Eens in de zoveel tijd maken wij een nieuw, vers liveblog aan. Dit omdat het oude blog dan te groot is geworden en steeds trager inlaadt. Het nieuwe, verse liveblog aangaande de ontwikkelingen in en rondom Oekraïne leest u hier.
Cherson, de strategisch belangrijke stad in het zuiden van Oekraïne, aan de rivier de Dnjepr vlakbij de Zwarte Zee, zou in handen zijn van de Russen. Dat meldt de Amerikaanse krant The New York Times. ,,Er is hier geen Oekraïens leger. De stad is omsingeld", zegt de burgemeester van Cherson in een interview.
De troepen zouden zich teruggetrokken hebben richting Mykolaiv, een stad meer naar het noordwesten. Cherson zou de eerste grote stad zijn die de Russen kunnen innemen sinds de invasie die vorige week begon.
Eerder vandaag waren er ook al meldingen van de Russische inname van de stad, die daarna weer werden tegengesproken. De Russen claimden de controle, maar Amerikaanse inlichtingendiensten melden daarna dat Cherson nog niet geheel ingenomen was door het Russische leger.
Het mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties meldt dat er in de afgelopen week in Oekraïne al meer mensen zijn omgekomen dan in het onrustige oosten van het land in de periode 2018-2021. Het bureau spreekt van 227 geregistreerde doden en 525 geregistreerde gewonden tot 1 maart middennacht. De werkelijke aantallen zouden veel hoger liggen. De meeste slachtoffers zouden zijn veroorzaakt door Russische luchtaanvallen.
De explosie bij het centraal station van Kiev (zie ook onze updates van 20:42 en 20:04) is veroorzaakt door brokstukken van een uit de lucht geschoten Russische kruisraket. Die raakten vervolgens een warmtenetleiding en veroorzaakten een explosie. Dat meldt een woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken volgens persbureau Reuters. Het ging dus niet op een directe treffer.
Naast luchtaanvallen op hoofdstad Kiev is er ook sprake van een offensief boven Charkov, de tweede grootste stad van Oekraïne.
De Tsjechische regering heeft de noodtoestand uitgeroepen vanwege de toestroom van vluchtelingen uit Oekraïne. Dat maakt een betere coördinatie mogelijk van de hulp in de 'crisissituatie', zei minister van Binnenlandse Zaken Vit Rakusan na een kabinetsvergadering.
De noodtoestand gaat vrijdag in. De regering kan vanaf dan maatregelen nemen zonder voorafgaand overleg met het parlement.
Volgens Tsjechië zijn er al ongeveer 20.000 Oekraïners naar Tsjechië gevlucht. Er rijden dagelijks treinen tussen Tsjechië en Lviv in het westen en Tsjop in het zuidwesten van Oekraïne. Ze brengen humanitaire goederen naar de steden en nemen op de terugweg vluchtelingen mee. Voor de oorlog woonden al naar schatting 150.000 Oekraïners in Tsjechië.
De Russische inval van Oekraïne begon op 24 februari, maar volgens de New York Times vroeg China de Russen eerder in februari al om een eventuele inval uit te stellen tot na het einde van de Olympische Winterspelen in Peking. Het Amerikaanse medium baseert zich op een functionaris die in of dichtbij de Amerikaanse regering -Biden werkt en een Europese functionaris. Het zou betekenen dat China enigszins op de hoogte zou zijn geweest van de plannen of intenties van Poetin.
Niet veel later meldde persbureau Reuters hetzelfde op basis van een eigen bron. De Winterspelen in Peking eindigden op 20 februari.
De Russische president Vladimir Poetin en zijn Chinese collega Xi Jinping ontmoetten elkaar in Peking op 4 februari, voor de openingsceremonie van de Winterspelen. Na de ontmoeting deden ze een verklaring uitgaan waarin stond dat hun partnerschap 'geen grenzen' kent, bekritiseerden zijn Navo-uitbreiding en stelden zij dat ze een nieuwe wereldorde wilden met 'echte democratie'.
© BELGA — De massastart bij de mannen tijdens de Olympische Winterspelen in Peking. Meer westerse merken stoppen de verkoop aan Rusland uit woede over de aanval van dat land op Oekraïne. H&M verkoopt tijdelijk niets meer in Rusland, meldde de Zweedse kledingwinkelketen. Het wordt voor Russen ook steeds moeilijker om een auto van buitenlandse makelij te kopen.
Onder andere Mercedes-Benz, Volvo Cars, General Motors en BMW kondigden aan niet langer auto's te exporteren naar Rusland. De Britse luxemerken Jaguar en Aston Martin deden hetzelfde. Het Franse Renault ging nog niet zo ver, maar legt volgende week wel enkele assemblagelijnen stil in Rusland.
Naast H&M kondigde modemerk Canada Goose, bekend om zijn jassen met bontkraag, ook aan voorlopig geen producten te verkopen in het land dat een oorlog in Oekraïne begon. Nike stopt voorlopig met de onlineverkoop van zijn sportkleding omdat het Amerikaanse bedrijf niet kan garanderen dat bestellingen worden afgeleverd. DHL staakt alle leveringen aan Rusland.
Ze stonden recentelijk nog op de Winterspelen in Peking of de Australian Open, maar strijden nu in hun vaderland Oekraïne tegen de Russen. Topsporters willen iets doen en sluiten zich aan bij het leger.
Lees hier het artikel: Oekraïense topsporters naar frontlinie: ‘Moedig en mooi, maar of het verstandig is om ongetraind te gaan...’ (Premium)
Het Oekraïense staatsspoorbedrijf meldt dat de harde explosie die eerder vanavond in de Oekraïense hoofdstad Kiev werd gemeld (zie ook onze update hieronder van 20:04) plaatsvond vlakbij het centraal station. Op het moment van de explosie waren er in het station duizenden mensen aanwezig die proberen met de trein de hoofdstad te ontvluchten, vooral vrouwen en kinderen, meldt het spoorbedrijf.
Het stationsgebouw raakte licht beschadigd, zo wordt gemeld. De treinen rijden vooralsnog door. Het is onduidelijk of er doden of gewonden zijn gevallen.
De Verenigde Staten hebben vandaag extra sancties aangekondigd in reactie op de Russische invasie van Oekraïne. Ze zijn ditmaal gericht tegen de Russische bondgenoot Belarus en de Russische defensiesector.
,,De Verenigde Staten zullen maatregelen nemen om Belarus de gevolgen te laten voelen van het mogelijk maken van de invasie van Oekraïne door Poetin, de Russische defensiesector en zijn militaire macht voor de komende jaren te verzwakken, de belangrijkste bronnen van rijkdom van Rusland aan te vallen en Russische luchtvaartmaatschappijen uit het Amerikaanse luchtruim te weren." aldus het Witte Huis.
Belarus krijgt dezelfde strenge exportcontroles opgelegd als die op 24 februari van kracht zijn geworden voor Rusland. Zo hopen de VS te voorkomen dat goederen, waaronder technologie en software, in de defensie- en maritieme sector via Belarus naar Rusland worden getransporteerd. Belarus heeft Russische troepen toegestaan om zijn grondgebied te gebruiken als pleisterplaats voor de aanval.
Het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken meldt dat er een krachtige explosie heeft plaatsgevonden nabij een treinstation in het centrum van hoofdstad Kiev.
Ook het Oekraïense medium The Kyiv Independent meldt harde explosies in de stad.
Een ooggetuige vertelde persbureau Reuters dat de explosie de grond in de nabije omgeving deed schudden. De Britse journaliste Sara Firth twitterde vanuit Kiev hetzelfde:
Volgens persbureau Reuters kunnen wijken in de omgeving van het treinstation te maken krijgen met uitval van het verwarmingssysteem.
De frituurbranche komt in grote problemen door de oplopende gasprijzen. Zeven van de tien zaken zullen op korte termijn had geraakt worden door hoge energierekeningen. Veel ondernemers hebben al problemen door de coronacrisis. Daarvoor waarschuwt de Vereniging Professionele Frituurders (ProFri).
De vakvereniging roept het Ministerie van Economische Zaken op met steunmaatregelen te komen. ,,Ondernemers zijn in paniek", zegt directeur Frans van Rooij. ,,De energierekening was in sommige gevallen al verdriedubbeld, maar wordt nu echt onbetaalbaar. Door de oorlog in Oekraïne schiet de gasprijs nog verder omhoog. Als er geen steun komt, ben ik bang dat veel bedrijven dit niet overleven.''
Volgens ProFri is een gemiddelde buurtcafetaria ruim 3600 euro per maand kwijt aan gas en stroom. Een jaar geleden was dat nog 1200 euro per maand. Van Rooij: ,,Om die kosten te dekken, zouden cafetaria’s, snackbars en andere frituurspeciaalzaken hun prijzen met minimaal 20 procent moeten verhogen. De wekelijkse frietmaaltijd zal dus waarschijnlijk duurder worden.''
‘Poetin wint het nooit’, staat er op haar briefje. En ook: ‘Love Oekraïne’. Anne Sofie is nog maar negen jaar oud, maar ze weet precies waarvoor ze deze middag naar de Domkerk is gekomen. Om iets tégen de oorlog te doen. En vóór alle mensen die daar het slachtoffer van zijn.
Lees hier het artikel: Jong en oud stond vandaag in de Domkerk stil bij Oekraïne: ‘Poetin wint nooit, stop de oorlog!’ (Premium).
© ANP — Kerkgangers steken kaarsen aan in de Domkerk, voorafgaand aan het gebedsmoment 'Vrede is voor iedereen'. John Elstgeest (40), die al zes jaar in Oekraïne woont, bevond zich in Kiev toen Rusland een grootschalige aanval inzette. Op het nippertje wist hij samen met zijn zoontje (12) het oorlogsgeweld te ontvluchten en de Poolse grens over te komen. ,,Een half uur later en we hadden het niet gered.” Dat hij zijn ex-vrouw, werknemers en vrienden heeft moeten achterlaten, is een hard gelag (Premium).
© Thierry Schut — John Elstgeest. Roman Abramovitsj (55) zal Chelsea na bijna negentien jaar verkopen. Dat maakte de steenrijke Rus vandaag bekend. De opbrengsten van de verkoop van de Engelse voetbalclub gaan naar de slachtoffers van de oorlog in Oekraïne, zo schrijft hij in een statement op de clubsite.
© AP — Roman Abramovitsj in het stadion van Chelsea. Hoe is nog onduidelijk, maar Brussel en de EU-ministers van Financiën zijn vastbesloten om maatregelen te nemen die moeten voorkomen dat hun financiële en economische sancties tegen Rusland worden ontdoken via de schimmige wereld van cryptomunten. Vice-commissievoorzitter Valdis Dombrovskis en de Franse minister Bruno Le Maire zeiden dat na afloop van spoedoverleg met hun Europese collega’s. Het staat volgens hen ook vast dat het oorlogsgeweld zijn weerslag zal hebben op de Europese economie, maar het is nog te vroeg om die impact al te kwantificeren, aldus Dombrovskis.
Zeker is dat Europa te maken krijgt met gasprijsstijgingen. Die prijzen en daarmee ook de inflatie blijven langer hoog dan we eerder dachten, aldus Le Maire. De Commissie komt midden volgende week met een nadere analyse van de ontwikkelingen op de energiemarkt.
Diverse internationale tv-netwerken hebben de Oekraïense comedyserie Servant of the People aangekocht. In de reeks uit 2016 speelt de Oekraïense president Volodimir Zelenski de hoofdrol. Hij werkte voor hij in 2019 president werd als acteur en comedian.
De Zweedse distributeur Eccho Rights meldt aan Variety dat de serie vanaf komende zondag te zien is bij het Britse Channel 4. Daarnaast is Servant of the People ook verkocht aan MBC in het Midden-Oosten, ANT 1 in Griekenland en PRO TV in Roemenië. Eccho Rights zegt dat het daarnaast alle door Rusland geproduceerde series uit hun catalogus heeft gehaald en 50.000 euro heeft overgemaakt aan het Oekraïense Rode Kruis.
Servant of the People is een satirische en fictieve serie waarin een gewone man (Zelenski) uitgroeit tot een heldhaftige en aanbeden leider. Er zijn in totaal drie seizoenen van gemaakt. ,,De serie is een komedie, maar ook een belangrijk document over waar Zelenski vandaan komt", zegt Eccho Managing Partner Nicola Söderlund.
© Videostill — De Oekraïense president Volodimir Zelenski. Het oorlogsgeweld in Oekraïne leidt zeker voorlopig niet tot problemen met de voedselvoorziening in Nederland. Dat zegt Landbouwminister Henk Staghouwer na spoedoverleg met zijn Europese collega’s.
Staghouwer sluit niet uit dat de voor ons belangrijke bloemen- en bollensector te maken krijgen met gasprijsstijgingen. Om dezelfde reden kan kunstmest – waarvan de productie veel gas vergt - duurder worden. Nederland betrekt onder meer maïs, koolzaad, veevoer en pluimveevlees uit wat nu oorlogsgebied is.
De ministers kwamen tot de slotsom dat het nog te vroeg is voor maatregelen, maar dat het wel nodig is gezamenlijk de vinger aan de pols te houden.
Het Amsterdam Museum zet voorlopig een streep door de opening van zijn tijdelijke onderkomen in de Hermitage. Het museum vindt de Russische banden van de Hermitage bovendien 'te onduidelijk', zegt directeur Judikje Kiers in een verklaring.
De Hermitage Amsterdam toont kunst uit de collectie van het Russische staatsmuseum in Sint-Petersburg, dat een van de grootste musea ter wereld is. De collectie van het Amsterdam Museum verhuist vanwege een verbouwing tijdelijk naar een vleugel van het gebouw.
De opening van dit tijdelijke onderkomen zou zaterdag plaatsvinden, maar het Amsterdam Museum vindt dat nu niet gepast. ,,Ook omdat er in het hele land acties plaatsvinden voor Oekraïne", stelt directeur Kiers. De deuren van de nieuwe vleugel blijven daarom 'tot nader order' gesloten.
,,Daarnaast zijn de banden van de Hermitage Amsterdam met Rusland onmiskenbaar aanwezig en voor ons te onduidelijk", verklaart Kiers over het besluit. ,,De Hermitage heeft onze ongerustheid daaromtrent niet weg kunnen nemen."