In totaal zijn zondag 7295 mensen geëvacueerd uit Oekraïense steden via humanitaire corridors, zei de Oekraïense vicepremier Iryna Veresjtsjoek. Daarvan werden 3985 mensen geëvacueerd van de belegerde stad Marioepol naar Zaporizjzjia, een stad ruim 200 kilometer ten noordwesten.
De Oekraïense regering is van plan om maandag bijna vijftig bussen naar Marioepol te sturen voor verdere evacuaties, zei Veresjtsjoek.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski gaat binnenkort de Tweede Kamer via een videoverbinding toespreken. Dat bevestigen bronnen.
‘Ik hoop dat niemand hoeft te zien wat ik zag’, zei de Griekse diplomaat Manolis Androulakis zondag tegen persbureau Reuters bij terugkomst uit de belegerde Oekraïense stad Marioepol. Androulakis was de laatst overgebleven EU-diplomaat in Marioepol, waar hij ondersteuning bood aan Griekse burgers om de stad te verlaten.
,,Marioepol zal aansluiten bij een rijtje van steden die door oorlog met de grond gelijk zijn gemaakt: Guernica, Coventry, Aleppo, Grozny, Leningrad”, zo liet de Griekse diplomaat weten.
Marioepol, een havenstad in het zuiden van Oekraïne wordt al dagen belegerd door het Russische leger. Raketten maken vele slachtoffers onder de burgerbevolking. Vanochtend is een kunstacademie waar op dat moment zo’n 400 burgers schuilden, geraakt door Russische raketten. Het is nog onbekend hoeveel slachtoffers daarbij gevallen zijn. Eerder deze week werd een theater geraakt waar zeker 1000 mensen veiligheid zochten.
Plaatselijke autoriteiten laten weten dat zo’n 10 procent van de 430.000 inwoners tellende stad Marioepol afgelopen week wist te verlaten. ‘De stad bestaat niet meer’, laat een van hen, Marina Galla, aan persbureau AP weten op het moment dat ze op een overvolle trein richting de westelijke stad Lviv stapt. Drie weken lang schuilde Galla in de kelder van Marioepols gemeentelijke Paleis van Cultuur. ,,Er was geen water, geen licht, geen gas, en geen mogelijkheden om met de buitenwereld te communiceren.”
Rusland heeft zondag de Oekraïense troepen opgeroepen om hun wapens neer te leggen in Marioepol. Daarmee kan volgens kolonel-generaal Michail Mizintsev van het Russische ministerie van Defensie een einde komen aan een ‘een verschrikkelijke humanitaire ramp’.
,,Iedereen die de wapens neerlegt, heeft gegarandeerd een veilige doorgang uit Marioepol”, zei Mizintsev. Maandag zal Rusland humanitaire corridors openen voor mensen die Marioepol willen verlaten, kondigde hij aan.
Ook zei het Russische ministerie van Defensie zondag dat hun ‘precisieraketten’ een trainingscentrum van Oekraïense speciale troepen in de regio Zjytomyr hebben geraakt, ongeveer 150 kilometer ten westen van Kiev. Daarbij zouden volgens het ministerie meer dan honderd Oekraïense militairen van de speciale troepen en buitenlandse huursoldaten zijn gedood.
© AP — Een wijk in Marioepol nadat een Russische raket is ingeslagen. De Oekraïense president Zelenski heeft zondag via een videoverbinding het Israëlisch parlement, de Knesset, toegesproken en kritiek geuit op de terughoudendheid van Israël inzake de Russische inval. De regering in Jeruzalem heeft tot dusver nog geen sancties getroffen tegen het Kremlin en ook geen wapens geleverd aan Oekraïne. ‘Onverschilligheid is dodelijk’, zei Zelenski. De Oekraïense president stelde de Israëlische onwil aan de kaak om het verdedigingssysteem Iron Dome te leveren aan Kiev.
,,Iedereen weet dat jullie raketafweer de allerbeste is. En jullie kunnen ons volk absoluut helpen, levens van Oekraïners redden, van Oekraïense Joden”, zei Zelenski tegen de parlementariërs. ,,Wij kunnen vragen waarom we die wapens niet krijgen van jullie, waarom Israël geen krachtige maatregelen heeft genomen tegen Rusland of geen druk zet op het Russische zakenleven. Hoe dan ook, jullie moeten de keus maken, broeders en zusters, en jullie moeten vervolgens leven met jullie antwoord, volk van Israël.”
Zelenski, zelf Joods, zei dat Israël zal moeten leven met de keuzes die het maakt om Oekraïne niet te helpen beschermen tegen het oorlogsgeweld van de Russen. Hij trok een vergelijking tussen het Russisch offensief en de ‘definitieve oplossing’, het ‘Endlösung’-plan van nazi-Duitsland voor systematische genocide op de Joden in Europa. Zelenski benoemde ook dat Russische raketten onlangs neerkwamen bij het herdenkingsmonument voor de massaslachting bij Babi Jar – waarbij de nazi’s in twee dagen 30 duizend Joden vermoordden.
In Tel Aviv werd de video van Zelenski op een groot scherm op een plein uitgezonden.
© ANP / EPA — Mensen in Tel Aviv kijken vanaf een plein naar president Zelenski, die het Israëlische parlement toespreekt. Oekraïne heeft vijfhonderd Strela-luchtdoelraketten gekregen van Duitsland. De regering in Kiev bevestigde dat na berichtgeving in Welt am Sonntag. De wapens, af te schieten vanaf de schouder, zijn volgens de Duitse krant drie dagen geleden in Polen overgedragen.
Een woordvoerster van het Duits ministerie van Defensie zei wegens ‘operationele - en veiligheidsaspecten’ geen mededelingen te kunnen doen over de aard van deze zending. Ze zei wel dat Berlijn de Oekraïense strijdkrachten militair materieel van allerlei soort heeft beloofd en voor een belangrijk deel ook al heeft geleverd. Als de situatie het toelaat, kan dat meer worden.
Oorspronkelijk was er sprake van om maximaal 2700 Strela's ter beschikking te stellen, maar daar moet de Duitse nationale veiligheidsraad zich nog over buigen. Pikant: het gaat om raketten van Russische makelij die komen uit de voorraad van het volksleger van de voormalige DDR.
Na aanvankelijke terughoudendheid ten aanzien van de Russische inval, heeft Duitsland een complete ommezwaai gemaakt en behalve militaire uitrusting als helmen en kogelwerende vesten ook antitankwapens en Stinger-luchtdoelraketten naar Oekraïne gestuurd.
Volgens Turkije staan Rusland en Oekraïne dicht bij een akkoord dat een einde zou maken aan de Russische invasie. Onderhandelen is niet eenvoudig terwijl de oorlog voortduurt en er burgerdoden vallen, maar toch wordt volgens de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu vooruitgang geboekt. ,,We zien dat de partijen dicht bij een akkoord staan", liet hij optekenen door het Turkse nieuwsagentschap Anadolu.
Cavusoglu is deze week naar Rusland en naar Oekraïne gereisd. Navo-land Turkije tracht te bemiddelen tussen Moskou en Kiev. Het weigerde zich achter de Westerse sancties tegen Rusland te scharen.
Volgens een woordvoerder van de Turkse president wordt onderhandeld over zes punten: de neutraliteit van Oekraïne, de ontwapening en veiligheidsgaranties, de door Rusland gewilde 'denazificatie', het wegwerken van dammen tegen het gebruik van de Russische taal in Oekraïne, het statuut van de separatistische Donbass-regio en het statuut van het in 2014 door Rusland geannexeerde schiereiland Krim.
© ANP / EPA — Volgens de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu wordt er vooruitgang geboekt. De Navo is begonnen met de plaatsing van Patriot-luchtafweersystemen in Slovakije, waarmee de militaire alliantie haar oostflank beter willen verdedigen. De eerste batterijen zijn aangekomen, zo maakte de Slovaakse minister van Defensie Jaroslav Nad bekend op Facebook.
De luchtverdedigingssystemen worden door Duitsland en Nederland geplaatst in de omgeving van de luchtmachtbasis in Sliac, in centraal Slovakije. In een brief aan de Tweede Kamer argumenteerde het ministerie van Defensie deze week dat de Patriots de 'collectieve afschrikkings- en verdedigingsfunctie van de Navo' helpen versterken en Slovakije en andere bondgenoten in Oost-Europa moeten geruststellen. ,,De verslechterde veiligheidssituatie in Europa als gevolg van de Russische invasie van Oekraïne maakt deze bijdrage noodzakelijk", luidt het.
Slovakije deelt in het oosten een grens van bijna 100 kilometer met Oekraïne. Het land beschikte al over oude S-300-luchtafweerraketsystemen, die nog afkomstig zijn uit de Sovjet-Unie.
© AP — Patriot-luchtafweergeschut van onder meer het Duitse leger wordt aan de grens met Slovakije ingezet. Het Russische leger zou opnieuw een paar hooggeplaatste militairen hebben verloren. Dat melden de autoriteiten in Kiev. Het zou gaan om de commandanten van het parachutistenregiment uit de Russische stad Kostroma en van het kozakkenregiment uit Stavropol.
Ze zijn volgens het Oekraïense leger 'geëlimineerd'. In de regel betekent dat gesneuveld. Bovendien is de bevelhebber van de 346ste brigade van bijzondere inzeteenheden gewond geraakt. De juistheid van de berichtgeving is niet vast te stellen. Moskou heeft niet gereageerd.
Rusland heeft wel bevestigd dat de Russische admiraal Andrej Pali tijden gevechten is omgekomen. Dit gebeurde rondom de regio van Marioepol. Pali was plaatsvervangend commandant van de Russische Zwarte zee-vloot.
In ruim drie weken oorlog claimt het Oekraïense leger enkele tientallen hoge Russische officieren te hebben gedood. Onder hen zouden zes generaals zijn.
Tien miljoen mensen in Oekraïne zijn hun huis ontvlucht sinds de Russische invasie een kleine maand geleden. Topman Filippo Grandi van VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR heeft dat gemeld op Twitter. 'De oorlog in Oekraïne is zo verwoestend dat tien miljoen mensen zijn gevlucht, als ontheemde in eigen land of als vluchteling in het buitenland' aldus Grandi. Die laatste groep nadert de 3,4 miljoen, blijkt uit cijfers van de vluchtelingenorganisatie. Meer dan twee miljoen van hen gingen naar Polen.
De oorlog heeft volgens de Oekraïense autoriteiten duizenden mensen het leven gekost. De VN heeft de dood van 902 burgers bevestigd. Het geverifieerde aantal gewonde burgers ligt op 1459. De werkelijke aantallen liggen volgens de organisatie waarschijnlijk veel hoger, omdat niet alle gevallen zijn gemeld en kunnen worden bevestigd.
De Oekraïense vicepremier Olga Stefanishina zegt dat de acties van de Russische troepen in de oorlog in haar land enkel als genocide omschreven kunnen worden. ,,Dat is zelfs geen vraag, het is eenvoudigweg de realiteit waarmee we worden geconfronteerd", zei ze op de Britse omroep Sky News. President Vladimir Poetin en de andere verantwoordelijken in het Kremlin zijn volgens haar oorlogsmisdadigers.
Volgens Stefanishina hebben de Oekraïense autoriteiten al zo'n 2000 onderzoeken ingesteld naar mogelijke misdaden die door Russische militairen begaan zijn. Het gaat onder meer om meldingen van verkrachtingen en moorden. Iedereen die strafbare feiten gepleegd heeft tijdens de oorlog, moet ter verantwoording geroepen worden, vindt Stefanishina.
Paus Franciscus heeft tijdens zijn zondagsgebed opnieuw opgeroepen tot het beëindigen van de oorlog in Oekraïne. Hij sprak van een 'zinloos bloedbad' met elke dag 'slachtingen en wreedheden'.
Het hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk keerde zich eerder ook al tegen het 'ongerechtvaardigde' conflict. ,,De gewelddadige agressie tegen Oekraïne vertraagt helaas niet", zei hij zondag tegenover tienduizenden gelovigen die bijeen waren gekomen op het Sint-Pietersplein in Vaticaanstad.
© AFP — Gelovigen op het Sint-Pietersplein houden de Oekraïense vlag vast tijdens het zondagsgebed met de paus. Minstens 1,5 miljoen kinderen zijn volgens Unicef met familie Oekraïne ontvlucht, meldt de Amerikaanse nieuwszender CNN. Nog eens 3,3 miljoen kinderen zijn binnen Oekraïne van huis en haard verdreven. Er zijn meer dan 150 kinderen om het leven gekomen door de Russische aanval. Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne zijn in totaal bijna 3,4 miljoen mensen het land ontvlucht. Daarvan zijn er ruim 2 miljoen de grens naar Polen overgestoken. Een deel daarvan is doorgereisd naar andere landen. Het is niet bekend hoeveel vluchtelingen momenteel in Polen verblijven. Wel hebben Poolse media gemeld dat in de hoofdstad Warschau circa 300.000 vluchtelingen zijn gehuisvest, waardoor de bevolking met 17 procent is toegenomen. Volgens VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR zijn sinds het uitbreken van de oorlog 10 miljoen mensen hun huis ontvlucht.
© REUTERS — Een familie uit Oekraïne warmt zich op in een tent na binnenkomst in Polen. De Britse oud-premier David Cameron is van Engeland naar Polen gereden om luiers, kleding, ehbo-kits en andere donaties voor Oekraïense vluchtelingen af te geven. De vrachtwagen kwam zaterdagavond na een rit van zo'n 20 uur aan bij een depot van het Rode Kruis bij de grens met Oekraïne.
Cameron zat zelf achter het stuur en maakte de rit met twee andere vrijwilligers van een liefdadigheidsorganisatie die een kleine vrachtwagen aan essentiële benodigdheden had ingezameld. Op Twitter bedankt Cameron zondag alle betrokkenen en spreekt hij zijn bewondering uit voor het werk in Polen.
De Slowaakse defensieminister Jaroslav Nad zegt dat de eerste Navo-eenheden met Patriot-luchtverdediging zijn gearriveerd. Nederland en Duitsland sturen Patriots naar het land. In totaal komt er een extra troepenmacht van 2100 soldaten uit verschillende landen waaronder de Verenigde Staten. De minister bedankte Nederland en Duitsland voor het nemen van hun verantwoordelijkheid.
Vrachtauto's naar Belarus worden opgehouden bij de Poolse grens door protesterende Polen en Oekraïners. De demonstranten eisen dat de handelsboycot met Rusland en bondgenoot Belarus wordt uitgebreid. Vanochtend stond er een file van 40 kilometer voor de grens en was de wachttijd voor de naar schatting 950 trucks opgelopen tot meer dan een etmaal.
© ANP / EPA — Demonstranten bij de grens tussen Polen en Belarus. De impact van de oorlog in Oekraïne is economisch 'vele malen groter' dan de impact van de coronacrisis. Dat zei de voorzitter van ondernemersorganisatie MKB-Nederland Jacco Vonhof in het televisieprogramma WNL op Zondag.
Vonhof zei zich in eerste instantie zorgen te maken over de humanitaire ramp. ,,Maar vervolgens denk je wel, we hebben net de coronacrisis gehad. Dan krijgen we nu het Russische oorlogsvirus.''
Vonhof legde onder meer uit dat de impact van de prijsstijgingen bij ondernemers veel groter is dan voor consumenten. ,,De inflatie voor burgers zal dit jaar rond de 6 procent zijn. Voor ondernemers is dit 15 tot 20 procent.'' De MKB-Nederland-voorman legt uit dat ondernemers kampen met een optelsom van allerlei kosten.
Gevraag naar wat de overheid zou kunnen doen, kijkt Vonhof met een schuin oog naar het loonstrookje van werknemers. Volgens hem zou het besteedbaar inkomen van Nederlanders omhoog kunnen, zonder dat de ondernemers daarvoor moeten opdraaien. Dat zou via belastingen kunnen.
Minister Kajsa Ollongren (Defensie) ziet de Russische president Vladimir Poetin als 'wraakzuchtig' en 'eigenlijk een alleenheerser', die de oorlog in Oekraïne koste wat het kost wil winnen. Ze zei dat bij het televisieprogramma WNL op Zondag.
Volgens Ollongren zijn die kenmerken van Poetin al langer zichtbaar, sinds de Russische inval in Georgië in 2008 en de annexatie van de Krim in 2014. ,,Hij is er echt op uit om dingen die in zijn ogen hersteld moeten worden, te herstellen. Ten koste van mensenlevens", aldus de minister.
Het gebruik van een hypersonische raket door Rusland dit weekeinde laat volgens Ollongren zien hoe ver Poetin bereid is te gaan. ,,Dit zijn nieuwe, hele dure wapens. Het laat vooral zien dat ze alles willen inzetten. Poetin wil koste wat het kost deze oorlog winnen.''
Ollongren werd gevraagd of ze de bombardementen van de Oekraïense stad Marioepol als oorlogsmisdaden bestempelt, zoals de Oekraïense president Volodomir Zelenski doet. Ze nam dat woord niet in de mond, maar zei wel dat 'de hele oorlog illegaal is'. ,,Alle verhalen wijzen erop dat er hele zware wapens worden ingezet tegen willekeurige doelen. Ik denk dat de internationale gemeenschap deze oorlog daarom zo scherp veroordeelt".
Het aantal Oekraïners dat in Nederland wordt opgevangen is weer flink gestegen. De teller staat inmiddels op 12.000, laat het ministerie van Justitie en Veiligheid zondag weten. Gemeenten hebben tot dusver ruim 20.000 plekken geregeld.
De doelstelling die het Rijk en de gemeenten hadden gesteld, 25.000 plekken op maandag, lijkt niet te worden gehaald. Donderdag werd er nog van uit gegaan dat er op dat moment 23.000 plekken waren. Zaterdag stelde het ministerie dat aantal naar beneden bij, naar zo'n 20.000.
Bijna 40.000 mensen zijn erin geslaagd afgelopen week Marioepol te onvluchten. Dat is bijna 10 procent van de bevolking van 430.000 menssen. Dat laat het gemeentebestuur weten. De vluchtelingen wisten de zwaar belegerde havenstad te ontvluchten in hun eigen auto. Russische troepen hebben de strategisch gelegen stad geheel omsingeld en bestoken de inwoners als drie weken vrijwel onafgebroken met raketten en bommen. Volgens de gemeente is er geen toevoer meer van voedsel, water en energie. Minstens 2300 mensen zijn om het leven gekomen.
In Nederland staat ruim 80 miljard euro aan vermogen geparkeerd dat te koppelen is aan Russische ondernemingen, meldt het Financieele Dagblad op basis van eigen onderzoek. Meer dan de helft daarvan is gelieerd aan een handjevol oligarchen en bedrijven die op de sanctielijsten staan van de Europese Unie.
Daaronder ook staatsbedrijven, zoals industrieel concern Rostec en oliemaatschappij Rosneft, waarvan de bestuursvoorzitters zijn bestraft. Van de Russische propagandamachine tot kunstmest, van Poetins oorlogsbank tot staatstelecom, een belangrijk deel blijkt vanuit Nederland te worden bediend, zo laten de cijfers zien.
Het contrast met de tegoeden die Nederland tot nu heeft bevroren onder de sancties is groot: Nederlandse banken, trustkantoren en andere instellingen hebben volgens De Nederlandsche Bank vooralsnog 200 miljoen euro aan Russisch tegoed geblokkeerd.
In Charkov in het noordoosten van Oekraïne zijn minstens vijf mensen, onder wie een jongen van 9 jaar, omgekomen door Russisch artillerievuur. De politiechef van de stad heeft dat gemeld op Facebook. In het bestookte gebouw van meerdere verdiepingen nabij een industrieterrein ontstond brand, blijkt uit foto's die online zijn gezet.
Sinds de Russische aanval op Oekraïne een kleine maand geleden zijn in Charkov volgens de autoriteiten 266 burgers omgekomen. De burgemeester meldde afgelopen week dat meer dan 600 gebouwen in de stad zijn vernietigd, waaronder scholen, kinderdagverblijven en ziekenhuizen. Rusland ontkent aanvallen op burgerdoelen uit te voeren.
De Oekraïnese punkband Beton heeft het beroemde nummer London calling van The Clash opgenomen als Kiev Calling om geld in te zamelen voor het verzet. De driekoppig band - een architect, zakenman en orthopeed - namen het nummer uit 1979 op in een studie in Lviv. In de clip zijn oorlogsbeelden te zien. ,,Kyiv calling to the whole world ...Come out of neutrality, you boys and girls,'' zingt beton. De Britse band heeft zijn zegen gegeven aan de bewerking van London Calling tot strijdlied.
De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu is hoopvol op een staakt-het-vuren in Oekraïne. Dat zegt hij vandaag tegen de Turkse krant Hurriyet. Volgens hem komen Rusland en Oekraïne nader tot elkaar op de belangrijkste onderwerpen. Er zou zelfs al overeenstemming zijn op sommige punten. Turkije probeert te bemiddelen in het conflict.
Het Russische gasbedrijf Gazprom blijft ondanks het oorlogsgeweld aardgas leveren aan Europa via de pijpleiding door Oekraïne, laat de energiereus in een verklaring weten. Het bedrijf zegt daarmee te voldoen aan de vraag van Europese consumenten.
Rusland heeft gisteren een kunstacademie in Marioepol gebombardeerd, zegt de gemeenteraad van de belegerde havenstad. Er zouden 400 mensen in het gebouw aanwezig zijn geweest, voornamelijk kinderen, vrouwen en bejaarden, om te schuilen voor het oorlogsgeweld. Over mogelijke slachtoffers is nog niets bekend. Volgens de gemeente is het gebouw verwoest en liggen er mensen onder het puin.
In een schuilkelder in Kiev wachten minstens 20 baby's op hun buitenlandse adoptieouders. Sommigen zijn nog maar enkele dagen oud. Oekraïnese draagmoeders brachten de kinderen ter wereld. De adoptieouders kunnen nu niet naar Kiev reizen en de biologische ouders zijn het land uitgevlucht. Verpleegsters van de geboortekliniek zorgen voor de kinderen. ,,We schuilen voor de bommen om onze levens en die van de baby's te redden'', aldus Lyudmilia Yashchenko, een 51-jarige verpleegster. Ze gaan af en toe even naar buiten voor frisse lucht. Oekraïne is bekend om de mogelijkheid om kinderen te krijgen via draagmoeders. Het is een van de weinige landen die ook buitenlanders toestaat zo kinderen te krijgen. De adoptieouders komen uit Europa, Latijns-Amerika en China.
© AP — De wiegjes met baby's in de schuilkelder. Veteranen uit Syrië zijn klaar om in Oekraïne te gaan vechten voor de Russen, zeggen hun commandanten tegen persbureau Reuters. Ze wachten op toestemming om te vertrekken. Nabil Abdallah, een commandant van een paramilitaire groep, zegt dat zijn manschappen staan te trappelen om hun expertise die ze in de Syrische oorlog opdeden te gebruiken in de Oekraïense steden om bondgenoot Rusland te helpen. ,,Zodra we de opdracht krijgen, zullen we de strijd aangaan in deze gerechtvaardigde oorlog'', aldus Abdallah. Zo'n 16.000 vrijwilligers uit het Midden-Oosten zouden naar het slagveld willen.
© REUTERS — Een archieffoto uit 2018 met Russische en Syrische soldaten in Damascus. De gemeenteraad van de Oekraïense havenstad Marioepol beschuldigt de Russen van illegale deportaties. 'De afgelopen week zijn enkele duizenden inwoners van Marioepol gedeporteerd naar Russische grondgebied', meldde de raad in een verklaring op Telegram. Die claim kon niet onafhankelijk geverifieerd worden.
Russische persbureaus hebben eerder wel gemeld dat bussen de afgelopen dagen honderden mensen, die Moskou vluchtelingen noemt, hebben vervoerd uit de stad.
President Volodimir Zelenski zegt dat de belegering van de stad 'een terreur is die nog eeuwen zal worden herinnerd'. Volgens het Oekraïense staatshoofd zouden de Russen zich daarbij schuldig hebben gemaakt aan oorlogsmisdaden, zo zei hij in de nacht van zaterdag op zondag in een videoboodschap.
Volgens de lokale autoriteiten zitten zo'n 400.000 mensen al meer dan twee weken vast in Marioepol. De stad wordt al geruime tijd zwaar gebombardeerd en er is geen elektriciteit, verwarming of drinkwater. Reddingswerkers zijn nog steeds op zoek naar overlevenden in een theater dat volgens de lokale autoriteiten woensdag is platgebombardeerd door Russische luchtaanvallen. Rusland ontkent het theater te hebben geraakt of burgers als doelwit te hebben gebruikt.
De staalfabriek van Azovstal in Marioepol, een van de grootste in Europa, is zwaar beschadigd door beschietingen, hebben Oekraïense functionarissen zondag bekendgemaakt. 'Een van de grootste metallurgische fabrieken in Europa is vernietigd. De economische verliezen voor Oekraïne zijn enorm', zegt parlementslid Lesia Vasylenko. Ze plaatste een video op Twitter waarin dikke rookkolommen opstijgen uit een industrieel complex.
Een andere politicus, Serhi Taroeta, schreef op Facebook dat Russische troepen die de havenstad belegeren 'de fabriek vrijwel vernietigden'.
Azovstal-directeur Enver Tskitishvili meldde op Telegram dat zijn bedrijf vanaf het begin van de Russische invasie voorzorgsmaatregelen heeft genomen om schade aan de fabriek te voorkomen. 'De batterijen van de cokesoven vormen geen gevaar meer voor het leven van de inwoners. Ook hebben we de hoogovens goed stilgelegd', zegt hij. 'We zullen terugkeren naar de stad, het bedrijf herbouwen en nieuw leven inblazen', beloofde hij.
De Azovstal-fabriek in Marioepol behoort tot de Metinvest-groep, die wordt gecontroleerd door de rijkste man van Oekraïne, Rinat Achmetov.
Volgens het Britse ministerie van Defensie lukt het de Oekraïense luchtmacht en het luchtafweergeschut nog altijd om 'het Oekraïense luchtruim effectief te verdedigen'.
'Rusland is er niet in geslaagd om controle in de lucht te krijgen en maakt grotendeels gebruik van wapens die worden gelanceerd vanuit het relatief veilige Russische luchtruim om doelen in Oekraïne te raken', aldus het ministerie op Twitter.
'Controle van het luchtruim was een van de voornaamste Russische doelstellingen gedurende de eerste dagen van het conflict en de voortdurende mislukking om dat voor elkaar te krijgen heeft hun operationele vooruitgang aanzienlijk afgezwakt.'
De Nationale Veiligheidsraad van Oekraïne heeft het werk van een aantal pro-Russische partijen verboden, maakte president Volodimir Zelenski in de nacht van zaterdag op zondag via een videoboodschap bekend. Het verbod geldt voor de duur van de staat van beleg in het land. ,,De activiteiten van hun politici, gericht op splitsing of samenwerking, zullen niet slagen, maar zullen een hard antwoord krijgen", aldus het Oekraïense staatshoofd.
Het gaat om onder meer twee partijen die in het parlement zitten. Net als negen andere, buitenparlementaire partijen die nu zijn verboden, worden ze beschouwd als eurosceptisch, antiliberaal of pro-Russisch. Volgens Zelenski heeft het ministerie van Justitie opdracht gekregen het besluit van de Veiligheidsraad uit te voeren.
© AFP — Fans van de Engelse voetbalclub Middlesbrough droegen zaterdag tijdens de FA Cup-wedstrijd tegen Chelsea maskers van het gezicht van de Oekraïense president Volodimir Zelenski. De burgemeester van Tsjernihiv spreekt van een ernstige situatie in de door Russische troepen omsingelde stad in het noorden van Oekraïne. ,,De willekeurige artilleriebeschietingen van woonwijken gaan door, vreedzame mensen sterven", zegt Vladislav Atrastsjenko tegen het Oekraïense persbureau UNIAN.
De stad maakt volgens de burgemeester een humanitaire ramp mee. ,,Er is geen stroomvoorziening, geen water, geen verwarming, de infrastructuur van de stad is volledig verwoest." Ook het ziekenhuis in de stad van 300.000 inwoners wordt herhaaldelijk beschoten, waardoor de medische zorg is ingestort. Bovendien is geen vluchtroute voor burgers voor de stad overeengekomen met de Russen. De informatie kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Bronnen bij de Amerikaanse regering bevestigen aan de Amerikaanse nieuwszender CNN dat Rusland vrijdag voor het eerst in de geschiedenis hypersonische raketten heeft gebruikt om militaire doelen in Oekraïne te vernietigen. De VS was volgens die bronnen in staat de lanceringen realtime te volgen.
Eerder meldde het Russische ministerie van Defensie al dat het hypersonische raketten had ingezet. Deze raketten zijn onvoorspelbaarder dan traditionele raketten omdat ze nog kunnen manoeuvreren na de lancering. Ook zijn ze vele malen sneller.
Bij het bombardement op een legerkazerne in het Zuid-Oekraïense Mykolajiv gisteren zijn al 115 slachtoffers gevallen, en er liggen nog meer lichamen onder het puin. De omgeving rond de getroffen kazerne is intussen hermetisch afgesloten. Er wordt nog steeds naar slachtoffers gezocht, maar dat gaat moeizaam. Gevreesd wordt dat het dodental nog oploopt richting de 200.
Een Oekraïense politieman in Marioepol zei in een video dat de stad 'van de aardbodem is geveegd', en vroeg de Franse en Amerikaanse president zijn land van een modern luchtafweersysteem te voorzien. ,,Kinderen, ouderen sterven. De stad is van de aardbodem geveegd", zei hij. ,,Jullie hebben beloofd dat er hulp zou zijn, geef ons die hulp." Op de beelden is te zien hoe vlammen uit verschillende gebouwen komen. Anderen zijn gedecimeerd. Ook zijn er explosies te horen.
© Getty Images — De Britse premier Boris Johnson. De Britse premier Boris Johnson noemde vandaag de Oekraïense invasie een 'keerpunt voor de wereld'. Een Russische overwinning zou volgens Johnson een 'nieuw era van intimidatie' inluiden. Hij vergeleek de strijd van Oekraïne daarbij met de Brexit, wat hem op forse kritiek kwam te staan. Sommigen wezen de premier erop dat Oekraïne juist heeft gevraagd om het EU-lidmaatschap.
Johnson prees de Oekraïense verdediging van hun land en voegde toe dat het ook 'het instinct' van de mensen in het Verenigd Koninkrijk was 'om vrijheid te kiezen.' Als voorbeeld noemde hij het referendum waarin het VK stemde voor een Brexit, 'omdat ze vrij wilden zijn om dingen anders te doen'.
Johnson zei daarnaast dat Poetin 'doodsbang' was dat het voorbeeld van een vrij Oekraïne een pro-democratische revolutie in Rusland zou doen losbarsten. ,,Een zegevierende Poetin zal niet in Oekraïne stoppen. En het einde van vrijheid in Oekraïne zal het einde betekenen voor elke hoop op vrijheid in Georgië en Moldavië. Het zal het begin inluiden van een nieuw era van intimidatie in Oost-Europa, van de Baltische tot de Zwarte Zee."
Sinds de Russische invasie van Oekraïne zijn tenminste 847 burgerdoden en 1.399 gewonden te betreuren. Dat meldt het Hoog Commissariaat voor de Mensenrechten (OHCHR) van de VN.
De meeste slachtoffers vielen door explosieve wapens zoals zware artillerie, meervoudige raketwerpers, en raket- en luchtaanvallen. Het werkelijke aantal slachtoffers ligt waarschijnlijk nog veel hoger aangezien de OHCHR nog geen slachtofferrapporten heeft kunnen verifiëren van zwaar geraakte steden.
Autoriteiten in Kiev zeggen dat sinds de Russische invasie 228 mensen in de hoofdstad zijn gedood, waaronder vier kinderen. In totaal 912 mensen zouden gewond zijn.
© AP — De Oekraïense president Volodimir Zelenski spreekt demonstranten in Zwitersland toe via een videoverbinding. De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft zaterdag per video antioorlogsdemonstranten in Zwitserland toegesproken. Hij riep de regering in Bern op de banktegoeden van Russische oligarchen te bevriezen.
,,Ook dat is een strijd tegen het kwaad", was de boodschap van Zelenski, terwijl demonstranten voor het Zwitserse parlement zwaaiend met Oekraïense vlaggen hun afschuw uitspraken over de invasie. Een luid applaus klonk toen Zelenski zijn oproep deed over de financiële tegoeden.
President Ignazio Cassis begroette zijn collega vanaf een podium op het Bundesplatz in de hoofdstad. ,,We zijn onder de indruk van de moed waarmee uw volk vecht voor vrijheid en vrede", zei hij.
Het traditioneel neutrale Zwitserland heeft de sancties van de Europese Unie tegen Rusland grotendeels overgenomen. Maar er zijn rijke Russen die banden met president Vladimir Poetin onderhouden die nog zakendoen in Zwitserland en niet door sancties zijn geraakt.
Zelenski nam in zijn toespraak ook levensmiddelenconcern Nestlé op de korrel, dat zich in tegenstelling tot veel andere multinationals niet uit Rusland heeft teruggetrokken.
Sinds de Russische invasie op 24 februari zijn 190.000 mensen uit belegerde Oekraïense steden geëvacueerd via zogenoemde humanitaire corridors. Vicepremier Irina Veresjtsjoek zei dat op de Oekraïense tv.
De vluchtroutes vanuit de hoofdstad Kiev en Loehansk in het oosten zijn zaterdag gebruikt, maar die vanuit de belegerde zuidelijke havenstad Marioepol maar deels. Dat komt volgens Veresjtsjoek doordat Russische troepen bussen niet doorlieten. In die stad is de nood hoog door voedselschaarste, straatgevechten en vernietigende bombardementen.
Acht dagen geleden stond het aantal evacués op een kleine 100.000. Dagelijks worden afspraken gemaakt over wat veilige routes moeten zijn, maar in de praktijk blijkt vertrek lang niet altijd mogelijk. Zaterdag zouden volgens de regering tien evacuatieroutes opengaan om mensen uit belegerde steden te halen. De corridors dienen ook om hulpgoederen de steden in te brengen, maar ook dat blijkt vaak niet te lukken.
De regering in Kiev heeft China opgeroepen zich achter het Westen te scharen en het optreden van de Russische invasietroepen in Oekraïne scherp af te wijzen.
'China kan een belangrijke factor zijn in het veiligheidssysteem van de wereld als het het juiste besluit neemt de coalitie van beschaafde landen te steunen en de Russische barbarij te veroordelen', aldus een tweet van Michailo Podoljak. Hij is een belangrijk adviseur van de Oekraïense president Volodimir Zelenski en een van de deelnemers aan de vredesonderhandelingen met de Russen.
China heeft tot dusver geen afstand genomen van bondgenoot Rusland inzake Oekraïne en evenmin gesproken van een invasie. Beijing heeft wel bezorgdheid getoond over de oorlogssituatie, maar beoordeelde de economische sancties tegen Moskou daarentegen als unilateraal en niet-geautoriseerd door de VN-Veiligheidsraad.
De viceminister van Buitenlandse Zaken Le Yucheng deed er zaterdag een schepje bovenop door te zeggen dat de maatregelen van het Westen tegen Rusland wegens Oekraïne steeds 'buitensporiger' worden. Hij erkende bovendien het standpunt van Moskou dat de Navo niet oostwaarts zou mogen uitbreiden omdat daardoor een kernmacht als Rusland 'in de hoek wordt gedreven'.
Le zei tijdens een veiligheidsvergadering in de Chinese hoofdstad ook dat Russische burgers 'zonder enige reden' van hun buitenlandse bezittingen zijn beroofd. ,,De geschiedenis heeft bij herhaling aangetoond dat sancties problemen niet kunnen oplossen. Sancties treffen alleen gewone mensen, ze beïnvloeden economie en financieel systeem...en verslechteren de wereldeconomie."
Volgens de burgemeester van Marioepol verhinderen straatgevechten in de stad de evacuatie van de slachtoffers van het theater dat woensdag gebombardeerd werd. Daar zouden in de kelder nog honderden mensen vastzitten, aldus Vadim Bojtsjenko aan de Britse zender BBC.
Eerder verklaarde de burgemeester dat de schuilkelder van het 'Drama Theater' het bombardement door Russische strijdkrachten had doorstaan. Volgens hem zaten er meer dan 1.000 burgers ondergedoken. Een eerste balans wijst erop dat iedereen het bombardement zou hebben overleefd.
Maar de redding verloopt moeizaam, zegt de burgemeester. De hulpdiensten kunnen slechts sporadisch puin ruimen en mensen bevrijden, tussen de straatgevechten door. ,,Er zijn tanks, artilleriegeschut, en alle soorten wapens worden afgevuurd in het gebied", verklaarde Bojtsjenko aan de BBC. Het Russische leger bevestigde eerder al dat troepen het centrum van Marioepol zijn binnengetrokken. ,,Ze zijn talrijker dan wij", aldus de burgemeester.
De Russen ontkennen verantwoordelijk te zijn voor het bombardement.
Als de oorlog langer duurt, kan Oekraïne niet meer genoeg graan produceren om te exporteren. Daarvoor waarschuwt presidentieel adviseur van Oekraïne Oleh Ustenko. Met het wegvallen van graan uit Oekraïne wordt gevreesd voor honger in derdewereldlanden in Afrika en het Midden-Oosten. Rusland en Oekraïne verbouwen 30 procent van alle tarwe in de wereld.
Lees hier het hele verhaal.
De Nederlandse ambassadeur in Oekraïne, Eindhovenaar Jennes de Mol, is even in Nederland om uit te blazen en heeft een sombere boodschap. ,,Ik ken te veel mensen die nu slachtoffer zijn van bruut geweld.” Lees hier het interview met de ambassadeur.
© Simone van Beek — De Nederlandse ambassadeur in Oekraïne, Jennes de Mol, is even in Nederland om uit te blazen, maar het nieuws uit Oekraïne laat hem niet los. Een Russische mortieraanval op de Oekraïense plaats Makariv nabij Kiev heeft zeven burgers het leven gekost. Nog eens vijf mensen zijn gewond geraakt en moesten naar het ziekenhuis, heeft de lokale politie bekendgemaakt. Een kleine twee weken geleden vielen in het stadje ten westen van Kiev al minstens dertien burgerdoden toen bij luchtaanvallen een grote bakkerij werd geraakt.
Hulporganisaties kunnen nauwelijks Oekraïners in door Russische troepen belegerde steden bereiken. Dat zegt het Wereldvoedselprogramma (WFP). Het VN-agentschap hoopt 3,1 miljoen mensen te kunnen voorzien, onder wie honderdduizenden vrouwen en kinderen.
,,De uitdaging is om bij steden te komen die zijn omringd of dat bijna zijn", zegt WFP-noodhulpcoördinator Jakob Kern, die de situatie als 'slecht' omschrijft. Het gebrek aan toegang voor humanitaire hulp maakt het vrijwel onmogelijk voedsel te leveren aan de omsingelde havenstad Marioepol en de bijna volledig afgesloten noordoostelijke steden Charkov en Soemi. Dergelijke belegeringstactieken waren volgens Kern eerder deze eeuw onaanvaardbaar.
Een konvooi van enkele vrachtwagens bereikte twee dagen geleden Soemi met voorraden voor een paar dagen voor 3000 mensen. ,,Maar het moet veel grootschaliger", aldus Kern. Voor een stad met een half miljoen of een miljoen mensen moet er eigenlijk elke dag een konvooi arriveren, dus een permanente humanitaire corridor voor genoemde steden is volgens hem hard nodig.
Gemeenten hebben tot dusver minder plekken gecreëerd voor Oekraïense vluchtelingen dan afgelopen week werd gedacht. Het zijn er ongeveer 20.000, laat het ministerie van Justitie en Veiligheid zaterdag weten. Donderdag werd nog uitgegaan van 23.000.
Volgens een woordvoerder is het systeem waarin de cijfers worden bijgehouden opnieuw ingericht, wat heeft geleid tot 'een reëler beeld'.
Het aantal plekken lijkt wel nog ruim voldoende te zijn voor de Oekraïners die in Nederland om hulp hebben gevraagd. Ruim 10.000 mensen zijn tot zaterdag opgevangen, aldus de woordvoerder.
Afgesproken is dat gemeenten maandag 25.000 plekken beschikbaar hebben. Of dat doel nog steeds in zicht is, kon het ministerie zaterdag niet zeggen.
De Poolse premier Mateusz Morawiecki heeft bij de Europese Unie voorgesteld om alle handel met Rusland te stoppen. Morawiecki wil dat Rusland nog strenger wordt gestraft door de EU.
,,Polen stelt voor om zo snel mogelijk een handelsblokkade toe te voegen aan het pakket van sancties. Het gaat dan om handel over land en zee. Een volledige handelsban zal Rusland nog meer aanzetten tot nadenken over het beëindigen van deze gruwelijke oorlog", aldus Morawiecki.
Deze week werd een vierde sanctiepakket tegen Rusland goedgekeurd. Welke sancties dat zijn, is niet bekendgemaakt. Maar het was geen volledige ban op de handel.
In Oekraïne zijn zaterdag tien evacuatieroutes opengegaan om mensen uit belegerde steden te halen, meldt de regering. De humanitaire corridors worden ook gebruikt om hulpgoederen de steden in te brengen.
Een van de belangrijkste evacuatieroutes is uit de stad Marioepol, die al dagen zwaar onder vuur ligt van Russische artillerie. In de stad zijn mogelijk al honderden doden gevallen, maar dat is niet te verifiëren. De mensen uit Marioepol kunnen via Berdjansk met bussen naar Zaporizja. Die stad wordt sinds vrijdag ook beschoten door het Russische leger, zaterdag kwamen daar volgens de burgemeester zeker negen mensen om het leven.
In het oosten van het land is een evacuatieroute opgetuigd om mensen weg te halen uit de regio Loehansk. Vanuit het oosten kunnen mensen via vier routes naar de stad Bachmoet. Ook rond hoofdstad Kiev worden mensen geëvacueerd uit dorpen en steden.
Burgemeester Vitali Klitsjko van Kiev wil dat het Westen meer wapens gaat leveren, zodat de Oekraïners zelf een no-flyzone boven het land kunnen instellen. ,,Steun ons alsjeblieft", zei de burgemeester in de Italiaanse krant Corriere della Sera.
,,We zijn in staat ons eigen luchtruim te sluiten, maar daar hebben we de juiste wapens voor nodig", aldus Klitsjko. Hij doet de oproep aan landen van de Navo en de Europese Unie. Veel van die landen, zoals Nederland, leveren al wapens aan Oekraïne.
Volgens Klitsjko zijn er nog 2 miljoen burgers in de hoofdstad, waar zeker 200 burgerslachtoffers zijn gevallen.
Twee leeuwen en twee tijgers uit Oekraïne zijn zaterdagochtend aangekomen in het opvangcentrum van Stichting Leeuw in Anna Paulowna. Het gaat om twee mannetjesleeuwen (3,5 jaar en 1,5 jaar), een mannetjestijger (6 maanden) en een tijgerin (5 jaar), die in een particuliere opvang in Oekraïne zaten.
Twee chauffeurs van Stichting Leeuw waren naar de grens van Polen met Oekraïne gereden om de vier dieren op te halen. Directeur Robert Kruijff van Stichting Leeuw zegt dat de dieren zwaar getraumatiseerd zijn. De tijgerin is er door ondervoeding en ziekte het slechtst aan toe. ,,Om verspreiding van ziektes te voorkomen gaan de dieren nu eerst een maand in quarantaine", zegt Kruijff.
De burgemeester van de Oekraïense stad Lviv, Andrej Sadovy, beschuldigt internationale hulporganisaties ervan zich onvoldoende te hebben voorbereid op een aanval van Rusland in Oekraïne.
,,Geen enkele internationale organisatie was voorbereid, terwijl iedereen het al een half jaar had over een mogelijke Russische aanval", zei Sadovy in de Süddeutsche Zeitung. Volgens de burgemeester verwachtten westerse inlichtingendiensten dat de oorlog slechts een paar dagen zou duren en dat Oekraïne zich niet zou verzetten tegen een bezetting door Rusland.
In Lviv, dat op zo'n 80 kilometer van de Poolse grens ligt, werden vooral in de eerste tien dagen na de Russische invasie in Oekraïne veel vluchtelingen opgevangen. ,,Maar nu zijn alle hotels, jeugdherbergen en flats vol", aldus Sadovy. ,,We hebben mensen in zo'n vijfhonderd scholen, sporthallen, theaters, culturele centra en buurthuizen ondergebracht".
In totaal zijn zo'n 200.000 mensen opgevangen, waarmee de stad zijn maximale capaciteit heeft bereikt. Er zijn volgens Sadovy 'geen effectieve internationale noodplannen' opgezet.
Uren en uren wachten op baboesjka, die te voet de grens over komt. Mee naar Nederland, waar ligt dat dan? Verslaggever Eric Reijnen Rutten van dagblad de Gelderlander reisde deze week met een bus vol hulpgoederen van Beesd en Nijmegen naar de grens met Oekraïne, en met de bus vol vluchtelingen terug. Lees hier zijn verhaal.
Het leger van Oekraïne heeft een 38 uur durende avondklok afgekondigd voor de zuidelijke stad Zaporizja. De avondklok gaat zaterdag om 16.00 uur lokale tijd in en geldt tot maandagochtend, zegt de plaatsvervangend burgemeester Anatolii Kurtiev.
,,Ga in deze tijd niet naar buiten", waarschuwde Kurtiev in een bericht op sociale media. De burgemeester zei vrijdag op Facebook dat Russen de buitenwijken van de stad aanvielen met raketsystemen. Hierbij zouden onder meer ambulances en brandweerwagens zijn beschadigd. Bij een van die aanvallen op een buitenwijk zijn volgens Kurtiev negen mensen omgekomen en zeventien mensen gewond geraakt.
Zaporizja geldt als belangrijk knooppunt bij de evacuaties uit de belegerde stad Marioepol. De afgelopen dagen zijn tienduizenden inwoners via humanitaire corridors geëvacueerd naar de stad.
Rusland heeft hypersonische raketten gebruikt om militaire doelen in Oekraïne te vernietigen. Dat meldt het Russische ministerie van Defensie volgens het staatspersbureau Interfax. Het ministerie zegt dat er een groot ondergronds depot met raketten en munitie voor vliegtuigen is geraakt in de regio Ivano-Frankivsk, in het westen van Oekraïne.
Volgens het staatspersbureau RIA is het de eerste keer dat Rusland hypersonische raketten heeft gebruikt sinds het begin van oorlog in Oekraïne. Deze raketten zijn onvoorspelbaarder dan traditionele raketten omdat ze nog kunnen manoeuvreren na de lancering. Ook zijn ze vele malen sneller dan reguliere raketten.
Volgens de openbare aanklager in Oekraïne zijn sinds de Russische invasie 122 Oekraïense kinderen gedood door oorlogsgeweld. Nog eens 140 kinderen zouden gewond zijn geraakt. De cijfers kunnen niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Vrijdag maakten de Verenigde Naties bekend dat het aantal burgerdoden is gestegen naar 816. Door de chaos en aanhoudende gevechten kunnen niet alle slachtoffers worden vastgesteld. Het zouden er dus meer kunnen zijn.
Het Oekraïense ministerie van Defensie claimt op Twitter een vijfde Russische generaal te hebben gedood. Het zou gaan om Andrei Mordvichev, commandant van het Russische leger in het zuidelijke militaire district. Volgens de Oekraïners is Mordvichev omgekomen bij gevechten in Chernobaienka, een stad in de buurt van Cherson.
Bij de raketaanval op een militaire basis in de zuidelijke stad Mykolaiv zijn zeker tachtig doden gevallen. Dat melden lokale militairen volgens de Belgische oorlogsverslaggever Robin Ramaekers die er plaatse is. De basis werd vrijdag door Russische strijdkrachten gebombardeerd. Onder het puin zouden nog meer slachtoffers liggen. ,,Het lijkt een van de zwaarste klappen voor het Oekraïense leger tot nu toe”, vertelt Ramaekers.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft zaterdag uitgehaald naar Vladimir Poetin, die in een toespraak in een stadion vrijdag zei dat de 'speciale militaire operatie' in Oekraïne goed verloopt. ,,En stel je nu eens voor dat het stadion gevuld was met 14.000 lijken en nog eens tienduizenden gewonden", zei Zelenski verwijzend naar het aantal Russische slachtoffers dat Oekraïne claimt.
In het stadion waren 95.000 mensen aanwezig en buiten stonden nog eens 100.000 mensen die de toespraak van Poetin volgden. Volgens Zelenski zijn dat evenveel mensen als Rusland Oekraïne in heeft gestuurd.
Zelenski riep in zijn videoboodschap ook op tot een direct einde van het conflict. ,,De Oekraïense voorstellen liggen op tafel."
De autoriteiten in de regio Loehansk zeggen dat er zaterdagochtend een evacuatieroute is geopend voor mensen die vastzitten in de regio. Vanaf 08.00 uur Nederlandse tijd worden de gevechten tijdelijk gestaakt en kunnen mensen de regio verlaten.
De gouverneur noemt het een 'regime van stilte'. Het is ook de bedoeling dat er voedsel de regio in wordt gebracht, voor mensen die niet vluchten.
Een deel van Loehansk is al sinds 2014 afvallig en wordt gesteund door Rusland. Het Russische leger claimt dat het grote delen van Loehansk heeft veroverd.
Het Amsterdamse nachtleven zamelt zaterdag geld in voor Oekraïne. Ze doen dit onder de noemer 'De Nacht staat op voor Oekraïne'. Volgens een woordvoerster doen 28 clubs en discotheken mee, waaronder Melkweg, Jimmy Woo, Marktkantine, Paradiso en Bitterzoet.
De clubs houden verschillende acties. Zo wordt de A'DAM toren verlicht in geel-blauwe kleuren en in de club Shelter, die in de toren huist, gaat een artiest live schilderen. De opbrengst van het doek wordt gedoneerd. Bij Club NYX staat een Oekraïense artiest op het podium en is een extra punt in de club waar mensen kunnen doneren. Bij Warehouse Elementenstraat draait de Oekraïense dj Nastia.
Via crowdfundingplatform GoFundMe is op voorhand al ruim 12.000 euro ingezameld. Alle donaties gaan naar het Ukraine Humanitarian Fund. ,,Dit fonds helpt humanitaire ngo's en VN-agentschappen om de meest kwetsbare gemeenschappen en mensen te helpen, en hen dringend nodig voedsel, water, onderhoud en nadere basisondersteuning te bieden", meldden de initiatiefnemers eerder.
Nachtclubs en discotheken protesteerden een paar weken geleden met 'De Nacht staat op' tegen de coronamaatregelen door de deuren te openen.
De Europese Commissie waarschuwt voor een hongersnood in Oekraïne nu de gevechten in het land voortduren. ,,Mensen in de belegerde steden worden blootgesteld aan apocalyptische omstandigheden - geen voedsel, geen water, geen medische zorg en geen uitweg", zegt EU-commissaris Janez Lenarčič (Crisisbeheer) in de Duitse krant Welt am Sonntag. De humanitaire crisis in Oekraïne is al kritiek, maar kan nog erger worden. ,,Deze meedogenloze invasie begon meer dan drie weken geleden, maar we beginnen nu al hongersnood te zien ontstaan."
Vooral in belegerde steden als de havenstad Marioepol lijden mensen nu al honger. Ooggetuigen hadden melding gemaakt van geplunderde supermarkten. Volgens Lenarčič hebben medische instellingen moeite om de essentiële benodigdheden te krijgen die ze nodig hebben. ,,Het grote probleem is de toegang. Het is een verplichting om humanitaire toegang te verlenen zonder enige belemmering", aldus de Eurocommissaris.
De Europese Commissie breidt haar humanitaire hulp uit met lokale partners. ,,Maar zolang de gevechten voortduren en er geen staakt-het-vuren is, kunnen de mensen die levensreddende hulp nodig hebben niet worden bereikt."
De luchthaven bij de zuidelijke Oekraïense stad Cherson is nog steeds het middelpunt van bittere gevechten. ,,We hebben ze daar weer ontmoet", schreef een adviseur van de Oekraïense president Volodimir Zelenski in de nacht van vrijdag op zaterdag op Facebook, verwijzend naar Russische troepen.
De Oekraïense strijdkrachten vielen eenheden van het Russische leger bij de luchthaven voor de zesde keer aan en brachten daar de vijand zware verliezen toe, aldus de adviseur. In een reeks van lokale tegenaanvallen en aanvallen met gevechtsdrones zijn volgens hem sinds eind februari enkele tientallen Russische gevechtshelikopters en, meest recent, een commandopost met hoge officieren vernietigd. Deze informatie kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.
De Russen meldden begin deze week nog dat de hele provincie Cherson was veroverd. Volgens generaal Igor Konasjenkov was dat te danken ,,aan een speciale operatie". De havenstad en provinciehoofdstad Cherson was 2 maart al in Russische handen gevallen.
De zuidelijke provincie, die aan het schiereiland de Krim grenst, telt naar schatting één miljoen inwoners. De westgrens van de provincie ligt ongeveer 100 kilometer van de belangrijkste Oekraïense haven Odessa.
Twee voormalige Amerikaanse presidenten, Democraat Bill Clinton en Republikein George W. Bush, hebben vrijdag een Oekraïense kerk in Chicago bezocht. Ze toonden zo hun steun aan Oekraïne, dat op 24 februari door Rusland is binnengevallen.
De twee mannen, die blauwe en gele linten droegen in de kleuren van Oekraïne, legden boeketten met zonnebloemen (de nationale bloem van het land) voor de katholieke kerk voordat ze een moment namen om te mediteren. Het initiatief was bedoeld om hun 'solidariteit met de bevolking van Oekraïne' te tonen, zo maakte een video duidelijk van hun bezoek, die is gepubliceerd op het Twitter-account van Clinton en op het Instagram-account van Bush.
'Amerika staat verenigd met het Oekraïense volk in hun strijd voor vrijheid en tegen onderdrukking', staat in het bericht bij de video.
Het Russische leger heeft tactische fouten gemaakt in Oekraïne, zegt de Amerikaanse minister Lloyd Austin van Defensie in een interview met CNN. Volgens Austin is er een ,,reeks misstappen" geweest en zijn Russische soldaten niet zo snel opgeschoten als ze vooraf hadden ingeschat.
,,Ze hadden gedacht dat ze snel zouden gaan en de hoofdstad heel snel zouden innemen, maar dat is niet gelukt", aldus de minister. Ook gaat hij ervan uit dat de Russen tactische informatie niet goed zouden gebruiken. Ook de samenwerking tussen de lucht- en grondtroepen verloopt niet naar wens. ,,Dus er is een aantal dingen die we hadden verwacht die we gewoon niet zagen."
Het Pentagon heeft herhaaldelijk gezegd dat het Russische leger weinig vooruitgang boekt in Oekraïne. Ten noorden en noordwesten van hoofdstad Kiev zouden Russische soldaten geen ,,aanzienlijke vorderingen" maken richting de stad, zei een hoge Amerikaanse defensiefunctionaris eerder. Er is ook geen beweging ten oosten van Kiev. Het Pentagon gaat ervan uit dat het Oekraïense luchtruim nog steeds niet onder controle van de Russen is.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft zaterdag opgeroepen tot zinvolle vredes- en veiligheidsbesprekingen met Moskou. Hij zei dat dit Ruslands enige kans is om de schade van zijn fouten in de nasleep van zijn invasie in Oekraïne te beperken. Delegaties van beide landen zijn al weken met elkaar in overleg, maar die gesprekken hebben tot nu toe weinig concreets opgeleverd.
,,Ik wil dat iedereen me nu hoort, vooral in Moskou. Het is tijd voor een ontmoeting, het is tijd om te praten", aldus Zelenski in een videotoespraak die in de nacht van vrijdag op zaterdag werd vrijgegeven. ,,De tijd is gekomen om de territoriale integriteit en gerechtigheid voor Oekraïne te herstellen. Anders zullen de verliezen van Rusland zo groot zijn dat het u meerdere generaties zal kosten om te herstellen."
Volgens de Oekraïense president blokkeren Russische troepen opzettelijk de levering van humanitaire goederen aan belegerde steden. ,,Dit is een opzettelijke tactiek. Dit is een oorlogsmisdaad en zij zullen zich er voor honderd procent voor moeten verantwoorden."
Zelenski meldde dat er geen informatie is over hoeveel mensen zijn omgekomen nadat woensdag een theater in de stad Marioepol, waar honderden mensen schuilden voor het oorlogsgeweld, tijdens beschietingen werd geraakt. Tot nu toe zijn volgens hem meer dan 130 mensen gered. Plaatselijke Oekraïense autoriteiten maakten vrijdagavond bekend dat zover bekend één persoon zwaargewond is geraakt.
© ADR — Eerder beeld van de Oekraïense president Volodimir Zelenski. Harry Vermeer (36) uit Spakenburg ging vol idealen naar Oekraïne om er met het vreemdelingenlegioen tegen de Russen te vechten. Maar hij maakte kort na de grens rechtsomkeert toen bleek dat hij door een louche ‘legioen’ zonder fatsoenlijke wapens geronseld werd. 'Ik was kansloos geweest.'
© Saskia Berdenis van Berlekom — Harry Vermeer. De Europese Unie denkt erover een miljardenfonds op te zetten om Oekraïne door de oorlog en daaropvolgende wederopbouw heen te helpen. Oekraïne zit immers in hoge geldnood nu het land zelf zeer moeilijk kan lenen en investeerder na investeerder een veilig heenkomen zoekt, zegt voorzitter Charles Michel van de raad van regeringsleiders van de EU-landen.
Het plan ontsproot vandaag volgens Michel in een telefoongesprek met de Oekraïense president Volodimir Zelenski. Het fonds moet worden gevuld met giften van landen, zegt hij. Daarvoor zou een donorconferentie moeten worden belegd. De EU-leiders bespreken het plan komende week op hun top in Brussel.
In eerste instantie zou Oekraïne uit het solidariteitsfonds kunnen putten om de overheid draaiende te houden, eerste levensbehoeften in te kopen en de verdediging tegen Rusland te bekostigen, lichten Brusselse bronnen toe. Op langere termijn kan het fonds helpen het land weer op te bouwen en het economisch nauwer te doen aansluiten bij het Westen.
Nieuwe satellietbeelden van het Amerikaanse bedrijf Maxar laten de verwoestingen in de zuidelijke Oekraïense havenstad Marioepol zien. Appartementencomplexen zijn op de beelden zwartgeblakerd en beschadigd, rondom ligt er puin. Op veel beelden is ook rook te zien.
Lees door onder de foto's.
© VIA REUTERS — Satellietbeeld van een zwaar beschadigd appartementencomplex in Marioepol. © AP — Marioepol. Havenstad Marioepol is een de voornaamste doelwitten van de Russische invasiemacht, die vooral in het zuiden van Oekraïne vanuit de Krim ver is opgetrokken. Maar na drie weken oorlog is Marioepol nog steeds niet handen van de pro-Russische Oost-Oekraïense rebellen en de Russische strijdkrachten. Er zijn wel in tal van wijken en ook in het centrum gevechten gemeld.
Veel mensen willen de stad uit. Ook vandaag lukte het 4972 inwoners om weg te komen via een humanitair corridor, melden de Oekraïense autoriteiten. Dat getal is niet onafhankelijk te verifiëren. De stroom evacuees is te zien op een foto van satellietbedrijf Maxar. Een lang lint van auto's verlaat Marioepol via het zuidwesten.
© AP — Het lange lint van auto's dat Marioepol verlaat. Beeld ten zuidwesten van de stad. De Amerikaanse president Joe Biden heeft zijn Chinese ambtsgenoot Xi Jinping vandaag tijdens een telefoongesprek gewaarschuwd voor gevolgen indien Peking Rusland materieel zou ondersteunen 'bij zijn brutale aanval op Oekraïense steden en burgers'. Dat deelt het Witte Huis vandaag mee. Het gesprek verliep volgens Biden goed.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken verklaarde donderdag al dat de VS niet zou twijfelen op China om kosten te jagen als het de Russische aanval zou steunen, zo zinspelend op sancties.
Eerder maakte de Chinese staatstelevisie al bekend dat Xi tijdens het gesprek verklaarde dat een conflict zoals de oorlog in Oekraïne voor alle betrokken partijen nadelig is. De VS en China moeten er volgens hem ook alles aan doen om wereldvrede te bewerkstelligen (zie ook onze update van 16:05).
Volgens CNN benadrukte Biden tijdens het 70 minuten durende gesprek ook dat hij een diplomatieke oplossing voor het conflict blijft steunen en dat de twee leiders akkoord zijn dat er een open communicatielijn moet behouden worden.
De Amerikaanse regering heeft China en Chinese bedrijven al verschillende keren gewaarschuwd over het helpen van Rusland bij het omzeilen van de sancties. Indien dat toch gebeurt, kunnen de sancties ook uitgebreid worden naar Chinese bedrijven. De VS en de Europese Unie zijn veel belangrijkere handelspartners voor China dan Rusland.
© REUTERS — De Amerikaanse president Joe Biden (rechts) tijdens zijn videocall met de Chinese president Xi Jinping. Volgens de Oekraïense autoriteiten is het vandaag 9145 inwoners van belegerde steden gelukt om via humanitaire corridors hun steden te verlaten. Waarvan 4972 inwoners Marioepol. Dat meldt persbureau Reuters.
Het was nog even spannend, maar de speciale voorstellingen van Circus Royal in Dordrecht vanwege de oorlog in Oekraïne gaan door. De circusploeg bestaat uit 32 artiesten uit Nederland, Oekraïne én Rusland. ,,Het is immens hoe dit leeft en hoe begaan mensen zijn.”
In de Oekraïense stad Lviv, in het westen van het land, zijn vandaag meer dan honderd lege kinderwagens neergezet. Ze dienen ter nagedachtenis van de meer dan honderd kinderen die sinds het begin van de Russische invasie op 24 februari volgens Oekraïne het leven hebben gelaten.
© ANP / EPA De Franse president Emmanuel Macron heeft vandaag in een telefoongesprek met zijn Russische ambtsgenoot Vladimir Poetin zijn bezorgdheid geuit over de situatie in Marioepol. Die stad in het zuiden van Oekraïne wordt al weken door Russische troepen belegerd en beschoten.
Ook verzocht Macron de Russische president zich in te zetten voor een onmiddellijk staakt-het-vuren en om 'concrete en verifieerbare' stappen om de belegering van de stad op te heffen en humanitaire hulp te faciliteren, aldus het Elysée. Daarnaast sprak Macron over de algehele situatie in Oekraïne, die volgens hem verslechtert door aanhoudende aanvallen op burgers en niet-naleving van de mensenrechten. Hij sprak ook over de tot dusver mislukte onderhandelingen tussen de delegaties van Rusland en Oekraïne.
Volgens het Kremlin kwam het initiatief voor het gesprek van Macron. De twee presidenten spraken de afgelopen tijd meerdere keren met elkaar. Poetin verzekerde Macron dat de Russische strijdkrachten er alles aan zouden doen 'om de levens van burgers te redden', aldus het Kremlin. Poetin zou in het gesprek ook de aandacht hebben gevestigd op door 'nationalistische Oekraïners begane oorlogsmisdaden' in Oekraïne.
© AFP — De Franse president Emmanuel Macron. Bij de beschieting woensdag van het theater in Marioepol zijn volgens de plaatselijke Oekraïense autoriteiten (nog) geen doden gevallen. Eén persoon raakte voor zover bekend zwaargewond, meldt de gemeenteraad op berichtenapp Telegram. De hulpdiensten werken er ondertussen verder.
De schuilkelder onder het pand was een verzamelplaats voor burgers die bescherming zochten tegen het oorlogsgeweld. Volgens eerste berichten zouden er tot zo'n 1200 mensen in het theater hebben gezeten ten tijde van de beschieting. Eerder vandaag meldde president Volodimir Zelenski dat gisteren al 130 mensen waren gered uit de puinhopen van het theater. En gisteren werd bekend dat de schuilkelder onder het pand heel was gebleven
Het is niet duidelijk wie het pand beschoot. De Oekraïners beschuldigen de Russen, die op hun beurt ontkennen.
Marioepol ligt aan de Zee van Azov, tussen Rusland en schiereiland de Krim in. Het behoort volgens waarnemers daarom - naast Kiev - tot de voornaamste doelwitten van de Russische invasiemacht, die vooral in het zuiden van Oekraïne vanuit de Krim ver is opgetrokken. Maar na drie weken oorlog is Marioepol, 50 kilometer van de Russische grens, nog steeds niet in handen van de pro-Russische Oost-Oekraïense rebellen en de Russische strijdkrachten. Er zijn wel in tal van wijken en ook in het centrum gevechten gemeld. Ook vandaag, zo zegt de burgemeester van de stad tegen de BBC. Het vliegveld ten noordwesten van de stad zou in Russische handen zijn.
© AP — Het beschoten theater in Marioepol. De Russische VN-ambassadeur Vassily Nebenzia spreekt in New York tegen dat Rusland gruweldaden pleegt in Oekraïne. Hij ontkent dat Russische bommen woensdag in havenstad Marioepol het theater vernielden waar meer dan duizend burgers schuilden voor het oorlogsgeweld.
Italië heeft de Russische oligarch Alexei Mordasjov een gebouw op het eiland Sardinië ter waarde van zo'n 105 miljoen euro afhandig gemaakt. Dat meldt een woordvoerder van de Italiaanse premier Mario Draghi's tegen persbureau Reuters.
Het is de tweede keer deze maand dat de rijke Rus door Italië in zijn portemonnee wordt geraakt. Op 4 maart raakte hij zijn 65 meter lange jacht van 65 miljoen euro, Lady M, al kwijt.
De steenrijke Mordosjov bezit ook ongeveer een derde van de aandelen van reisconcern TUI. Vandaag werd bekend dat hij het stemrecht van die stukken overdoet aan zijn echtgenote. Dat blijkt uit een kennisgeving van TUI aan de financiële markten. Mordasjov staat ook op de sanctielijst van de Europese Unie. Met het overdragen van het stemrecht aan zijn vrouw lijkt hij indirect zijn aandelen te kunnen behouden. De sancties van de EU en de bevriezing van zijn tegoeden bij TUI zouden door de wisseltruc mogelijk op niets uitlopen. Volgens TUI onderzoeken de autoriteiten in Duitsland nog wel of de deal met zijn vrouw rechtsgeldig is in het kader van de wet op de buitenlandse handel en betalingen.
© Vyacheslav Prokofyev/TASS — De rus Alexei Mordasjov. Telecombedrijf VodafoneZiggo stelt 12.000 prepaid simkaarten met daarop 6 GB aan data en 20 euro beltegoed beschikbaar aan Oekraïense vluchtelingen in Nederland. Distributie van de simkaarten loopt via het Leger des Heils, het Rode Kruis en VluchtelingenWerk Nederland, meldt het telecombedrijf vandaag.
Ook medewerkers van VodafoneZiggo die meehelpen met initiatieven voor vluchtelingen gaan een deel van de kaarten verspreiden. Volgens VodafoneZiggo-topman Jeroen Hoencamp zijn gezinnen en families op de vlucht en hebben ze grote moeite om met elkaar in contact te blijven. Het bedrijf zou ervoor willen zorgen dat mensen elkaar kunnen bereiken, 'voor zover dat in onze macht ligt. Daarom helpen we nu ook met gratis simkaarten voor Oekraïense vluchtelingen in Nederland', aldus Hoencamp.
Sinds het begin van de Russische inval op Oekraïne hebben de Verenigde Naties al het overlijden van 816 burgers bevestigd. Dat meldt de organisatie vandaag. Gisteren stond het aantal op 780. Het geverifieerde aantal burgers dat tijdens de oorlog gewond is geraakt, steeg van 1252 naar 1333.
De meeste slachtoffers vielen 'door het gebruik van explosieve wapens met een grote impactgebied, waaronder zwaar artilleriegeschut, meervoudige raketsystemen en luchtaanvallen', aldus het Mensenrechtenbureau van de VN (OHCHR) volgens CNN.
De dodelijke slachtoffers zijn 152 mannen, 116 vrouwen, zeven meisjes en zestien jongens, en ook 36 kinderen en 489 volwassenen van wie het geslacht nog niet bekend is. Onder de 1333 gewonden bevinden zich ook 74 kinderen.
Vanwege de aanhoudende oorlog in Oekraïne zijn niet alle slachtoffers gemeld bij de VN en is het ook lastig om gevallen die wel bekend zijn bevestigd te krijgen. De organisatie denkt dat de cijfers in werkelijkheid veel hoger zijn. Vooral in Marioepol zijn volgens onbevestigde berichten veel inwoners omgekomen, ongeveer 2500.
In de hoofdstad Kiev zijn volgens de lokale autoriteiten 222 mensen gedood sinds het begin van de oorlog drie weken geleden. Onder hen zijn zestig burgers, onder wie ook kinderen.
© AP — Brandweermannen blussen een brand in Kiev na een raketaanval op de stad. Rusland ziet vooruitgang in de onderhandelingen met Oekraïne over het beëindigen van de oorlog. Volgens de Russische hoofdonderhandelaar Vladimir Medinski zijn beide partijen 'halverwege' een compromis over toekomstige demilitarisering van Oekraïne, een eis van Moskou.
Over het afzien van het Navo-lidmaatschap door Kiev en neutraliteit van Oekraïne zijn beide partijen elkaar dicht genaderd, zei hij. Onderhandelaars overleggen sinds begin deze week dagelijks via digitale weg, nadat fysieke ontmoetingen weinig tastbaars hadden opgeleverd. Vanuit het Westen en Oekraïne klinken geluiden dat Rusland vertragingstactieken toepast en niet echt uit is op een vergelijk, drie weken na de invasie die lijkt vast te lopen.
Vergelijkbare geluiden klinken echter ook uit Moskou. Oekraïne vertraagt de vredesonderhandelingen met Rusland door onrealistische voorstellen te doen, zei bijvoorbeeld president Vladimir Poetin vandaag tijdens een gesprek met de Duitse bondskanselier Olaf Scholz. Oekraïne zou niet even bereid zijn als Rusland om de onderhandelingen te versnellen.
Een Oekraïense woordvoerder had het eerder vandaag over 'heel moeilijke' gesprekken. President Volodimir Zelenski zei deze week dat zijn land moet erkennen dat een Navo-lidmaatschap er niet in zit. Andere eisen van de Russen zijn dat Kiev erkent dat de Krim Russisch is en de afvallige regio's Donetsk en Loehansk onafhankelijke staten zijn.
Bij een Russische raketaanval op een legerkazerne in de Zuid-Oekraïense stad Mykolajiv, die al weken onder vuur ligt, zouden vandaag zeker 45 mensen zijn omgekomen, meldt de BBC. Reddingspogingen zouden aan de gang zijn.
De lokale correspondent van de Britse zender zegt dat naar verluidt twee raketten de kazerne in de noordelijke buitenwijken van de stad hebben geraakt. De kazerne werd gebruikt om soldaten te trainen die een groot Russisch offensief langs de kust van de Zwarte Zee moeten tegenhouden.
Ook zei de correspondent tegen de BBC dat Mykolajiv al twee weken onder intense bombardementen lijdt nadat Russische troepen uit de stad waren verdreven. Veel burgers zijn dan ook al naar het westen gevlucht, voegde hij eraan toe.