Dit liveblog is afgesloten. Volg alle ontwikkelingen in ons nieuwe blog.
De Russen lijden grote verliezen in de door Russen bezette Oekraïense regio Donetsk, in het oosten van het land. Dat heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski in een toespraak gezegd. ,,Felle aanvallen in de regio Donetsk blijven doorgaan. De vijand lijdt daar grote verliezen'', aldus Zelenski.
Daar staan grote zorgen van de Oekraïnse autoriteiten tegenover, vanwege Russische aanvallen op de energievoorzieningen van het land. Volgens Zelenski zetten Russen nu in op 'grootschalige aanvallen op onze infrastructuur, en met name onze energievoorzieningen'. Kiev heeft inwoners gewaarschuwd voor een periode zonder verwarming en elektriciteit.
© AFP — Volgens Zelenski zetten Russen nu in op 'grootschalige aanvallen op onze infrastructuur, en met name onze energievoorzieningen'. Vladimir Solovyov, de Russische talkshow-presentator die bekend staat om zijn grove uitspraken over de oorlog in Oekraïne, heeft in een recente uitzending op de Russische staatstelevisie opgeschept over Russische hypersonische raketten. ,,Iedereen wordt hysterisch vandaag omdat de raket in negen minuten tijd van Wit-Rusland naar Londen kan gaan”, zei Solovyov vijandig.
Solovyov en zijn gasten hadden het over de Russische Kinzhal-raketten. Dat zijn hypersonische ballistische raketten met nucleaire capaciteit. ,,De ‘Killjoy’-raket, ook bekend als Kinzhal, heeft een bereik van 2.000 kilometer. De raket kan een snelheid bereiken die 12 keer sneller is dan de snelheid van het geluid”, klonk het. ,,Negen minuten en ‘Hallo Londen!’. Of nog beter: ‘Hallo en tot ziens Londen!’”, aldus de presentator.
In september zei het Russische parlementslid Andrei Gurulyov al op de staatstelevisie dat als zijn land het Verenigd Koninkrijk met kernwapens zou aanvallen, het ,,in drie minuten in een Marswoestijn zou veranderen”. Gurulyov uitte destijds ook bedreigingen aan het adres van de NAVO, Duitsland en de Verenigde Staten.
Het Verenigd Koninkrijk steunt Oekraïne onvoorwaardelijk sinds het begin van de oorlog. ,,Het afgelopen jaar hebben we honderden raketten, vijf luchtverdedigingssystemen, 120 gepantserde voertuigen en meer dan 200.000 stuks niet-dodelijk militair materiaal geleverd”, aldus de Britse regering.
Het Britse ministerie van Defensie deelde dinsdag satellietbeelden van een vliegveld nabij de Wit-Russische hoofdstad Minsk. Daarop zouden mogelijk een aantal Kinzhal-raketten te zien zijn. Het VK is dan ook bezorgd dat de Russische president Vladimir Poetin Wit-Rusland gaat gebruiken als lanceerbasis voor verdere aanvallen op Oekraïne. De Kinzhal-raketten slagen er meestal in om luchtverdedigingssystemen te ontwijken.
Vitali Klitschko, burgemeester van Kiev, heeft de inwoners van zijn stad gewaarschuwd voor een periode zonder verwarming, elektriciteit en watertoevoer. En dat terwijl het in Oekraïne in rap tempo koud wordt. Klitschko zegt dat de autoriteiten er alles aan doen om de voorzieningen overeind te houden. ,,Maar we moeten eerlijk zijn en ons voorbereiden op het ergste. De vijanden doen er alles aan om de stad in de kou te zetten, zonder elektriciteit en water.''
Rusland heeft de afgelopen weken zijn raket- en droneaanvallen op het buurland opgevoerd, nadat Moskou de Oekraïense regering had beschuldigd van een explosie op de Krimbrug. De Oekraïense energievoorziening is vaker het doelwit geweest. Door propagandisten op de Russische staatstelevisie wordt regelmatig gepleit voor de totale vernietiging van de Oekraïense energie-infrastructuur als enige manier om de Oekraïners op de knieën te krijgen en de regering in Kiev tot overgave te dwingen.
De Oekraïense stad Cherson heeft geen stroom en water meer doordat elektriciteitskabels zijn verwoest. De door Rusland geïnstalleerde bestuurders in Cherson zeggen in de afgelopen weken vele tienduizenden inwoners te hebben 'geëvacueerd' naar andere gebieden onder Russische controle. Zij doen dit naar eigen zeggen om mensen te beschermen tegen Oekraïense aanvallen. De regering in Kiev heeft deze stap veroordeeld en spreekt van 'deportaties'.
Het Oekraïense leger is bezig met een opmars in de regio Cherson, die grotendeels bezet is door Rusland. In de regio vinden zware gevechten plaats. Er wordt op korte termijn een strijd om de stad Cherson verwacht, maar het is niet bekend wanneer die begint en of die al is begonnen. De stad is symbolisch van groot belang, omdat het de enige regionale hoofdstad is die Rusland heeft veroverd.
© AFP — De door Russische troepen bezette stuwdam met waterkrachtcentrale in de regio Cherson is zondag volgens Moskou beschadigd bij een Oekraïense raketaanval. 'Vandaag om 10.00 uur werden zes Himars-raketten gelanceerd. Luchtverdedigingseenheden schoten er vijf neer, maar de zesde raakte de sluis van de Kachovka-dam, die daardoor werd beschadigd', citeerden Russische persagentschappen een vertegenwoordiger van de plaatselijke hulpdiensten.
Kiev reageerde nog niet op de informatie, die niet onafhankelijk te verifiëren valt.
De dam van de waterkrachtcentrale van Kachovka ligt in de rivier de Dnipro in de door Rusland illegaal geannexeerde regio in het zuiden van Oekraïne. Kiev beschuldigde Moskou er twee weken geleden van de dam te hebben voorzien van mijnen. Die zouden bij het tot ontploffing brengen een vloedgolf en overstromingen veroorzaken en zo een Oekraïense tegenoffensief stoppen. De Russische bezettingsautoriteiten noemden dat 'leugens'.
De Kakhovka-dam, gebouwd in 1956 tijdens de Sovjet-periode en ingenomen bij het begin van de Russische invasie eind februari in Oekraïne, voorziet met name het in 2014 door Rusland geannexeerde Krim-schiereiland van water.
De Verenigde Staten hebben Oekraïne achter gesloten deuren aangespoord om zich bereid te tonen voor onderhandelingen met Rusland, meldt The Washington Post zaterdag op basis van ingewijden. Oekraïne zou volgens de VS niet langer openlijk moeten weigeren vredesgesprekken te voeren zolang de Russische president Vladimir Poetin aan de macht is.
Volgens de ingewijden zou de aansporing door de VS niet bedoeld zijn om Oekraïne daadwerkelijk aan de onderhandelingstafel te krijgen. In plaats daarvan zou het een strategische zet moeten zijn om ervoor te zorgen dat Kiev de steun van andere landen behoudt nu de oorlog mogelijk nog jaren duurt.
De VS zouden net als Oekraïne inzien dat Poetin op dit moment niet serieus wil onderhandelen. Tegelijkertijd leidt het feit dat de Oekraïense president Volodimir Zelenski zelf ook alle onderhandelingen weigert tot toenemende zorgen in landen waar de oorlog grote gevolgen heeft voor de prijs van onder meer voedsel en brandstof. ,,Oekraïne-moeheid is voor sommige van onze bondgenoten echt een realiteit", aldus een anonieme Amerikaanse functionaris tegenover The Washington Post.
In een reactie op de berichtgeving door de Amerikaanse krant zegt een vertegenwoordiger van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken dat Rusland moet stoppen met de bombardementen en raketaanvallen en dat het land zijn troepen moet terugtrekken uit Oekraïne als het wil laten zien dat het klaar is voor onderhandelingen. ,,Zoals we al vaker hebben gezegd: geen woorden, maar daden", aldus de medewerker van het ministerie. ,,Het Kremlin blijft zorgen voor escalaties in deze oorlog. Het Kremlin laat al sinds voor de invasie in Oekraïne zien dat het niet bereid is om serieus deel te nemen aan onderhandelingen."
De Oekraïense regering is lyrisch over de inzet van maritieme drones tegen Russische vloot in de Zwarte Zee. Na de spectaculaire aanval op Russische schepen in de oorlogshaven Sebastopol op de Krim wil Kiev meer van dit soort wapens kopen. ,,Komende week beginnen we een crowdfundingsactie om de middelen te verwerven voor een vloot marinedrones", zei president Volodimir Zelenski vanavond in zijn dagelijkse videoboodschap.
Zelenski denkt dat iedereen de noodzaak van dit initiatief inmiddels wel begrijpt. ,,Ik weet zeker dat miljoenen mensen dit doel in onze defensie zullen steunen. Iedereen heeft al gezien hoe dit werkt. En het is alleen bestemd voor de bescherming van ons maritieme gebied. We eisen niets op dat niet van ons is."
In mei werd het platform United24 in het leven geroepen om wereldwijd fondsen te werven voor hulp aan Oekraïne. De donaties van particulieren, buitenlandse partners en liefdadigheidsorganisaties komen niet alleen ten goede aan de nationale strijdkrachten, maar zijn ook bestemd voor onder meer humanitaire hulp, medicijnen en het herstel van de infrastructuur. Tot dusver is er volgens Kiev dankzij U24 al ongeveer 220 miljoen dollar gespendeerd aan bewapening.
De Iraanse regering heeft voor het eerst toegegeven dat het militaire drones heeft geleverd aan Rusland. Minister van Buitenlandse Zaken Hossein Amir-Abdollahian zei zaterdag dat dit enkele maanden was voor de Russische inval in Oekraïne op 24 februari.
Rusland gebruikt drones om aanvallen uit te voeren op doelen in Oekraïne. Veel van die aanvallen zijn gericht op de (energie)infrastructuur van het land. Oekraïne en zijn westerse bondgenoten beschuldigen Iran er al langer van die drones te hebben geleverd, iets wat Teheran tot dusverre heeft ontkend.
Amir-Abdollahian zei dat het slechts om een 'klein aantal' drones ging en dat na het begin van de oorlog geen leveringen meer hebben plaatsgevonden. Ook ontkende hij dat Iran Rusland aan raketten heeft geholpen, iets waar Iran eveneens van beschuldigd wordt. Rusland ontkent dat het Iraanse drones gebruikt in Oekraïne.
Oekraïne en zijn westerse bondgenoten beschuldigen Iran er al langer van drones te hebben geleverd aan Rusland. De Europese Unie besloot vorige maand Iran daarvoor te sanctioneren. Het land wordt ook beschuldigd van het leveren van raketten aan Rusland, maar in tegenstelling tot de levering van drones wordt dat nog altijd door de Iraanse autoriteiten ontkend.
© AP — Archieffoto. Iraanse drones in hun stellingen. De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft Nederland, Tsjechië en de VS bedankt voor de 90 T-72 tanks die zij leveren. De tanks worden wel beschreven als 'het meest geavanceerd op het slagveld'.
Zelenski zei in zijn tweet dat de Oekraïense troepen het materieel nodig hebben. 'We waarderen de hulp van partners. Samen staan we voor de bescherming van vrijheid & democratie!'
Rusland worstelt met het trainen van nieuwe manschappen, omdat ervaren officieren en trainers al gedood zijn. Dat meldt het Britse Ministerie van Defensie in haar dagelijkse update. De Russen hadden al moeite met het trainen van de 300.000 troepen die Poetin heeft gemobiliseerd; daar komt nu de reguliere jaarlijkse herfst-dienstplichtronde bovenop. Meestal levert die zo'n 120.000 nieuwe troepen op.
Nieuw gemobiliseerde dienstplichtigen hebben waarschijnlijk minimale training, of zelfs helemaal geen training, schrijft het ministerie. De Russen voeren trainingen uit in Belarus vanwege tekorten aan trainingspersoneel, munitie en faciliteiten in Rusland.
Oekraïense troepen hebben de afgelopen dagen communicatieproblemen ondervonden vanwege storingen bij de satelliet-internetdienst Starlink van miljardair Elon Musk, vertellen bronnen aan nieuwszender CNN. Mogelijk ligt de oorzaak bij een tekort aan financiering voor de Starlink-verbinding van SpaceX. Het ruimtebedrijf onderhandelt met het Amerikaanse ministerie van Defensie over wie de rekening van de verbinding in Oekraïne moet betalen, zeggen bronnen tegen CNN.
Ongeveer 1300 Starlink-terminals zouden in de afgelopen week offline zijn gegaan, aldus CNN. Met behulp van in totaal zo'n 25.000 terminals kan Oekraïne via een satellietverbinding blijven communiceren op het moment dat mobiele telefoonnetwerken en internetverbindingen uitvallen als gevolg van de oorlog. Bondgenoten van Oekraïne, waaronder de VS, Polen en het Verenigd Koninkrijk, betalen het onderhoud van 11.000 Starlink-terminals.
Vraag is nu wie de 14.000 andere Starlink-terminals blijft betalen. De maandelijkse onderhoudskosten per eenheid kunnen oplopen tot 4500 dollar (ruim 4500 euro). Een bron binnen het Amerikaanse Pentagon zegt tegen CNN dat er onderhandelingen met SpaceX gaande zijn over het financieren van de verbinding in Oekraïne. De recente storingen worden omschreven als een ,,aanzienlijk probleem" voor de Oekraïense strijdmacht. De terminals zouden losgekoppeld zijn vanwege geldgebrek.
In september waarschuwde SpaceX het Amerikaanse ministerie van Defensie dat het al 100 miljoen dollar (ruim 100 miljoen euro) had uitgegeven aan de verbinding in Oekraïne en dat het bedrijf dat niet voor onbepaalde tijd zou kunnen volhouden. SpaceX verzocht het Pentagon een deel van de financiering over te nemen.
De grote kerncentrale in de Oekraïense regio Zaporizja krijgt weer stroom geleverd van buiten het complex in Enerhordar. Beide externe elektriciteitskabels zijn na twee dagen weer hersteld. Dat heeft Rafael Grossi, de directeur van het internationaal atoomenergieagentschap IAEA, zaterdag via Twitter later weten.
De kerncentrale, die door Russische legereenheden bezet wordt gehouden, heeft elektriciteit van elders nodig voor de koeling van de reactoren. Door oorlogshandelingen en andere problemen valt dat netwerk met regelmaat uit en moet worden overgeschakeld op dieselgeneratoren. Die kunnen echter maar voor een beperkte periode draaien.
Grossi maakt zich al maanden ernstige zorgen over de situatie ter plekke, maar dringt tot dusver vergeefs aan op het instellen van een veiligheidszone. Moskou en Kiev geven elkaar de schuld van de beschietingen.
© AFP — Archiefbeeld. Een Russische soldaat bewaakt de kerncentrale van Zaporizja. Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski liegt Iran. Dat land erkende eerder vandaag drones te hebben geleverd aan Rusland, maar zei daarbij ook dat het ging om 'slechts een klein aantal'. Bovendien zouden er na het begin van de oorlog geen leveringen meer hebben plaatsgevonden.
Volgens Zelenski schieten de Oekraïense strijdkrachten namelijk dagelijks zeker tien Iraanse gevechtsdrones uit de lucht. Sinds half september zijn er volgens Kiev al meer dan driehonderd neergehaald. ,,Als Iran blijft liegen over iets wat voor de hand ligt, zal de wereld meer inspanningen moeten leveren om de terroristische samenwerking tussen de Russische en Iraanse regimes te onderzoeken, en wat Rusland Iran betaalt voor deze samenwerking", zei Zelenski.
© ANP / EPA — De Oekraïense president Volodimir Zelenski. Tienduizenden Italianen zijn vandaag de straat opgegaan om te protesteren tegen de oorlog in Oekraïne. Ze eisten niet alleen vrede, maar ook beëindiging van de wapenleveranties om het Russische invasieleger te bestrijden. ,,Nee tegen oorlog. Nee tegen het sturen van wapens", stond op een van de grote spandoeken die de actievoerders meedroegen.
Italië, medeoprichter van de NAVO in 1949, steunt Oekraïne sinds het begin van de oorlog in februari, onder meer met militair materieel. De nieuwe regeringsleider Giorgia Meloni van de rechts-nationalistische partij Fratelli d'Italia heeft laten weten daarmee door te zullen gaan. Oud-premier Giuseppe Conti zei eerder nog dat Italië zich sterk zou moeten maken voor vredesonderhandelingen.
In Rome deden volgens de politie zo'n 30.000 mensen, onder wie Conti, mee aan de vredesmars. Velen zwaaiden met regenboogvlaggen, op het Piazza della Repubblica werd een exemplaar van 50 meter ontvouwd. Ook in Milaan werd gedemonstreerd.
© REUTERS — De vredesmars in Rome. In de door Russen bezette Oekraïense regio Donetsk, in het oosten van het land, zou een aanslag zijn gepleegd op een door de Russen benoemde rechter. Dat melden de lokale autoriteiten die onder Russisch bewind staan.
De rechter in kwestie is Alexander Nikulin, zo meldt persbureau AP. Hij zou zijn neergeschoten en ernstig gewond naar een ziekenhuis gebracht. Nikulin was een van de rechters die in juni twee Britten en een Marokkaan die aan Oekraïense zijde meevochten ter dood veroordeelden. Rusland zou het drietal later hebben betrokken in een gevangenenruil met Oekraïne.
Het Russische leger zegt iedere dag 'meer dan 5000 burgers te evacueren' uit de door Moskou bezette regio Cherson in het zuiden van Oekraïne. De Oekraïense strijdkrachten zijn daar doende met een tegenoffensief om het grondgebied te heroveren.
,,Militairen vervoeren elke dag tot 1200 burgervoertuigen, zowel vrachtwagens als auto's, en meer dan 5000 burgers naar de linkeroever van de rivier de Djnepr", meldt het Russische ministerie van Defensie.
Ook president Vladimir Poetin zei eerder vrijdag dat de bevolking moet worden geëvacueerd. ,,Nu moeten natuurlijk degenen die in Cherson wonen worden verwijderd uit de zone van de gevaarlijkste acties, omdat de burgerbevolking niet mag lijden", aldus de president. Die gaf daarmee voor het eerst toe dat de situatie verslechtert in de regio.
Cherson is een van de vier regio's die Rusland recentelijk heeft geannexeerd, nadat er schijnreferenda waren gehouden over inlijving door Rusland. De annexatie wordt niet internationaal erkend. Oekraïne heeft Rusland beschuldigd van het uitvoeren van Sovjet-achtige 'deportaties' van zijn volk in het gebied.
© via REUTERS — China is kritischer over de gevolgen van de Russische invasie in Oekraïne. Peking wil niet dat de regionale stabiliteit in gevaar komt en de internationale handel eronder lijdt, zei de Chinese premier Li Keqiang tegen de Duitse bondskanselier Scholz tijdens diens bezoek aan China.
,,We kunnen ons geen verdere escalatie veroorloven", aldus de premier. Met de bezorgdheid die hij uitte, ging hij verder dan de vorige verklaringen van de Chinese leiding, melden Duitse media die het korte bezoek van Scholz verslaan.
De Duitse regeringsleider verzocht Beijing zijn invloed in Moskou te benutten. De Chinezen zouden er bij de Russen op moeten aandringen een einde te maken aan de oorlog.
Duitsland en China verwierpen samen ook de Russische dreigementen met kernwapens. ,,Met de inzet van nucleaire wapens zou Rusland een lijn overschrijden die de hele statengemeenschap heeft getrokken", aldus Scholz.
Sinds de Russische invasie in Oekraïne eind februari sprak China meestal zijn steun uit voor de Russische president Vladimir Poetin. Peking verweet de Verenigde Staten en het Navo-bondgenootschap de hoofdverantwoordelijkheid voor het conflict. China en Rusland onderhouden nauwe contacten en sinds de oorlog steeg de handel tussen de twee landen.
© AFP — President Vladimir Poetin en zijn Chinese ambtgenoot tijdens een top in Samarkand. De Russische paramilitaire organisatie Wagner, waarvan huurlingen meevechten in Oekraïne, heeft vrijdag haar eerste officiële hoofdkwartier geopend in Sint-Petersburg. De opening van het 'Wagner-centrum' wordt gezien als een nieuwe stap van oprichter en eigenaar Jevgeni Prigozjin om een meer publieke rol te spelen bij het vormgeven van het Russische defensiebeleid. De miljardair, een bondgenoot van president Vladimir Poetin, uitte de afgelopen maanden openlijk kritiek op de Russische aanpak in Oekraïne.
De opening was onlangs door eigenaar Jevgeni Prigozjin aangekondigd op sociale media. Het hoofdkwartier moet 'een comfortabele omgeving bieden voor het genereren van nieuwe ideeën om de Russische defensiecapaciteit te verbeteren', aldus Prigozjin in een verklaring. De miljardair maakte vorige maand een einde aan jarenlange geruchten door toe te geven dat hij de groep had opgericht.
Het privéleger, dat jarenlang geheimzinnig op de achtergrond bleef, geeft inmiddels openlijk toe mee te vechten in Oekraïne. Wagner heeft ook huurlingen ingezet in landen in Latijns-Amerika en Afrika en in Syrië.
De Wagner-groep wordt er al tijden van verdacht een rol te spelen bij het realiseren van de buitenlandse ambities van Moskou, hoewel het Kremlin alle banden ontkent. De troepenmacht en zijn leider spelen een steeds belangrijkere rol bij het Russische offensief in Oekraïne.
© via REUTERS — De Verenigde Staten kondigden op 3 maart 2022 aan dat ze sancties oplegden aan Russische oligarchen onder wie Jevgeni Prigozjin. De FBI zette een prijs van 250.000 dollar op zijn hoofd wegens inmenging in de Amerikaanse verkiezingen tussen 2014 en 2018. Het Oekraïense leger meldt zware gevechten met Russische troepen in de oostelijke Donbas-regio. Het zwaartepunt ligt bij de steden Bachmoet en Avdiivka, zei woordvoerder Sergej Tsjerevatyj van de regionale legergroep vrijdag op de Oekraïense televisie. ,,De vijand zet zijn aanvallen voort en vuurt met allerlei soorten artillerie, raketwerpers, tanks en mortieren", aldus de officier. Hij sprak ook van een 'lastige situatie' in de regio Vuhledar.
De informatie was niet onafhankelijk te verifiëren maar de Oekraïense stafchef Valery Zalushny meldde telefonisch aan Navo-opperbevelhebber Christopher Cavoli dat Rusland zijn aanvallen had verdrievoudigd. Hij sprak van wel 80 aanvallen per dag. De situatie aan het front was 'gespannen maar onder controle', schreef Zalushny op Telegram.
Russische troepen, met name de Wagner-huurlingen, belagen al maanden de Oekraïense posities in Bachmoet in de regio Donetsk. Avdiivka, een paar kilometer ten noorden ervan, is sinds 2014 een frontliniestad. De Russische troepen en eenheden van de door Moskou gecontroleerde separatisten konden daar slechts in acht maanden oorlog weinig terrein winnen.
De Oekraïense generale staf gaat gezien de hevige gevechten sinds enkele dagen uit van grote verliezen aan Russische zijde en spreekt van enkele honderden doden per dag. Militaire experts in Kiev zeiden dat zelfs als de aantallen te hoog zouden zijn, ze wel iets zeggen over slachtoffers onder de vers aan het front gearriveerde Russische reservisten.
Rusland heeft 318.000 mensen gemobiliseerd voor de oorlog in Oekraïne. Dat heeft president Vladimir Poetin bekendgemaakt, melden Russische persbureaus. Dat zijn er meer dan eerder werd gecommuniceerd omdat er 'vrijwilligers blijven komen'.
Poetin kondigde in september een gedeeltelijke mobilisatie aan, na een reeks tegenslagen voor het Russische leger in Oekraïne. De Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe zei dat 300.000 reservisten zouden worden opgeroepen.
De minister maakte eind oktober bekend dat de mobilisatie was afgerond. De meeste mensen zouden nu worden getraind. Sjojgoe verklaarde destijds dat er geen plannen waren om later extra reservisten op te roepen. Hij zei ook dat de rekrutering van vrijwilligers en beroepssoldaten nog wel in volle gang was.
De president heeft verder zijn handtekening gezet onder een wet die de mobilisatie toestaat van mensen die zijn veroordeeld voor ernstige misdrijven, meldt het Russische persbureau RIA Novosti. Wie veroordeeld is voor kindermisbruik, verraad, spionage en terrorisme, komt er niet voor in aanmerking.
De Russische mobilisatie-inspanningen in combinatie met westerse sancties zullen een gat slaan in de Russische begroting en de budgettaire reserves tot het laagste niveau in jaren doen dalen, zo blijkt uit berekeningen van analisten.
© AP — De Russische president Vladimir Poetin De 'onmiskenbare' conclusie van het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie (IAEA) vormt het 'duidelijke en onweerlegbare bewijs' dat er in Oekraïne niet gewerkt wordt aan een 'vuile bom'. Dat heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski donderdag gezegd.
We hebben de IAEA-inspectiemissie 'volledige vrijheid van handelen' gegeven en na de conclusies van de VN-atoomwaakhond 'hebben we duidelijk en onweerlegbaar bewijs dat niemand in Oekraïne 'vuile bommen' heeft gemaakt of aan het maken is', zei hij in zijn dagelijkse toespraak.
Een vuile bom is een explosief met bijvoorbeeld nucleair materiaal erin. Doorgaans wordt daar geen kernwapen mee bedoeld, maar een gewoon explosief dat radioactieve straling verspreidt. De Russische regering beweert dat Oekraïne zo'n bom zou willen laten ontploffen om vervolgens de Russen de schuld te geven. Die beschuldiging leidde vooral in westerse landen tot zorgen dat Rusland mogelijk zelf van plan is een vuile bom in te zetten.
De bevelhebbers van de strijdkrachten van Litouwen en Polen hebben afgesproken inlichtingen uit te wisselen en onaangekondigde militaire oefeningen te houden. De legerleiders van de twee Navo-landen, luitenant-generaal Valdemaras Rupšys en generaal Rajmund Andrzejczak, ondertekenden daarover vrijdag een overeenkomst in de Litouwse hoofdstad Vilnius.
Litouwen en Polen grenzen beide aan de Russische exclave Kaliningrad aan de Oostzee en aan de Russische bondgenoot Belarus. De twee buurlanden zijn bezorgd dat de Russische agressieoorlog tegen Oekraïne zal escaleren.
De defensiechefs benadrukten tegelijkertijd de noodzaak om te investeren in de legers en hun operationele paraatheid. De strijdkrachten van beide landen zouden zich zo snel mogelijk moeten aanpassen aan nieuwe dreigingen. ,,Luchtverdediging is absoluut cruciaal, zoals we nu zien in Oekraïne. Luchtverdedigingssystemen beschermen niet alleen gevechtsformaties, maar ook kritieke infrastructuur'', zei Andrzejczak volgens het Baltische persagentschap BNS.
Verwijzend naar Oekraïne benadrukte de Poolse legerleider dat zijn land en Litouwen regionale leiders zijn in het ondersteunen van het door Rusland aangevallen land. Andrzejczak zei dat Polen probeerde een evenwicht te vinden tussen het verlenen van militaire hulp aan Oekraïne en het waarborgen van de veiligheidsbehoeften van het land. Dit is ook een internationale verantwoordelijkheid.
Poolse soldaten plaatsen sinds woensdag prikkeldraad langs de 210 kilometer lange grens met de Russische exclave Kaliningrad. De regering gaf opdracht voor de bouw van een 2,5 meter hoge barrière om een gevreesde nieuwe migratiecrisis te voorkomen. Aanleiding is volgens minister van Defensie Mariusz Blaszczak een recent besluit van de Russische luchtvaartautoriteit om vluchten vanuit het Midden-Oosten en Noord-Afrika naar Kaliningrad te leiden.
In de door Rusland bezette Oekraïense stad Cherson komt toch geen avondklok. De bezettingsmacht verving een verklaring op sociale media waarin de spertijd werd aangekondigd, maar gaf geen nadere uitleg.
Nederland stuurt samen met de Verenigde Staten tanks naar Oekraïne. Het gaat om 90 opgeknapte tanks uit Tsjechië, die de twee landen in overleg met Tsjechië samen kopen. Dat kost 90 miljoen euro, waarvan Nederland de helft voor zijn rekening neemt. Lees hier meer.
De door Rusland aangestelde plaatsvervangend gouverneur van het bezette Oekraïense Cherson heeft volgens het Russische staatspersbureau TASS een avondklok van 24 uur ingevoerd 'om de stad Cherson te verdedigen' nu de Oekraïense troepen oprukken.
,,Er is een avondklok afgekondigd in de stad Cherson, die 24 uur zal duren, de klok rond, zodat we onze stad kunnen verdedigen tegen terroristische aanvallen", aldus Kirill Stremoesov. Hij kondigde de avondklok aan in een videoboodschap op Telegram.
Stremoesov herhaalde eerdere oproepen aan burgers om de stad Cherson te verlaten. Hij waarschuwde dat er veel Oekraïense voertuigen zijn gesignaleerd in delen van de frontlinie en dat een aanval mogelijk was.
Cherson, in het zuiden van Oekraïne, is een van de vier regio's die Rusland recentelijk heeft geannexeerd, nadat er schijnreferenda waren gehouden over inlijving door Rusland. De annexatie wordt niet internationaal erkend. De Oekraïense strijdkrachten zijn bezig met een tegenoffensief in de door Moskou bezette regio en gelijknamige stad om het grondgebied te heroveren.
De Oekraïense kerncentrale bij Zaporizja is opnieuw losgekoppeld van het elektriciteitsnet nadat de resterende hoogspanningskabels door Russische beschietingen zijn beschadigd. Volgens het Oekraïense staatsbedrijf Energoatom is de centrale voor de stroomvoorziening nu afhankelijk van dieselgeneratoren.
De energiecentrale heeft voor vijftien dagen brandstof om de generatoren te laten draaien. Uit voorzorg is een deel van de fabriek uitgeschakeld, meldt Energoatom.
De kerncentrale ligt in het zuiden van Oekraïne dat in het begin van de oorlog door de Russen is ingenomen. De centrale wordt nog wel door Oekraïens personeel bemand. In de afgelopen tijd is de centrale vanwege beschietingen meermaals afgesloten geweest van het stroomnet.
Het Witte Huis heeft Noord-Korea beschuldigd van het sturen van een groot aantal wapens naar Rusland ter ondersteuning van de invasie van Oekraïne.
John Kirby, woordvoerder van de Amerikaanse Nationale Veiligheidsraad, zei dat de VS van mening is dat Noord-Korea de munitie 'in het geheim levert' aan Rusland en het probeert te doen alsof ze naar landen in het Midden-Oosten of Noord-Afrika worden gestuurd.
De Russische president Vladimir Poetin heeft nu ook zelf gezegd dat Moskou zich weer gaat aansluiten bij de graandeal die door de VN en Turkije met Oekraïne is gesloten. Wel zegt Poetin dat Rusland het recht heeft om zich, indien nodig, weer terug te trekken.
,,We eisen van Oekraïne garanties dat de humanitaire corridors niet meer militair gebruikt zullen worden'', zei Poetin gisteren tijdens een videovergadering met zijn coördinatieraad.
Volgens de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties (UNHCR) heeft de Russische invasie van Oekraïne geleid tot de snelste en grootste ontheemding in decennia.
,,Sinds 24 februari zijn zo'n 14 miljoen mensen uit hun huizen verdreven", zei UNHCR-chef Filippo Grandi woensdag voor de VN-Veiligheidsraad in New York, verwijzend naar de startdatum van de Russische invasie van buurland Oekraïne.
,,Oekraïners staan voor een van 's werelds strengste winters onder extreem moeilijke omstandigheden", voegde Grandi eraan toe, oproepend tot ,,een einde aan deze zinloze oorlog". De UNHCR-chef zei dat de humanitaire respons tot dusver als een druppel op een gloeiende plaat is gezien de schaal van de vernieling veroorzaakt door Russische aanvallen.
Vanwege de schade aan de energie-infrastructuur die tijdens het conflict is ontstaan heeft de Oekraïense regering aan inwoners die naar het buitenland zijn gevlucht gevraagd om pas volgend voorjaar terug te keren.
Volgens de UNHCR hebben meer dan zeven miljoen mensen uit Oekraïne bescherming gezocht in het buitenland. Tussen februari en begin oktober schreven ruim 95.000 naar Nederland gevluchte Oekraïners zich in bij een Nederlandse gemeente. De overgrote meerderheid daarvan heeft inmiddels werk gevonden, bleek recent uit gegevens van het UWV.
Ongeveer 4,5 miljoen Oekraïners, meer dan 10 procent van de bevolking van voor de oorlog, zaten vanavond tijdelijk zonder stroom als gevolg van Russische aanvallen. Dat zei de Oekraïense president Volodimir Zelenski in een videoboodschap.
Het gaat om de hoofdstad Kiev en tien andere regio's. Zelenski drong er bij plaatselijke autoriteiten op aan spaarzaam om te gaan met energie.
Rusland heeft de afgelopen weken zijn raket- en droneaanvallen op het buurland opgevoerd, nadat Moskou de Oekraïense regering had beschuldigd van een explosie op de Krimbrug. De Oekraïense energievoorziening is vaak het doelwit geweest.
© ANP / EPA — De Oekraïense president Volodimir Zelenski De Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin zegt dat Oekraïense troepen de stad Cherson in kunnen nemen. ,,Maar het belangrijkste is dat Oekraïners geloven dat ze daartoe in staat zijn'', aldus Austin tijdens een persconferentie op het Pentagon. De VS spelen een centrale rol bij het leveren van wapens en andere hulp aan Oekraïne in de oorlog met Rusland.
De geluiden nemen toe dat de Russen het westen van de bezette Oekraïense regio Cherson gaan opgeven, nu de Oekraïense troepen gestaag oprukken. De Russische militairen zouden zich terugtrekken in het oostelijke gedeelte, aan de overkant van de rivier Djnepr.
Ruim acht maanden na het begin van de oorlog gaat nu ook Bulgarije militaire hulp bieden aan Oekraïne. Ondanks hardnekkig verzet van pro-Russische partijen en de Bulgaarse president toonde zich een grote meerderheid van het parlement voorstander.
Met de stap sluit Bulgarije, dat lid is van de Europese Unie en de Navo, zich aan bij de militaire steun van andere EU- en Navo-landen. Hongarije is nu de enige EU-staat die weigert.
Het is nog onduidelijk welke wapens Bulgarije wil leveren. Het land zou modernere wapens van partnerlanden kunnen krijgen in ruil voor wapens uit het Sovjettijdperk aan Oekraïne. Het Oekraïense leger beschikt zelf ook over Sovjetmaterieel.
De pro-Russische socialisten en ultranationalisten in het parlement hebben zich altijd verzet tegen militaire hulp. Ze waarschuwen tegen 'inmenging in de oorlog' en vrezen dat Bulgarije wordt meegesleept in de strijd. Bulgarije heeft nauwe culturele en economische banden met Rusland.
De Bulgaren steunen Oekraïne al vanaf het begin van de oorlog met humanitaire hulp en de opvang van vluchtelingen.
De nucleaire waakhond van de VN heeft in Oekraïne geen aanwijzingen gevonden voor nucleaire activiteiten of materialen die duiden op de productie van een zogenoemde vuile bom. Rusland heeft Oekraïne daar herhaaldelijk van beschuldigd, waarop Kiev de IAEA vroeg onderzoek te doen.
Inspectieteams van de waakhond onderzochten drie locaties, maar vonden niets bijzonders. Het betrof het Instituut voor Nucleair Onderzoek in Kiev, een mijn- en verwerkingsfabriek in Zhovti Kody en een machinebouwfabriek in Dnipro. Wel moeten in de omgeving genomen monsters nog worden geanalyseerd.
De inspecteurs konden de afgelopen dagen hun geplande werkzaamheden uitvoeren en kregen onbeperkt toegang tot de locaties, meldt IAEA-chef Rafael Mariano Grossi in een verklaring.
Een vuile bom is een explosief met bijvoorbeeld nucleair materiaal erin. Doorgaans wordt daar geen kernwapen mee bedoeld, maar een gewoon explosief dat radioactieve straling verspreidt. De Russische regering beweert dat Oekraïne zo'n bom zou willen laten ontploffen om vervolgens de Russen de schuld te geven. Die beschuldiging leidde vooral in westerse landen tot zorgen dat Rusland mogelijk zelf van plan is een vuile bom in te zetten.
De Britse ambassadeur in Moskou is door het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken opgeroepen te verschijnen vanwege vermeende betrokkenheid van het land bij een Oekraïense droneaanval afgelopen zaterdag op Russische schepen bij de Krim. De Russen stellen 'dat dergelijke confronterende acties van de Britten de situatie dreigen te laten escaleren en tot onvoorspelbare en gevaarlijke gevolgen zouden kunnen leiden', aldus het ministerie in een verklaring.
Toen ambassadeur Deborah Bronnert arriveerde bij het ministerie was er een kleine menigte aanwezig die anti-Britse leuzen scandeerde en borden vasthield met de tekst 'Groot-Brittannië is een terroristische staat'. Ze vertrok na een bezoek van ongeveer een half uur.
De Britten ontkennen de aanval te hebben uitgevoerd, maar maken er geen geheim van Oekraïense strijdkrachten te trainen en te bewapenen. Na de vermeende droneaanval heeft Rusland de graandeal met Oekraïne tijdelijk opgeschort.
De geluiden nemen toe dat de Russen het westen van de bezette Oekraïense regio Cherson gaan opgeven, nu de Oekraïense troepen gestaag oprukken. De Russische militairen zouden zich terugtrekken in het oostelijke gedeelte, aan de overkant van de rivier Djnepr.
Een door Rusland geïnstalleerde topfunctionaris in Cherson meldt dat de Russische strijdkrachten waarschijnlijk de westoever verlaten, waar onder meer de gelijknamige hoofdstad Cherson ligt. Moskou dwong de afgelopen weken al tienduizenden inwoners het gebied te verlaten. De Russen zelf spreken over evacuaties.
,,Hoogstwaarschijnlijk zullen onze eenheden, onze soldaten, naar de (oostelijke) linkeroever vertrekken", zei de Russisch-Oekraïense plaatsvervangend bestuurder van de regio Cherson, in een interview met een pro-Russisch onlinemediakanaal. Ook op de linkeroever gaven de Russen bewoners opdracht te vertrekken, in een strook van 15 kilometer langs de Djnepr.
Rusland en Oekraïne wisselen vandaag elk 107 gevangenen uit in een nieuwe gevangenenruil. Denis Poesjilin, de separatistenleider van de door Rusland gecontroleerde delen van de Oekraïense regio Donetsk, meldde dat via berichtendienst Telegram.
Van de militairen die Oekraïne vrijlaat komen er 65 uit Donetsk en de naburige regio Loehansk, aldus Poesjilin. Afgelopen weekend wisselden beide oorlogvoerende partijen ieder vijftig gevangenen uit. Eerder in oktober betrof het een ruil van ruim honderd vrouwelijke gevangenen.
Enkele Russische soldaten die gemobiliseerd zijn, lijken niet van plan om naar het front te trekken zolang ze niet betaald krijgen. Dat blijkt uit videobeelden die viraal gaan op sociale media. Op de beelden is te zien hoe Russische soldaten hun oversten confronteren: ,,Misschien moeten politici hun partijkaart afgeven en zelf naar het front gaan.”
Het Rode Kruis maakt zich grote zorgen om koude winter in Oekraïne. De leefomstandigheden zijn zorgelijk nu de temperaturen steeds dichter naar het nulpunt gaan. Water- en energievoorzieningen worden geregeld onder vuur genomen. Dit zorgt ervoor dat mensen letterlijk in de kou zitten en geen schoon drinkwater hebben.
Het Internationale Rode Kruis (ICRC) heeft in gebieden die geraakt werden door het geweld actie ondernomen. Zo repareerde de ICRC beschadigde infrastructuur en gaf het mensen de benodigdheden om hun huizen te repareren. Toch is de nood hoog.
,,Mensen hebben nu de winter nadert steeds meer moeite om te voorzien in hun basislevensbehoeften, zoals schoon drinkwater en de mogelijkheid zichzelf warm te houden'', vertelt Guislain Defurne, hoofd operaties van de ICRC in Oekraïne. ,,Door civiele infrastructuur aan te vallen komen de levens van burgers in gevaar en dat is verboden onder het humanitair oorlogsrecht.”
De ministers van Buitenlandse Zaken van de G7-landen komen vandaag samen om het over de oorlog in Oekraïne te hebben.
De ministers van de westerse geïndustrialiseerde landen praten in Duitsland over de Russische invasie en de gevolgen voor Europa, maar ook over de trans-Atlantische samenwerking en de internationale orde.
Rusland werkt volgens Turkije weer mee aan graanakkoord met Oekraïne, Turkije en de Verenigde Naties. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan kondigde in het parlement aan dat de Russische medewerking woensdagmiddag wordt hervat. Hij zei dat de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe het besluit aan zijn Turkse collega had meegedeeld. Dat werd kort daarna bevestigd door Russische persbureaus.
Afgelopen zaterdag hief Rusland de graandeal op. Aanleiding was een droneaanval op de Russische Zwarte Zeevloot bij de door Rusland bezette Krim.
Rusland en Oekraïne sloten afgelopen zomer een deal over de export van Oekraïens graan over zee, nadat die door de Russische invasie tot stilstand was gekomen. Het akkoord kwam tot stand na bemiddeling door Turkije en de Verenigde Naties. De vier partijen zijn vertegenwoordigd in een coördinatiecentrum in Turkije, waar controles plaatsvinden op schepen die onder de deal vallen.
De gouverneur van Kyiv laat weten dat nog altijd 16.000 huizen zonder elektriciteit zitten.
Maandag kwamen delen van Kiev zonder water en elektriciteit te zitten na nieuwe Russische aanvallen.
Een overgrote meerderheid van de Oekraïense vluchtelingen in Nederland heeft inmiddels werk gevonden. Dat blijkt uit gegevens van het UWV, meldt de NOS.
Op dit moment zijn er in Nederland zo'n 55.000 Oekraïners tussen de 18 en 65 jaar. Het UWV heeft 46.000 meldingen gekregen van werkgevers die een vluchteling uit Oekraïne in dienst hebben genomen, oftewel 83 procent. Eind augustus ging het nog om bijna 60 procent.
Vooral in de horeca en via uitzendbureaus hebben mensen uit Oekraïne werk gevonden. De meesten zijn werkzaam in de omgeving van Amsterdam en Den Haag.
Rusland is er niet in geslaagd Oekraïne en de Verenigde Staten internationaal te laten veroordelen voor de vermeende productie van biologische, bijvoorbeeld met giftige stoffen gevulde wapens. De Russen dienden een verzoek voor een onderzoek in bij de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, maar alleen China ging mee.
De veroordeling was gebaseerd op Russische beschuldigingen dat de Verenigde Staten biologische wapens produceren in Oekraïne, maar Moskou kwam niet met bewijzen. De Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk stemden tegen. De overige tien landen in de 15-koppige raad onthielden zich van stemming. Voor aanvaarding zouden ten minste negen stemmen nodig zijn geweest.
De regeringen in Washington en Kiev spreken de Russische aantijgingen tegen. De VN zeggen geen aanwijzingen te hebben dat er in Oekraïne biologische wapens worden gemaakt.
Autoriteiten in de Oekraïense hoofdstad Kiev werken aan de installatie van meer dan 1000 verwarmingspunten in de stad voor het geval het stadsverwarmingssysteem wordt uitgeschakeld door aanhoudende Russische aanvallen, meldt burgemeester Vitali Klitsjko op Telegram. ,,In het ergste geval is er helemaal geen elektriciteit, water of stadsverwarming meer", schrijft hij. ,,Voor dat geval bereiden we meer dan 1000 verwarmingspunten in onze stad voor."
Maandag kwamen delen van Kiev zonder water en elektriciteit te zitten na nieuwe Russische aanvallen. Inmiddels zijn water- en stroomvoorzieningen er hersteld, maar Klitsjko waarschuwde dinsdag nog dat de stroom soms nog uitgeschakeld zal worden. De hoofdstad kampt met aanzienlijke tekorten in de stroomvoorziening door de schade die Russische raketten hebben aangericht.
Rusland heeft de afgelopen weken zijn raket- en droneaanvallen op het buurland opgevoerd, nadat Moskou de Oekraïense regering had beschuldigd van een explosie op de Krimbrug. De Oekraïense energievoorziening is vaak het doelwit geweest.
Leden van de Amerikaanse luchtmacht hebben vanavond een duidelijk signaal afgegeven aan de militairen op een Russische basis in Syrië. Met een tankvliegtuig vlogen ze het patroon van een grote penis, die terug is te zien op de vluchthistorie op Flightradar24.
Website Politico Europe kwam erachter en maakte onderstaande schermafbeelding. De penis is getekend tussen Cyprus en de kust bij de Syrische stad Tartus, waar Russische militairen zijn gevestigd.
Rusland heeft zich een paar jaar geleden in de oorlog in Syrië gemengd en steunt met harde hand de zittende president Bashar al-Assad. Veel militairen die nu in Oekraïne vechten, hebben afgelopen jaren gediend in Syrië.
© Politico Europe — Militairen van de Amerikaanse luchtmacht laten een 'duidelijk signaal' achter voor de Russen in Syrië. De Oekraïense regering schat het aantal vermiste personen door de Russische invasie ruim acht maanden geleden op ongeveer 7000. Precieze informatie is echter onmogelijk door de aanhoudende gevechten, aldus de autoriteiten.
Het ministerie van Defensie roept de bevolking op geen persoonlijke informatie over vermiste familieleden op internet te verspreiden, vooral als het om soldaten gaat. Deze 'gevaarlijke' posts op sociale media brengen de vermisten in gevaar, aldus het departement.
De vijand gebruikt deze informatie, waarschuwt Defensie. Een foto van een vermiste persoon in uniform en met persoonlijke informatie zou hem of haar kunnen ontmaskeren als deze persoon zich als burger verschuilt in bezette gebieden. Het zou ook de uitwisseling van gevangenen moeilijker kunnen maken, want het kan de Russen helpen 'waardevolle' gevangenen te identificeren. Defensie adviseert zoekenden zo nodig contact op te nemen met een speciaal coördinatiebureau.
President Erdogan van Turkije heeft zijn Oekraïense collega Zelenski beloofd nog beter zijn best te doen om de oorlog te beëindigen. Dat gebeurde tijdens een telefoontje over de graandeal, die weer opgestart is dankzij nieuw overleg van Turkije met Rusland.
Zelenski is blij met de handreiking van Erdogan. Hij heeft hem bedankt voor de hulp.
Turkije bemiddelt ook bij de uitlevering van gevangenen tussen Rusland en Oekraïne. Het land was al betrokken bij zeker één uitwisseling van een groep krijgsgevangenen.
De Verenigde Staten beschuldigen Noord-Korea van geheime wapenhandel met Rusland. Volgens het Witte Huis heeft Rusland zo artilleriegranaten gekregen, die in Oekraïne worden gebruikt.
Dat gebeurde volgens een woordvoerder via schepen, die eerst via het Midden-Oosten en Noord-Afrika werden gestuurd. Het zou niet gaan om grote aantallen, dermate dat het van invloed is op het verloop van de oorlog. Maar de VS wil wel met de Verenigde Naties overleggen over mogelijke gevolgen voor Noord-Korea.
De Noord-Koreanen zelf ontkenden in september nog wapens te leveren aan Rusland. Net als Iran, dat nog altijd volhoudt dat er geen Iraanse kamikaze-drones worden geleverd. Maar in de tussentijd heeft het bewijs tegen Iran zich flink opgestapeld.
Polen gaat een tijdelijk hek met prikkeldraad plaatsen langs zijn grens met de Russische exclave Kaliningrad. Daarmee moet de eigen veiligheid worden vergroot, aldus de regering. Het plan komt na zorgen over illegale migratie vanuit de Russische regio.
Polen reageert op Russische berichtgeving dat de luchthaven in Kaliningrad vluchten uit Noord-Afrika en het Midden-Oosten wil aantrekken. De regering begint direct met de bouw van een 2,5 meter hoog hek op zijn 210 kilometer lange grens met de exclave, die verder wordt omringd door Litouwen en de Oostzee.
De barrière zal volgens vicepremier en defensieminister Mariusz Blaszczak vergelijkbaar zijn met die aan de grens met Belarus, die werd gebouwd nadat Minsk vorig jaar zijn deuren opende voor duizenden migranten die de Europese Unie wilden bereiken. Veel van deze migranten kwamen uit Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Polen beschuldigde Rusland ervan achter de actie te zitten.
Tenminste één persoon is vannacht omgekomen bij een Russische raketaanval op Mykolaiv. Dat heeft de Oekraïense staatsnooddienst bevestigd. Na de raketaanval zou er brand zijn uitgebroken in woningen in het centrum van de stad. Bij die brand zou in ieder geval een vrouw zijn omgekomen.
Grote delen van Kiev zitten sinds gisteravond zonder stroom en water. Dat komt door raketaanvallen van Rusland op belangrijke Oekraïense infrastructuur. Vitali Klitschko, de burgemeester van Kiev zei gisteren dat 40 procent van de inwoners van de stad zonder water zat en 270.000 huizen geen stroom hebben.
In het westen van Kiev zag een AFP-journalist meer dan 100 mensen met lege plastic flessen en containers in de rij staan om water te halen uit een parkfontein.
Tienduizenden gevluchte Oekraïners lijken langer dan verwacht in Nederland te blijven en er komen nog dagelijks nieuwe vluchtelingen bij. Het ministerie spreekt van ‘een flinke uitdaging’ voor de opvang in Nederland.
Het door Rusland aangestelde bestuur in de Oekraïense regio Cherson wil meer burgers verplaatsen. De 'evacuatiezone' rond de rivier de Dnjepr wordt vergroot met zo'n 15 kilometer, wat betekent dat inwoners van zeven plaatsen moeten vertrekken.
Eerder werden tienduizenden burgers naar andere gebieden onder Russische controle gebracht, volgens Oekraïne was daarbij sprake van dwang. De pro-Russische autoriteiten spraken toen en ook nu van een preventieve maatregel vanwege een verwachte Oekraïense aanval. Het Oekraïense leger herovert in Cherson gebieden op de Russische troepen.
Rusland heeft sinds 24 februari, de dag waarop de oorlog uitbrak, delen van de regio Cherson bezet.
Ondernemer en voormalig bankier Oleg Tinkov (54) heeft afstand gedaan van zijn Russische staatsburgerschap wegens de oorlog in Oekraïne. Eerder had hij de Russische invasie al sterk bekritiseerd.
'Ik heb het besluit genomen om mijn Russische staatsburgerschap op te zeggen. Ik kan en wil niet geassocieerd worden met een fascistisch land dat een oorlog is begonnen met een vreedzaam buurland en dagelijks onschuldige mensen doodt', schrijft de miljardair en vroegere eigenaar van Tinkoff Bank op Instagram.
'Ik hoop dat meer prominente Russische zakenlieden mij zullen volgen, zodat het regime van Poetin verzwakt wordt en hem uiteindelijk tot een nederlaag brengt', aldus Tinkoff, die ook het doelwit was van westerse sancties die kort na het begin van het conflict eind februari werden opgelegd.
Hij voegt ook een certificaat toe dat het 'einde' van zijn Russische staatsburgerschap bevestigt en als datum 26 oktober vermeldt. 'Ik haat het Rusland van Poetin, maar hou van alle Russen, die duidelijk tegen deze idiote oorlog zijn!', besluit de miljardair. Zijn eerdere bericht op Instagram zou een dag later mysterieus verdwenen zijn. 'Dat moet het werk zijn van trollen van het Kremlin', stelt hij in een nieuw bericht.
Tinkov, die ook eigenaar was van een wielerteam, was tevens oprichter van de bouwerij Tinkoff die hij in 2005 aan Inbev (de voorloper van AB Inbev) verkocht.
Noorwegen heeft vandaag zijn militaire alarmniveau formeel verhoogd. Noorse media melden steeds vaker activiteiten van ‘verdachte drones’ die door Russische spionnen zouden worden bediend.
Oprichter Jevgeni Prigozjin van de Russische Wagner-groep, een huurlingenbedrijf dat paramilitairen naar Oekraïne stuurt, heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski geprezen als een sterke en zelfverzekerde leider die niet mag worden onderschat. Zakenman Prigozjin geldt als een bondgenoot en vriend van de Russische president Vladimir Poetin.
Uit zijn opmerkingen kan worden opgemaakt dat de 61-jarige Prigozjin niet schroomt zich uit te spreken over gevoelige kwesties rond de oorlog in Oekraïne, in weerwil van de officiële instructies uit Moskou. ,,Hoewel hij op dit moment de president is van een land dat vijandig staat tegenover Rusland, is Zelenski een sterke, zelfverzekerde, pragmatische en aardige man", zei Prigozjin in een verklaring die zijn cateringbedrijf online zette. ,,Onderschat hem niet", zei hij op de vraag waarom hij lof uitte voor Zelenski, een man die door Moskou is bekritiseerd, gekleineerd en aangevallen sinds hij in 2019 aan de macht kwam.
,,Om sterker te worden, om te winnen, moet je de tegenstander met respect behandelen", aldus Prigozjin, die bekendstaat als 'de kok van Poetin', een verwijzing naar de contracten die zijn cateringbedrijf Concord met het Kremlin heeft. ,,Onderschat hem niet. Zoek altijd naar tekortkomingen in jezelf."
Prigozjin heeft de afgelopen weken vaker van zich doen horen. Zo dreef hij samen met de Tsjetsjeense leider Ramzan Kadirov de spot met de in hun ogen ondermaatse prestaties van de Russische generaals in Oekraïne. Vorige maand bevestigde hij voor het eerst publiekelijk dat hij de oprichter is van Wagner, de militaire groep die hij naar verluidt in samenspraak met het Kremlin laat vechten in Oekraïne, Syrië en Afrikaanse landen. De Verenigde Staten en de Europese Unie hebben Prigozjin daarvoor sancties opgelegd.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft vanmiddag in een telefoongesprek met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin gezegd dat hij er vertrouwen in heeft dat de problemen rond de graandeal kunnen worden opgelost. Zonder die overeenkomst kunnen in veel landen voedseltekorten ontstaan.
Rusland trok zich zaterdag terug uit de overeenkomst over de uitvoer van graan uit Oekraïne. Aanleiding was een droneaanval op de Russische Zwarte Zeevloot bij de door Rusland bezette Krim. Het akkoord maakt, ondanks de Russische oorlog tegen Oekraïne, een veilig vervoer via een speciale route mogelijk.
In het gesprek met Erdogan zei Poetin 'harde garanties' van de Oekraïense regering te willen dat de route niet militair wordt gebruikt. Pas dan zal Rusland een terugkeer naar de overeenkomst overwegen. Poetin eiste ook een 'gedetailleerd onderzoek' naar de aanvallen.
Erdogan wil een oplossing voor de graandeal omdat die ook vredesbesprekingen tussen Oekraïne en Rusland dichterbij kan brengen.
Ook na de stap van Moskou bleef Oekraïne graan uitvoeren. Zowel maandag als dinsdag vertrokken er schepen uit Oekraïense havens. Maar voor woensdag is besloten geen schepen te laten varen. Dat lieten de Verenigde Naties weten, die net als Turkije helpen bij de naleving van het akkoord.
© REUTERS — De Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Het Russische staatsgasconcern Gazprom heeft de dagelijkse uitvoer van gas naar belangrijke buitenlandse markten in oktober zien dalen.
Dat komt vooral doordat Moskou de gasleveringen naar Europa flink heeft beperkt. Zo werd de toevoer van gas aan Duitsland via de belangrijke Nord Stream 1-pijpleiding stilgelegd als vergelding voor de Europese steun aan Oekraïne en de westerse sancties tegen Rusland.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan gaat overleggen met de Russische president Vladimir Poetin en met hun Oekraïense ambtgenoot Volodimir Zelenski over de graandeal tussen de drie landen en de VN. De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu zei vandaag dat Erdogan zijn collega's de komende dagen zal spreken.
EU-commissaris Kadri Simons is in Kiev om de steun aan de Oekraïense energiesector op te schalen.
Drie graanschepen zijn vandaag vertrokken uit Oekraïense havens, meldt het door de Verenigde Naties geleide coördinatiecentrum in Istanbul. Het is de tweede dag dat er weer graantransporten over zee zijn nadat Rusland zich terugtrok uit de graandeal met Oekraïne, Turkije en de VN.
Gisteren vertrokken al de eerste schepen met graan en andere landbouwproducten. De graandeal kwam zaterdag op losse schroeven te staan, omdat Rusland de afspraken over een veilige uitvoer "voor onbepaalde tijd" opschortte, na een droneaanval op de Russische Zwarte Zeevloot bij de door Rusland bezette Krim.
Met de nieuwe transporten lijkt de graanuitvoer vanuit Oekraïne weer op gang te komen, maar er is nog overleg gaande om ook Rusland er weer bij te betrekken.
De graanexport uit Oekraïne kwam na de Russische invasie eind februari tijdelijk stil te liggen. Rusland en Oekraïne kwamen afgelopen zomer echter tot een akkoord zodat Oekraïne weer graan kon uitvoeren over de Zwarte Zee, na bemiddeling door Turkije en de Verenigde Naties.
Halloween is voorbij, maar Russische propagandakanalen hebben het er steeds drukker mee: oproepen tot het ‘desataniseren’ van Oekraïne. Na het ‘denaziferen’ dat aan het begin van de oorlog de boventoon voerde, geldt nu de strijd tegen de duivel als nieuwe prioriteit.
© ANP / EPA — Halloween in Kiev: zombies hebben een plekje voor Valdimir Poetin. Volgens de pro-Russische bestuurder Vladimir Saldo dreigt Oekraïne een dam te vernietigen, wat zou leiden tot een verwoestende overstroming in Cherson. Rusland wil daarom meer burgers evacueren uit Cherson.
Kiev ontkent plannen hiervoor te hebben. De Oekraïense president Volodimir Zelenski zegt dat Rusland de dam zelf wil opblazen en Oekraïne er de schuld van wil geven. Daarvoor zouden al voorbereidingen zijn getroffen.
Twee schepen met graan en andere landbouwproducten zijn vertrokken uit Oekraïne. Het is de bedoeling dat in de loop van de dag meer graanschepen volgen. De belangrijke Oekraïense graanexport over de Zwarte Zee lijkt daarmee hervat, nadat die zaterdag was stilgelegd omdat Rusland zich had teruggetrokken uit de graandeal met Oekraïne.
De militaire afdeling van de haven van Odessa laat zelfs weten dat er vandaag een recordhoeveelheid landbouwproducten gaat worden verscheept: 354.500 ton.
Rusland schortte de afspraken 'voor onbepaalde tijd' op, na een droneaanval op Russische schepen bij de door Rusland bezette Krim. Op de belangrijkste Amerikaanse beurs voor graan, die in Chicago, stegen de prijzen van tarwe en mais door de toegenomen onzekerheid over de wereldwijde toevoer.
De Russische president Vladimir Poetin heeft Kiev opgeroepen de veiligheid van het scheepvaartverkeer te garanderen. Zijn oproep komt nadat Moskou een graandeal tussen beide landen heeft opgeschort, omdat Oekraïne volgens de Russen een veilige scheepvaartcorridor voor militaire acties zou hebben misbruikt.
,,Oekraïne moet garanderen dat de veiligheid van civiele schepen niet in gevaar komt", zei Poetin op een persconferentie. Rusland beschuldigt Oekraïne ervan zaterdag de corridor te hebben gebruikt voor een aanval op de Russische Krim-vloot. ,,Deze aanval werd gelanceerd door Oekraïne tegen de Zwarte Zee-vloot en vormde een gevaar voor onze schepen en civiele schepen", aldus de Russische leider.
Poetin benadrukte dat zijn land zich niet heeft teruggetrokken uit de graandeal. Door die deal kon de belangrijke Oekraïense graanexport via de Zwarte Zee ondanks de oorlog tussen beide landen vanaf juli worden hervat. Rusland zou alleen zijn betrokkenheid bij de deal hebben opgeschort, aldus het Russische staatshoofd.
Rusland en Oekraïne ondertekenden in juli een door Turkije en de Verenigde Naties bemiddelde deal om graan uit Oekraïne te halen dat nodig is om een wereldwijde voedselcrisis als gevolg van het conflict te voorkomen. De overeenkomst zorgde voor een veilige corridor waardoor schepen naar Istanbul konden reizen voor inspecties. De deal heeft al de export van meer dan 9,5 miljoen ton Oekraïens graan mogelijk gemaakt en zou op 19 november worden verlengd.
© ANP / EPA — De atoomwaakhond van de VN is begonnen met het inspecteren van twee nucleaire locaties in Oekraïne, laat hoofd Rafael Grossi van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA), weten. De inspecties worden uitgevoerd op verzoek van Kiev nadat de Russen het land hadden beschuldigd van het werken aan een radioactieve vuile bom.
De inspecteurs hopen binnenkort hun werkzaamheden af te ronden en Grossi verwacht 'later deze week zijn eerste conclusies' te kunnen delen, zo staat in een verklaring die door het IAEA naar buiten is gebracht.
De Russische regering beweert dat Oekraïne een vuile bom zou willen laten ontploffen om vervolgens de Russen de schuld te geven. Die beschuldiging leidde vooral in het Westen tot zorgen dat Rusland misschien zelf van plan is om een vuile bom te gebruiken.
Zo'n bom is een explosief met nucleair materiaal erin. Meestal wordt er geen kernwapen mee bedoeld, maar een gewoon explosief dat radioactieve straling verspreidt. Die zijn over het algemeen veel minder krachtig.
Het lijkt erop dat Rusland vanochtend weer steden in Oekraïne bombardeert. In het hele land gaat het luchtalarm af, en uit onder meer Kiev, Charkov, Zaporizja en Tsjerkasy komen meldingen van explosies.
In de hoofdstad Kiev zijn al meerdere explosies gehoord. Anton Gerashchenko, adviseur van president Zelenski, spreekt van zeker drie explosies in Kiev, lokale media hebben zeven of acht explosies gehoord. Voor zover bekend is het centrum niet geraakt. Gerashchenko zegt dat veertig raketten zijn afgevuurd op Oekraïne.
Wederom gebeurt dit op een maandagochtend, net als eerder deze maand. Drie weken geleden ging het om een grootschalig bombardement om veel grote steden. Een week later werd dat in kleine mate herhaald, met onder meer kamikaze-drones in Kiev. In veel gevallen is de energie-voorziening het doelwit.
Ook nu is dat een doelwit. In delen van Kiev is geen water en elektriciteit, laat burgemeester Vitali Klytsjko weten. Onder meer de stroomvoorziening van 350.000 appartementen in de stad is geraakt.
Noorwegen zal vanaf morgen het militaire alarmniveau verhogen, zo heeft premier Jonas Gahr Store op een persconferentie aangekondigd. Alle Navo-landen moeten 'steeds waakzamer' worden wegens de oorlog in Oekraïne, luidt het.
Noorwegen is een Navo-lidstaat die een grens van 198 kilometer met Rusland deelt in het Noordpoolgebied. ,,We hebben vandaag geen reden om aan te nemen dat Rusland Noorwegen of enig ander land rechtstreeks in de oorlog wil meeslepen, maar de oorlog in Oekraïne maakt het noodzakelijk dat alle Navo-landen meer op hun hoede zijn”, stelt Jonas Gahr Store. In een interview met persbureau Reuters heeft de Noorse premier het over de meest alarmerende veiligheidssituatie in decennia.
,,Defensie zal vanaf morgen het alarmniveau in Noorwegen verhogen”, kondigde de eerste minister aan. Dat houdt onder meer in dat de rol van de mobilisatiemacht in het Noorse leger wordt vergroot en dat meer militair personeel operationele taken op zich gaat nemen. De verhoogde paraatheid zal naar verwachting een jaar duren, mogelijk langer.
© ANP / EPA — De Finse president Sauli Niinisto en de Noorse premier Jonas Gahr Store nemen deel aan een persconferentie na een ontmoeting in de residentie van de premier in Oslo. Er waren geen schepen in de graancorridor zaterdag toen volgens Rusland zijn schepen bij de Krim zijn aangevallen. Dat heeft VN-noodhulpcoördinator Martin Griffiths gezegd tijdens een bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad in New York.
Rusland heeft Oekraïne beschuldigd van het gebruik van drones om schepen in de baai van Sebastopol aan te vallen. Het Russische ministerie van Defensie suggereerde dat een van die onbemande vliegtuigjes mogelijk gelanceerd was vanaf een civiel schip dat door Oekraïne of een westers land is gecharterd om voedsel uit Oekraïense havens te vervoeren. Oekraïne heeft bevestigd noch ontkend achter de aanval te zitten, maar zegt dat de Russische marine een legitiem militair doelwit is.
,,Niemand was in de nacht van 29 oktober in de corridor toen de gemelde aanslagen plaatsvonden en geen enkel schip meldde een incident in het weekend", aldus Griffiths in reactie op de Russische beschuldiging van mogelijk misbruik van vrachtschepen. Na de aanval trok Moskou zich terug uit de graandeal, waarmee de belangrijke Oekraïense graanexport via de Zwarte Zee ondanks de oorlog tussen beide landen vanaf juli was hervat. Daarop werden transporten over zee zondag stilgelegd.
,,Maandag zijn twaalf schepen vertrokken uit Oekraïense havens en twee zijn binnengevaren om voedsel te laden", zei de VN-noodhulpcoördinator. Volgens Griffiths heeft Rusland hem verzekerd dat het land zich niet terugtrekt uit de graandeal, maar dat het zijn activiteiten in de uitvoering ervan alleen tijdelijk heeft opgeschort. De deal en de ,,toezeggingen blijven van kracht, zelfs tijdens de schorsing", aldus Griffiths.
Onduidelijkheid over de posities rond havenstad Cherson in het zuiden. Oekraïne laat weten dat de Russen zich voorbereiden op een vertrek, maar Rusland ontkent dit. ,,De situatie is onveranderd", zegt een vertegenwoordiger.
Kirill Stremousov, de door Rusland aangewezen gouverneur van de bezette regio, zegt op Telegram: 'In de stad Cherson doet iedereen z'n ding. Wie de rechter oever van de regio Cherson wilt verlaten, kan vrijuit bewegen over georganiseerde grensovergangen. De situatie op de contact-lijn (met Oekraïne, red.) blijft onveranderd.'
,,De kans is klein dat Vladimir Poetin de oorlog overleeft. Er zijn nu al gesprekken aan de gang in Rusland over zijn opvolging." Dat verklaarde Kirill Budanov, het hoofd van de Oekraïense inlichtingendienst, in een uitgebreid vraaggesprek met de militaire nieuwswebsite The War Zone. De topman had het onder meer ook over de naderende strijd om sleutelstad Cherson en de mogelijke inzet van nucleaire wapens.
Budanov voorspelt dat Cherson tegen het einde van volgende maand opnieuw in Oekraïense handen zal zijn. ,,De best getrainde troepen van Rusland houden zich daar nu schuil. Het gaat onder meer om elitesoldaten, leden van de luchtmacht, de marine en ook speciale eenheden. Ze zijn met circa 40.000, aangevuld met nog een hele hoop reservisten”, klinkt het. ,,Sterk dat Rusland in totaal 220.000 extra manschappen wist te mobiliseren, maar in moderne oorlogsvoering zullen zij het verschil niet maken. Daarvoor zijn ze te slecht getraind en uitgerust, noem ze eerder maar kanonnenvoer.”
© REUTERS — Kirill Budanov, de topman van de Oekraïense inlichtingendienst, naast Andriy Yermak. Hij staat aan het hoofd van het kabinet van de president. Rusland heeft bevestigd dat het Oekraïense energievoorzieningen met 'zeer precieze wapens' heeft getroffen. ,,De Russische strijdkrachten gaan door met hun aanvallen met hoge precisie- en langeafstandswapens tegen de militaire commando- en energiesystemen van Oekraïne. Alle aanvallen hebben hun doel bereikt, alle aangewezen doelen zijn geraakt”, aldus het ministerie van Defensie in een verklaring.
,,De Russische verliezers blijven oorlog voeren tegen civiele infrastructuur”, schreef Andriy Yermak, de stafchef van de Oekraïense president Volodimir Zelenski op Telegram. ,,We zullen volharden. En deze schande zal hele generaties Russen duur komen te staan.” Yermak riep het Westen ook op om meer wapens te leveren en nieuwe sancties tegen Rusland te treffen.
De nieuwe explosies komen er een paar dagen nadat Rusland naar eigen zeggen meerdere Oekraïense drone-aanvallen heeft afgeweerd in de baai van Sebastopol op de Krim, een belangrijke basis voor de Russische Zwarte Zeevloot. Als gevolg van de aanval heeft Rusland de overeenkomst over graanuitvoer uit Oekraïense havens, die van cruciaal belang zijn voor de wereldwijde voedselvoorziening, opgeschort.
Rusland heeft de Nederlandse ambassadeur op het matje geroepen. Het Russische persbureau RIA Novosti meldt dat de aanleiding een vermeende actie van de Britse geheime dienst is, bij de Russische ambassade in Den Haag. De Britten zouden een Russische militair hebben willen rekruteren voor inlichtingen. Nederland had dat moeten verhinderen.
In een statement roept het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken de Nederlandse autoriteiten op om te voorkomen dat landen die Nederland zijn bondgenoot noemt zulke 'onvriendelijke acties' kunnen ondernemen. En Nederland moet zich er ook zelf van onthouden: 'De autoriteiten en wetshandhavingsinstanties van Nederland stoppen dergelijke illegale acties niet alleen niet, maar nemen er zelf ook aan deel.'
Een woordvoerder van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken was nog niet van het nieuws op de hoogte. Het gaat specifiek om de Nederlandse ambassadeur. Ambassadeurs van andere landen hoeven niet op het matje te komen.
Tijdens het gesprek met de ambassadeur is benadrukt dat dergelijke 'provocerende acties' onaanvaardbaar zijn, in strijd zijn met internationale verdragen en de 'normale werking van Russische buitenlandse missies belemmeren'. Volgens de Russen zijn er de afgelopen jaren meer van dergelijke 'provocaties' geweest.
Rusland vindt dat Oekraïne schuldig is aan het verbreken van de graan-overeenkomst, die het Kremlin dit weekend verbrak. Na de drone-aanval op de Zwarte Zeevloot van de Russen, kan volgens Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov de veiligheid van schepen niet meer worden gegarandeerd.
Wereldwijd krijgt Rusland veel kritiek op het stopzetten van de graandeal. Oekraïne beschuldigt de Russen van 'chantage van de wereld met honger'.
Hoewel het contract eenzijdig is opgezegd, voeren vandaag wel meerdere schepen met Oekraïense landbouwproducten uit de haven van Odessa. Oekraïne, de VN en Turkije zijn van plan de export door te laten gaan.
De Verenigde Naties, Turkije en Oekraïne zijn zondag overeengekomen zestien graanschepen te laten uitvaren die zich in Turkse wateren bevinden. Zo hopen de drie partijen de Oekraïense graanexport over de Zwarte Zee weer in beweging te krijgen, nadat deze zaterdag werd stilgelegd omdat Rusland zich had teruggetrokken uit de graandeal. Dat meldt het coördinatiecentrum van de overeenkomst (JCC) in Istanbul.
Rusland schortte de graandeal "voor onbepaalde tijd" op, na een droneaanval op Russische schepen bij de Krim.
Het gaat om twaalf uitgaande en vier inkomende schepen. In een verklaring zegt het JCC - waarin naast Oekraïens, Turks en VN-personeel ook Russische functionarissen werken - dat de drie delegaties ook hebben afgesproken om op maandag veertig uitgaande schepen te zullen inspecteren. Het JCC meldt dat de Russische delegatie op de hoogte is van beide plannen.
De graanexport uit Oekraïne kwam na de Russische inval in dat land tijdelijk stil te liggen. Rusland en Oekraïne kwamen afgelopen zomer echter tot een akkoord om weer graan uit te voeren via de Zwarte Zee, na bemiddeling door Turkije en de Verenigde Naties. Die hoopten daarmee de acute honger in Afrika en Azië te kunnen verminderen.
Ook hoopten zij dat de wereldwijde voedselprijzen erdoor zouden dalen. Zowel Rusland als Oekraïne behoort namelijk tot de grootste graanexporteurs ter wereld. Sinds juli is door de deal alweer meer dan 9,5 miljoen ton maïs, tarwe, zonnebloemproducten, gerst, koolzaad en soja via de Zwarte Zee uitgevoerd.
Een door Oekraïne neergehaalde Russische raket is in het noorden van Moldavië terechtgekomen. Brokstukken vielen in Naslavcea, een dorp bij de Oekraïense grens.
Ramen van enkele woningen zijn vernield, maar er zijn geen meldingen van gewonden, aldus het Moldavische ministerie van Binnenlandse Zaken. Moldavië klaagde onlangs bij Moskou dat Russische raketten, bedoeld voor Oekraïne, door het Moldavische luchtruim vlogen.
De oorlog in Oekraïne kost wereldwijd banen. 'Er zullen minder vacatures zijn en de wereldwijde werkgelegenheidsgroei zal aanzienlijk verslechteren', aldus de internationale arbeidsorganisatie ILO, die in een rapport spreekt van ‘een uiterst zorgwekkende situatie’.
De oorlog zorgde voor een energie-, voedsel- en vluchtelingenprobleem, dat maar niet opgelost raakt. Daardoor zakte het aantal gewerkte uren in het derde kwartaal alweer terug tot 1,5 procent onder het niveau van voor de coronapandemie. Dat komt wereldwijd neer op 40 miljoen minder banen. En het eind van die trend, vrezen de ILO-specialisten, is nog niet in zicht.
Over de situatie in Oekraïne zelf is de ILO iets minder pessimistisch dan eerder dit jaar. Het voorziene verlies van 4,8 miljoen banen zal de helft minder zijn omdat Oekraïne het grondgebied dat bezet is of waar oorlogsactiviteiten plaatsvinden flink heeft weten te beperken.
Voor de EU-lidstaten die veel Oekraïense vluchtelingen hebben opgevangen heeft de ILO minder goed nieuws. Van de totale vooroorlogse beroepsbevolking zijn 1,6 miljoen mensen (10,4 procent) gevlucht, van hen heeft 28 procent – voor het merendeel vrouwen, voorheen actief in onderwijs, sociale en gezondheidszorg – in loondienst of als zelfstandige een baan gevonden in het gastland. Dat kan daar leiden tot politieke en arbeidsmarktdestabilisatie.
Na de aanval op Kiev is 80 procent van de inwoners van de stad verstoken van water. Dat zegt burgemeester Vitali Klytsjko. 350.000 huishoudens hebben geen stroom.
© REUTERS — In de loop van de ochtend verschenen de eerste foto's van het bombardement op Kiev. De gevolgen van het bombardement op Charkov heeft grote gevolgen voor de stad, zegt burgemeester Ihor Terekov. De Russische bommen hebben cruciale infrastructuur geraakt, voor water en stroomtoevoer.
'De situatie in Charkov is vrij ingewikkeld na het bombardement van vanmorgen', schrijft Terekov op Telegram. 'De metro en het elektrische grondtransport is uitgevallen.' Inmiddels is één lijn hersteld, en zijn de trolley-bussen vervangen door dieselvarianten.
'Er zijn ook problemen met de watertoevoer, maar technici doen er alles aan om het water weer zo snel mogelijk naar de huizen van de inwoners van Charkov te laten stromen. Alle instanties werken eraan om het normale leven terug te brengen in de stad.' Hij sluit af met: 'Samen blijven we overeind en winnen we.'
Rusland stuurde reservisten de afgelopen weken vaak zonder goede uitrusting naar het front in Oekraïne. Dat zegt het Britse ministerie van Defensie, dat dagelijks inlichtingen deelt over de invasie. Uit beelden kan volgens het departement worden opgemaakt dat reservisten vaak zijn voorzien van geweren van het type AKM, 'een wapen dat in 1959 voor het eerst in gebruik is genomen'.
Reservisten gebruiken volgens de Britten vaak andere geweren dan Russische beroepsmilitairen. Dat betekent dat hun bevoorrading een nieuw hoofdpijndossier kan worden voor de Russische strijdkrachten. ,,Er moeten twee soorten munitie voor vuurwapens naar posities aan de frontlinie worden gestuurd, in plaats van één soort munitie."
In Russische media doken de afgelopen weken berichten op over het rommelige verloop van de mobilisatie. Het Verenigd Koninkrijk, dat Oekraïne steunt, zegt dat Russische officieren zich in september zorgen maakten over reservisten die ongewapend naar Oekraïne waren gestuurd. Ook zouden veel van de vuurwapens die aan reservisten worden gegeven 'waarschijnlijk nauwelijks bruikbaar zijn omdat ze slecht waren opgeslagen'.
Bij de bombardementen op meerdere steden in Oekraïne zijn vanochtend vijftig kruisraketten afgevuurd, zegt het Oekraïense leger. De meeste daarvan zouden zijn afgevangen.
In Charkov, de op een na grootste stad van het land, zegt burgemeester Ihor Terekhov dat de 'kritieke infrastructuur' is geraakt. Ook in Kiev is dat het geval. Daar zitten veel mensen zonder stroom en water.
De Oekraïense buitenlandminister Dmitro Kuleba reageerde woedend op de jongste aanvallen, 250 dagen na de Russische invasie. 'In plaats van te vechten op het slagveld, vecht Rusland tegen burgers. Rechtvaardig deze aanvallen niet door ze een reactie te noemen. Rusland doet dit omdat het nog steeds de raketten heeft en de wil om Oekraïners te doden', twitterde hij. Kiev verwijt Moskou 'energieterreur' tegen de bevolking.
Rusland zegt dat zijn leger aanvallen van Oekraïense troepen in drie regio's heeft afgeweerd. Het zou gaan om aanvallen van Oekraïense troepen in Charkov, Cherson en Luhansk.
Het Russische ministerie van Defensie zei dat Oekraïne had geschoten in de buurt van de Zaporizja kerncentrale, maar dat het stralingsniveau daar normaal is gebleven.
Reuters kon de beweringen van het Russische ministerie niet direct verifiëren.
Dit polderdorpje haalde zélf Oekraïense vluchtelingen naar Nederland. Guido Hop weet het nog precies. ,,We kunnen wel bidden, maar kunnen we niet ook iets dóen, vroegen we ons af. Iets wat direct helpt voor deze mensen, die zonder het te willen in een oorlog zijn beland. De vraag stellen, bleek direct de vraag beantwoorden.”
De Europese Unie heeft Rusland dringend verzocht om het opheffen van de graandeal terug te draaien.
De Oekraïense graanexport over de Zwarte Zee ligt weer stil, omdat Rusland zich heeft teruggetrokken uit de graandeal. Rusland en Oekraïne kwamen afgelopen zomer tot het akkoord om weer graan uit te voeren. De Verenigde Naties hoopte daarmee de acute honger in Afrika en Azië te kunnen aanpakken en het dalen van de voedselprijzen. Rusland schortte de graandeal gisteren op, na een droneaanval op schepen bij de Krim.
Het coördinatiecentrum meldt dat daarna nog geen nieuwe overeenkomst is gesloten en dat er daarom zondag geen schepen zullen varen. De VN vreest een ergere voedselcrisis als graan wegblijft uit grote delen van de wereld en roept op om de deal te respecteren. Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski dreigen de Russen door deze actie met grootschalige hongersnood. Door de deal kon al 9 miljoen ton Oekraïens graan worden geëxporteerd.
Rusland wijt de voedselcrisis niet aan haar eigen beslissing, maar aan de "roekeloze acties" vanuit Kiev. Bij de droneaanval van gisteren raakte een schip licht beschadigd.
© REUTERS — Het vrachtschip Razoni, dat Oekraïens graan vervoert, te zien in de Zwarte Zee. Alexander Lapin wordt beschouwd als een van de belangrijkste Russische generaals. Nu zou de 58-jarige militair uit zijn functie zijn ontheven. Na de Russische nederlaag in Lyman kwam er hevige kritiek op de generaal door de militaire elites ‘siloviki’. Zo keerde de Tsjetsjeense leider Ramzan Kadyrov zich tegen hem. En ook Jevgeni Prigozjin, de oprichter van de beruchte paramilitaire groep Wagner, spaarde zijn kritiek niet.
Lapin stond aan het hoofd van het centrale militaire district, het grootste van de vijf Russische militaire districten. Dit maakte van hem een van Poetins belangrijkste generaals. Hij was ook commandant van het ‘Centrale Commando’ van de Russische strijdkrachten in Oekraïne.
De meldingen over het vermeende ontslag van Lapin wijzen erop dat de Russische siloviki - militaire elites met een eigen sterke machtsbasis - een machtspositie hebben verworven aangaande de militaire berichtgeving, die hen in staat stelt het (positieve) beeld van de Russische hogere militaire leiding te beschadigen. Dat concludeert het Institute for the Study of War (ISW).
Bondgenoten van Oekraïne, waaronder de VS, de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben de Russische stap om de graanexport vanuit Oekraïne wederom stil te leggen, veroordeeld. EU-buitenlandchef Josep Borrell drong er zondag bij Moskou op aan om het besluit te heroverwegen.
Een Turkse functionaris liet zondag weten dat gesprekken met Rusland gaande zijn en er redenen zijn voor optimisme, ondanks het besluit van Rusland zich voor "onbepaalde tijd" terug te trekken. De gesprekken over de status van de deal lopen door tot maandag. Voorlopig vertrekken er in ieder geval geen nieuwe graanschepen uit Oekraïne.
De NAVO riep Moskou dringend op het akkoord te vernieuwen 'zodat voedsel terechtkomt bij degenen die het het hardst nodig hebben'. ,,President Poetin moet stoppen voedsel als wapen te gebruiken en zijn illegale oorlog tegen Oekraïne beëindigen", zei een woordvoerder van het westerse militaire bondgenootschap.
VN-topman António Guterres liet via zijn woordvoerder weten diep bezorgd te zijn.
De Russen kondigden aan geen graanschepen mee door te laten over de Zwarte Zee nadat Russische oorlogsschepen in een haven aan diezelfde zee werden beschoten door drones. Volgens Rusland zitten Oekraïne en haar bondgenoten daarachter.
De Russische ambassadeur in de Verenigde Staten heeft Washington opgeroepen de kernwapens die het in andere landen heeft staan, terug te halen. Dat meldt het Russische persbureau Tass. Ook Nederland zou dergelijke wapens herbergen.
,,In deze tijden van spanningen en verhoogde risico’s hebben nucleaire staten een speciale verantwoordelijkheid om escalatie te voorkomen”, aldus Anatoly Antonov. ,,Dat gezegd hebbende, roep ik Washington nogmaals op om alle nucleaire wapens die in het buitenland staan terug te brengen naar zijn nationale grondgebied.”
Deskundigen van de Britse marine zijn betrokken bij de aanvallen op de Nord Stream-gaspijpleidingen, meldt het Russische ministerie van Defensie zaterdag. Britse specialisten zouden hebben deelgenomen aan de planning, levering en uitvoering van de explosies, luidt de beschuldiging.
Russische oorlogsschepen aan de Zwarte Zee hebben een drone-aanval in de baai van Sebastopol afgeslagen, aldus een Russische gouverneur op de Krim. In een bericht op sociale media zegt de burgemeester van Sebastopol, Mikhail Razvozhayev, dat geen faciliteiten in de stad werden getroffen. 'De situatie is rustig en onder controle. Alle operationele teams staan stand-by.' Het Russische staatspersbureau Tass meldt dat veerboten en boten tijdelijk geen toegang hebben tot de baai. Er is nog geen bevestiging van het incident van Oekraïense zijde.
Volgens Eurocommissaris Didier Reynders (Justitie) heeft de Europese Unie al meer dan 17 miljard euro aan Russische tegoeden bevroren als onderdeel van de sancties tegen Rusland. ,,Tot nu toe zijn de tegoeden van 90 mensen bevroren, meer dan 17 miljard euro in zeven lidstaten, waaronder 2,2 miljard euro in Duitsland", vertelt de Belg zaterdag aan de kranten van de Funke-mediagroep.
Sinds het begin van de Russische inval in Oekraïne, acht maanden geleden, heeft de EU acht sanctiepakketten ingevoerd. ,,We onderzoeken wat er nog meer kan worden gedaan", zegt Reynders. Vooral Oekraïense politici vragen dat de bevroren tegoeden worden gebruikt om het land na de oorlog weer op te bouwen.
De telefoon van de voormalige Britse premier Liz Truss is gehackt door vermoedelijk geheim agenten die werkten voor de Russische president Vladimir Poetin. Dat gebeurde toen zij nog minister van Buitenlandse Zaken was. Dat heeft de Britse krant Daily Mail zaterdag onthuld.
De cyberspionnen verschaften zich toegang tot "uiterst geheime details" van besprekingen met internationale bondgenoten. Ze kregen tevens inzage in privéberichten die Truss uitwisselde met haar goede vriend Kwasi Kwarteng, die later kortstondig minister van Financiën zou worden. De onderschepte boodschappen aan buitenlandse collega's gingen volgens de Mail onder meer over de oorlog in Oekraïne, inclusief informatie over wapenleveranties.
De krant schreef dat de hackers bijna een jaar lang berichten op de telefoon van Truss hebben kunnen downloaden. De inbraak werd ontdekt tijdens haar campagne leider te worden van de Britse Conservatieven en de opvolger van Boris Johnson als premier. Een regeringswoordvoerder weigerde zaterdag iets te zeggen over de "veiligheidsmaatregelen voor individuen", maar zei wel dat de overheid er alles aan doet cyberbedreigingen voor ministers te voorkomen.
Duitsland heeft Oekraïne zestien generatoren geleverd om burgers van elektriciteit te voorzien in de gebieden die het zwaarst zijn getroffen door de voortdurende Russische beschietingen. De apparaten met een verschillende capaciteit zijn gefinancierd door het ministerie van Buitenlandse Zaken en het land inmiddels al binnengebracht. Dat heeft de Duitse ambassadeur in Kiev zaterdag gezegd.
De generatoren zijn bestemd voor de regio's Donetsk, Loehansk, Kiev, Tsjernihiv en Tsjerkasi. Het Russische invasieleger valt sinds enige tijd Oekraïense energiecentrales en andere publieke voorzieningen aan met onder meer drones, die in grote aantallen zouden worden geleverd door Iran, om de bevolking murw te beuken met de winter in aantocht.
Na de 'massale' drone-aanval op de Zwarte Zeevloot op de Krim, heeft Rusland zich vanmiddag teruggetrokken uit de graandeal die het met Oekraïne had gesloten. Dat meldt het Russische persbureau Tass.
Bij de aanval werd tenminste één schip geraakt, dat volgens Rusland betrokken was bij de handel in graan vanuit Oekraïne. ,,Dit is een terroristische daad door het regime in Kiev, met medewerking van Britse experts, tegen de schepen van de Zwarte Zeevloot en burgerschepen die betrokken zijn bij de graanhandel. Rusland schort deelname aan de overeenkomt over de export van landbouwproducten uit Oekraïense havens op", staat te lezen in een statement van het ministerie van Defensie.
Eerder op de dag liet het ministerie weten dat een mijnenveger geraakt was door de drone-aanval, maar dat die slechts minimale schade had.
De stafchef van de Oekraïense president Zelenski heeft snel gereageerd en beschuldigt Rusland van chantage. Volgens hem zit Rusland zelf achter de aanval op de Krim.
Lees hier hoe half juli de graandeal werd gesloten, na moeizame onderhandelingen van Turkije.
Nadat de Russen eerder vandaag de Britten beschuldigden van het opblazen van de Nord Stream-pijpleidingen, krijgt Londen ook de schuld van het bombarderen van de Zwarte Zeevloot in Sebastopol, op de Krim. Bij een drone-aanval werd vanochtend zeker één schip geraakt.
Volgens Rusland zit Oekraïne achter de aanval, met hulp van Groot-Brittannië. Het zou gaan om Britse specialisten in de stad Ochakiv, in de regio Mykolaiv in Oekraïne. Het geraakte schip was betrokken bij de door de VN uitonderhandelde graandeal met Oekraïne, zeggen de Russen.
Bij de aanval van vanochtend vernietigde het Russische leger naar eigen zeggen negen luchtdrones en zeven onderwaterdrones.
Groot-Brittannië heeft nog niet gereageerd op de nieuwste beschuldiging. De eerdere claim dat Britten betrokken zouden zijn bij het opblazen van de pijpleidingen is vanochtend ontkend.
Rusland en Oekraïne hebben weer een grote groep gevangenen geruild. Dat zegt het Russische ministerie van Defensie. Beide landen hebben vandaag zo'n vijftig mensen uitgeleverd.
Mogelijk heeft Oekraïne iets meer mensen teruggekregen. De Oekraïense strijdkrachten plaatsten vandaag op Telegram dat '52 Oekraïners terug naar huis keren'.
Het gebeurt vaker dat de twee oorlogvoerende landen gevangenen uitwisselen. Eerder deze maand betrof het een ruil van ruim honderd vrouwelijke gevangenen.
Nederlandse bedrijven leveren zonder dat ze er weet van hebben technologie zoals microchips en elektronica aan de Russen. En die technologie kan worden benut in de oorlog tegen Oekraïne. Kamerleden zijn bezorgd: ,,Dit moet stoppen!”
Lees meer: In Nederland zouden tientallen ‘dekmantelbedrijven’ zijn om daarmee Westerse sancties te ontwijken.
Het Russische leger evacueert gewonde militairen uit ziekenhuizen in de regio Cherson. Dat meldt het leger van Oekraïne volgens persbureau AP. ,,Alle apparatuur en medicijnen worden uit de ziekenhuizen in Cherson gehaald'' zegt een Oekraïense generaal.
De Russen raken steeds verder in het nauw in de strategisch belangrijke stad, omdat het Oekraïense leger verder oprukt. In de regio vinden hevige gevechten plaats.
Eerder riepen de door Rusland geïnstalleerde autoriteiten in het geannexeerde gebied burgers op Cherson te verlaten. Er zouden inmiddels al 70.000 inwoners vertrokken zijn. Met hen zouden ook de bestuurders zelf gevlucht zijn.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski zegt in zijn videoboodschap dat Rusland bezig is het hele gezondheidszorgsysteem in de regio Cherson te 'ontmantelen'. ,,De bezetters hebben besloten alle medische instituten in de steden te sluiten en alle apparatuur en ambulances mee te nemen'', zegt Zelenski. ,,Ze zetten artsen die in de bezette gebieden bleven onder druk om te verhuizen naar Rusland.''
De 'evacuatie' van tienduizenden burgers in de Oekraïense regio Cherson is voltooid, zegt een pro-Russische bestuurder. Volgens Oekraïne worden burgers gedwongen te vertrekken naar andere gebieden die onder Russische controle staan.
Inwoners aan de rechteroever van de rivier Dnjepr zijn verplaatst naar 'veilige gebieden in Rusland'. Dat heeft Sergej Aksjonov, de door Rusland geïnstalleerde leider van de Krim, gezegd na een bezoek aan Cherson. Eerder deze week maakte de pro-Russische bestuurder van Cherson bekend dat meer dan 70.000 burgers waren verplaatst naar de andere kant van de rivier.
Cherson is een van de vier deels bezette regio's die Rusland vorige maand illegaal annexeerde, de Krim werd in 2014 al ingelijfd. Rusland verwacht binnenkort een aanval op de regionale hoofdstad Cherson omdat het Oekraïense leger in de regio bezig is met een opmars. Het tegenoffensief in het zuiden van het land wordt volgens Kiev bemoeilijkt door het landschap en het slechte weer. Daardoor is het lastiger om gebieden te heroveren dan in het noorden.
Rusland heeft waarschijnlijk zijn troepen versterkt met 'gemobiliseerde reservisten' bij de rivier de Dnjepr, zegt het Britse ministerie van Defensie. In september mobiliseerde Russische president 300.000 mensen voor het leger.
De regio rond de rivier omvat het grootste deel van Cherson, een strategisch belangrijke stad die door Rusland wordt bezet. De regio zet zich schrap voor zware gevechten, omdat er een tegenoffensief van Oekraïense troepen wordt voorbereid.
De Russische grondtroepen zijn naar verluidt 'ernstig onderbemand' en 'slecht getraind', aldus de dagelijkse update van de Britse inlichtingendienst. De Britten zeggen dat zelfs als de Russen zijn verdedigingslinies in Oekraïne zou versterken, hun operaties nog steeds kwetsbaar zullen blijven.
Het Internationaal Atoomagentschap (IAEA) zal 'deze week' twee locaties in Oekraïne bezoeken op verzoek van de regering in Kiev. Dat meldt het agentschap donderdag in een persbericht. Het bezoek komt nadat Rusland Oekraïne beschuldigde van het maken van een 'vuile bom'.
,,Inspecteurs zullen overgaan tot een onafhankelijke verificatie op die locaties om elke verplaatsing van nucleair materiaal op te sporen", aldus algemeen directeur Rafael Mariano Grossi van het IAEA in de persverklaring.
Een 'vuile bom' bestaat uit conventionele explosieven en radioactieve materialen, die op het moment van de ontploffing in het omliggende stof worden opgenomen.
In het persbericht stelt het agentschap verder dat de twee locaties een maand geleden ook al werden geïnspecteerd en dat toen geen aanwijzingen werden gevonden van niet-aangegeven nucleaire activiteiten.
Grossi gaf donderdag achter gesloten deuren een update over de situatie aan de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.
,,Zodra onze verificaties afgerond zijn, zullen we de bevindingen onderzoeken en de resultaten rapporteren", aldus Grossi. ,,Vanwege het belang en de hoge dringendheid van deze zaak, zal het IAEA de conclusies ook delen met de Raad van Gouverneurs en meteen erna aan het publiek."
Eerder op de dag eiste de Russische president Vladimir Poetin nog dat er zo snel mogelijk een missie van het IAEA zou plaatsvinden. Volgens hem wil Oekraïne een radioactief wapen gebruiken ,,om later te zeggen dat Rusland een nucleaire aanval heeft gepleegd".
De Oekraïense president Volodimir Zelenski uitte vrijdag zijn twijfels of de mededeling dat de mobilisatie van 300.0000 Russische reservisten voorbij is. Volgens Zelenski betekenen de slechte prestaties van pro-Moskou-troepen dat mogelijk meer manschappen nodig zijn.
,,Hoewel Rusland de druk op onze posities probeert te verhogen middels dienstplichtigen, zijn ze zo slecht voorbereid en uitgerust, zo bruut gebruikt door hun bevelhebbers, dat we kunnen aannemen dat Rusland wellicht snel een nieuwe golf van mensen de oorlog in moet sturen."
De mobilisatie van reservisten in Rusland is afgerond. Volgens defensieminister Sergej Sjojgoe zijn de beoogde 300.000 extra militairen voor de strijd in Oekraïne inmiddels onder de wapenen. 82.000 van hen zijn naar het conflictgebied gestuurd om de daar aanwezige eenheden van het Russische leger te versterken, de overige 218.000 ondergaan gevechtstraining, zei Sjojgoe tijdens een gesprek met president Vladimir Poetin. Poetin prees het 'patriottisme' van de gemobiliseerde militairen.
De mobilisatie is de afgelopen weken erg chaotisch verlopen. Ook kampt Rusland met reservisten die het leger niet in willen. Mensen proberen te voorkomen dat ze naar Oekraïne worden gestuurd door onder meer naar het buitenland te vertrekken of zich te verstoppen voor de autoriteiten.
De Militaire inlichtingen- en veiligheidsdienst (MIVD) waarschuwt Nederlandse bedrijven dat Rusland via dekmantelfirma's de hand probeert te leggen op technologie en onderdelen die worden gebruikt voor de oorlog in Oekraïne. Het gaat hier bijvoorbeeld om microchips of vliegtuigonderdelen.
Dat bevestigt een woordvoerder van het ministerie van Defensie naar aanleiding van een interview hierover in het Financieele Dagblad met Jan Swillens, hoofd van de MIVD.
Rusland kan vanwege de internationale sancties moeilijk aan technologie en onderdelen komen voor de invasie van Oekraïne. Daarom proberen de geheime diensten van het land hieraan te komen door bedrijven op te richten die inkopen doen bij Nederlandse firma's, zonder hun intenties kenbaar te maken. Deze worden vervolgens naar Rusland gesmokkeld en daar gebruikt voor militaire doeleinden.
,,Hoe zwaarder de sancties zijn, hoe moeilijker het wordt voor de Russische geheime diensten, en hoe inventiever ze moeten zijn om sancties te omzeilen", zegt de woordvoerder van Defensie. Daarom is het volgens hem 'lastig' voor ondernemers om in de gaten te hebben dat ze indirect zaken doen met Rusland. Ondernemers die vermoeden hiermee te maken te hebben, kunnen zich melden bij het Ondernemersloket Sancties Rusland.
Tienduizenden Europese bedrijven zijn nog altijd in Russische handen. Vooral de vastgoedwereld, de bouw, het hotelwezen en de financiële en de energiesector tellen veel Russische eigenaars, meldt de Europese Commissie. Van de bijna 31.000 bedrijven zijn er 1400 minstens deels in bezit van 33 zogeheten oligarchen die de EU sancties heeft opgelegd.
In Nederland heeft onder meer groenteconcern HAK een Rus als grootaandeelhouder. Mogelijk hebben oligarchen, zakenmagnaten met doorgaans nauwe banden met het Kremlin, in nog veel meer Europese bedrijven een belang, denkt de commissie. ,,Legehulsbedrijven kunnen met betrekkelijk gemak worden opgezet, waardoor ze blijven dienen voor het doorsluizen van honderden miljoenen euro's", aldus een rapport van de commissie over witwassen en de financiering van terrorisme.
Doordat onduidelijk is wie erachter zit, kan dat geld worden gebruikt om zelf rijk te worden maar ook voor politieke doeleinden van autocraten zoals de Russische president Vladimir Poetin, waarschuwen de onderzoekers.
Ramzan Kadyrov, hoofd van de Russische republiek Tsjetsjenië en die ook bekendstaat als de ‘bloedhond van Poetin’, geeft toe dat zijn pro-Poetin-troepen zware verliezen hebben geleden na een Oekraïense vuuraanval. ‘23 strijders zijn overleden en 58 zijn gewond geraakt’, schreef Kadyrov gisteravond op zijn Telegram-kanaal. Eerder deze week bevestigden Oekraïense bronnen al dat hun zijde een militaire eenheid uit Tsjetsjenië had kunnen onderscheppen op hun grondgebied in de zuidelijke regio Cherson. Foto's op sociale media, die de troepen zelf zouden hebben geplaatst, hadden hun locatie verklapt.
Sinds Rusland meer dan acht maanden geleden Oekraïne binnenviel, heeft Kadyrov zich ontpopt als een van de grootste voorstanders van het conflict. Hij heeft ook zijn eigen troepen ingezet. De Tsjetsjeense eenheden vechten samen met de Russische soldaten in Oekraïne.
© REUTERS — Ramzan Kadyrov, hoofd van de Russische republiek Tsjetsjenië en bekend als 'de bloedhond van Poetin'. Tienduizenden Europese bedrijven zijn nog altijd in Russische handen. Vooral de vastgoedwereld, de bouw, het hotelwezen en de financiële en de energiesector tellen veel Russische eigenaars, meldt de Europese Commissie. Van de bijna 31.000 bedrijven zijn er 1400 minstens deels in bezit van 33 zogeheten oligarchen die de EU sancties heeft opgelegd.
In Nederland heeft onder meer groenteconcern HAK een Rus als grootaandeelhouder. Andere bedrijven gingen na de Russische inval in Oekraïne failliet, zoals de Amsterdam Trade Bank, of maakten zich vlug los van hun Russische eigenaar.
Mogelijk hebben oligarchen, zakenmagnaten met doorgaans nauwe banden met het Kremlin, in nog veel meer Europese bedrijven een belang, denkt de commissie. Ze kunnen in de schaduw blijven dankzij tussenpersonen, zetbazen, brievenbusfirma's en ingewikkelde eigendomsconstructies.
,,Legehulsbedrijven kunnen met betrekkelijk gemak worden opgezet, waardoor ze blijven dienen voor het doorsluizen van honderden miljoenen euro's", aldus een rapport van de commissie over witwassen en de financiering van terrorisme. Doordat onduidelijk is wie erachter zit, kan dat geld worden gebruikt om zelf rijk te worden maar ook voor politieke doeleinden van autocraten zoals de Russische president Vladimir Poetin, waarschuwen de onderzoekers.
Het Zweedse Openbaar Ministerie wil 'een aanvullend onderzoek op de plaats delict' op de plek van explosies die twee aardgaspijpleidingen in de Oostzee hebben beschadigd en zei vandaag dat een voorlopig onderzoek tot de conclusie kwam dat de oorzaak 'vermoedelijke grove sabotage' was.
Aanklager Mats Ljungqvist zegt dat hij de 'intense interesse' begrijpt om te achterhalen wat er gebeurde met de Nord Stream I en 2 pijpleidingen, die zijn aangelegd om Russisch gas naar Duitsland te vervoeren, maar hij maant tot kalmte. ,,Het is belangrijk dat we nu in alle rust aan de slag kunnen", aldus Ljungqvist. De Zweedse binnenlandse veiligheidsdienst en de strijdkrachten helpen bij het onderzoek, dat wordt uitgevoerd in samenwerking met andere landen.
De Zweedse veiligheidsdienst zei eerder dat onderzeese 'ontploffingen' op 26 september grote schade hadden aangericht aan de pijpleidingen in internationale wateren voor de kust van Zweden en Denemarken. De pijpleidingen scheurden, waardoor grote hoeveelheden methaangas de lucht in kwamen.
Tijdens de oorlog in Oekraïne heeft Rusland meer dan 8000 luchtaanvallen uitgevoerd en 4500 raketten afgevuurd, stelt president Volodimir Zelenski.
In een video staat hij naast het wrak van een neergestorte Iraanse drone en zweert dat de aanvallen van Poetin op energiecentrales de Oekraïners niet zullen breken. Rusland heeft de afgelopen twee weken tientallen raketten en onbemande luchtvaartuigen op het elektriciteitsnetwerk van Oekraïne gericht, wat leidde tot wijdverbreide stroomstoringen, waarbij Oekraïne alleen al in de afgelopen twee dagen 23 drones neerschoot. In totaal zouden er meer dan 300 van die Iraanse 'kamikaze-drones' zijn neergehaald door Oekraïne.
,,Beschietingen zullen ons niet breken - om het volkslied van de vijand op ons land te horen is enger dan de raketten van de vijand in onze lucht. We zijn niet bang in het donker", zei Zelenski.
In Sjachtar, in de regio Donetsk, staat een oliedepot in brand, zo melden lokale media. De stad is in Russische handen. Volgens het Russische persbureau Tass zijn twaalf brandstofreservoirs langs de spoorlijn beschadigd als gevolg van een Oekraïense aanval.
Burgemeester Alexander Shatov van de stad, zegt dat de Oekraïners het gemunt hadden op het treinstation, wat het vuur heeft veroorzaakt.
Beelden van mensen uit de buurt tonen een enorme vlammenzee.
Minister Hoekstra (Buitenlandse Zaken) heeft zojuist in Buenos Aires gereageerd op de speech van Poetin. De Russische president haalde vanmiddag flink uit naar het Westen. Lees hier de reactie van Hoekstra.
© Peter Schouten — Minister Hoekstra zojuist in Buenos Aires, Argentinië. De Russische invasie van Oekraïne benadrukt de 'acute dreiging' van Moskou, maar China is de meest 'ingrijpende uitdaging' voor de Verenigde Staten. Dat zei de Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin bij de presentatie van de Nationale Defensiestrategie, een document dat het ministerie elke vier jaar vrijgeeft.
De gevaren zijn zowel conventioneel - de agressie van Moskou in Oekraïne en de druk van Beijing op Taiwan - als nucleair. Rusland heeft een uitgebreid arsenaal en China's voorraad atoomwapens groeit snel. De VS hebben nog altijd het grootste nucleaire wapenarsenaal, gevolgd door Rusland, dan China. ,,Tegen 2030 zullen de Verenigde Staten voor het eerst in hun geschiedenis te maken krijgen met twee grote kernmachten als strategische concurrenten en potentiële tegenstanders", staat in het document.
China wil zijn betrekkingen met Rusland verdiepen en steunt het land volledig, zei minister Wang Yi van Buitenlandse Zaken donderdag tegen de staatsomroep CCTV. Wang deed zijn uitspraken zonder specifiek de oorlog in Oekraïne te noemen en sprak naar aanleiding van een telefoongesprek met zijn Russische ambtsgenoot Sergei Lavrov. ,,China is bereid de contacten met de Russische zijde op alle niveaus te verdiepen", zei Wang.
China heeft steeds vermeden Rusland te bekritiseren voor het binnenvallen van Oekraïne en geeft in plaats daarvan de Verenigde Staten en de NAVO de schuld van de oorlog aldaar. Die zouden Rusland in een hoek hebben gedrukt met de gestage uitbreiding van de transatlantische militaire alliantie en door Oekraïnes streven naar een prowesterse democratie te steunen.
Het waren de eerste officiële opmerkingen van China over Rusland sinds president Xi Jinping zondag een derde ambtstermijn kreeg. In september nog sprak ook Xi zijn steun uit voor Poetin. Hij zei toen dat China bereid is om met Rusland samen te werken voor wederzijdse behartiging van hun 'fundamentele belangen'.
Rusland gaat de veiligheidsstructuur in het land veranderen. Er komt een grotere rol voor de regionale gouverneurs, die meer te zeggen krijgen over veiligheidsmaatregelen. Volgens het Britse ministerie van Defensie is dat een nieuwe manier van het Kremlin om eventuele kritiek op president Poetin op anderen af te schuiven.
Tijdens de coronacrisis koos Poetin voor eenzelfde strategie. Toen sloeg het aan, maar de Britse defensie twijfelt of het nu lukt om de schuld van de gevolgen van de oorlog bij de regionale bestuurders te leggen.
Opnieuw aanvallen op de regio Kiev vannacht. Ook de regio Zaporizja is getroffen, melden lokale overheden. Waar in de regio's de bommen vielen, is niet bekend. In Zaporizja is volgens de burgemeester de stad zelf geraakt, net als de omgeving.
Gouverneur Oleksiy Kuleba van Kiev: ,,De Russen hebben Kiev vannacht weer geterroriseerd. We hebben meerdere aanvallen in één van onze dorpen. Hulpverleners zijn erbij. Zij zijn nog druk met het doven van het vuur en uitzoeken hoe groot de impact van de schade is." Volgens de eerste informatie zouden er geen slachtoffers zijn.
Oekraïne waarschuwde inwoners van Kiev-stad sinds middernacht om dekking te zoeken in schuilkelders.
Het Russische parlement heeft een wet aangenomen die het mogelijk maakt ex-gedetineerden in het leger te mobiliseren en andere maatregelen te nemen om de troepen in Oekraïne te ondersteunen. Ook werd een wet aangenomen die de status versterkt van vrijwilligers die het Russische leger steunen in tijden van oorlog of terrorismebestrijding. ,,Qua status zullen vrijwilligers gelijk zijn aan onze militairen", zei Doemavoorzitter Vijatsjeslav Volodin.
In september kondigde president Vladimir Poetin de mobilisatie aan van honderdduizenden reservisten om de militaire campagne in Oekraïne te versterken. Dat decreet verbood echter de rekrutering van dergelijke ex-gevangenen. Dankzij de nieuwe wet kunnen oud-gedetineerden worden gemobiliseerd in de Russische strijdkrachten, ook als ze ernstige misdrijven hebben gepleegd. Uitzonderingen zijn mensen die zijn veroordeeld voor aanranding van een minderjarige, terroristische daden, handel in radioactief materiaal of misdaden tegen de overheid, waaronder verraad en spionage.
Beide wetten moeten nog worden goedgekeurd door de Eerste Kamer en de Federatieraad, voordat president Vladimir Poetin ze kan ondertekenen.
Meer dan 200.000 mensen hebben zich aangesloten bij de Russische strijdkrachten sinds de mobilisatie werd aangekondigd, zei het ministerie van Defensie begin oktober.
© AP — Nord Stream AG, de uitbater van de gaspijplijn Nord Stream 1 die loopt door de Oostzee, gaat voor het eerst onderzoek doen naar de lekkages die zijn veroorzaakt door explosies. Het bedrijf dat grotendeels in handen is van het Russische staatsgasbedrijf Gazprom heeft een onderzoeksschip gestuurd naar de kust van Zweden om de schade aan de pijplijn tussen Rusland en Duitsland te inspecteren.
Vorige maand waren er ontploffingen bij Nord Stream 1 en de zusterpijplijn Nord Stream 2 waardoor vier lekken zijn ontstaan. Er zijn sterke vermoedens van sabotage. Nord Stream AG zegt dat er een speciaal uitgerust schip is gestuurd naar de exclusieve economische zone van Zweden waarin de pijpleiding ligt en dat specialisten 24 uur nodig hebben om voorbereidingen te treffen voor de inspectiewerkzaamheden. Die inspecties zullen dan drie tot vijf dagen in beslag nemen. Er is daarbij contact met de Zweedse marine.
Gazprom heeft gezegd dat de reparaties aan de pijplijnen van Nord Stream meer dan een jaar kunnen duren. Een groot gedeelte van de gaspijpleidingen zal mogelijk moeten worden vervangen. Rusland zei dat de explosies een ,,daad van internationaal terrorisme" zijn en wijst met een beschuldigende vinger naar het Westen.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski meldt dat 'in de buurt van Bachmoet', een stad in de regio Donetsk, in het oosten van Oekraïne, momenteel 'extreem hevige gevechten' gaande zijn. Bachmoet is al maanden een belangrijk doelwit van het Russische leger.
,,De situatie aan het front kent geen wezenlijke veranderingen. Er wordt zeer hevig gevochten in de regio Donetsk, nabij Bachmoet en Avdijivka", verklaarde Zelenski in zijn dagelijkse toespraak. Dinsdag werden in Bachmoet zeven burgers gedood en raakten drie anderen gewond, liet de regionale gouverneur Pavlo Kyrylenko weten.
Zelenski benadrukte dat Rusland legeruitrusting blijft verliezen en dat 'Rusland deze verliezen niet zal kunnen compenseren'.
Het militaire bestuur in de door Rusland bezette regio Zaporizja, in het zuiden van Oekraïne, is van plan om 'willekeurig' de telefoons van de bewoners te controleren op 'propaganda'. Dat kondigt het hoofd van de bezettingsautoriteiten, Vladimir Rogov, aan op Telegram. Volgens Rogov is een dergelijke vorm van 'militaire censuur' geoorloofd onder het in de regio geldende oorlogsrecht.
Wie op de telefoon 'pro-Oekraïense propagandakanalen' blijkt te volgen, krijgt eerst een waarschuwing, schrijft Rogov op Telegram. Een volgende overtreding wordt echter bestraft. ,,Er zijn strafrechtelijke gevolgen voorzien voor kwaadwillige schendingen van de Wet voor buitenlandse agenten." Daarmee verwijst Rogov naar in juni aangescherpte wetgeving waarmee organisaties en personen kunnen worden aangepakt die onder invloed van het buitenland staan.
Rusland veroverde een groot deel van de regio Zaporizja nadat het op 24 februari Oekraïne binnenviel en bezet het gebied sindsdien. De stad Zaporizja is echter nog in Oekraïense handen. Eind september annexeerde Rusland het bezette deel van de regio zelfs, nadat de bevolking zich in een door Moskou georganiseerd referendum voor aansluiting bij Rusland zou hebben uitgesproken.
De Russische president Poetin heeft hard uitgehaald naar het Westen in zijn jaarlijkse speech in de Valdai Club in Moskou. Volgens hem speelt het Westen een gevaarlijk spel en wordt het verblind door kolonialisme. Lees hier meer.
Rusland dreigt ermee Amerikaanse commerciële satellieten aan te vallen als de Verenigde Staten die blijven gebruiken om informatie over de oorlog in Oekraïne aan Kiev door te spelen. Konstantin Vorontsov, een vertegenwoordiger van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken, waarschuwde bij de Verenigde Naties voor een mogelijke 'tegenaanval op de quasi civiele infrastructuur'.
In de oorlog spelen satellietbeelden een belangrijke rol om meer informatie in te winnen over het terrein en de vijandelijke troepen. Een aantal westerse landen deelt die gegevens met Kiev voor defensiedoeleinden. Aangezien het Russische satellietnetwerk minder dicht is, heeft Oekraïne gedeeltelijk een informatievoordeel.
Dat Rusland in staat is om ruimtesatellieten neer te schieten, staat buiten kijf. Zo haalde het land vorig jaar een van zijn eigen afgedankte toestellen neer met een laserwapen. De actie veroorzaakte heel wat internationale verontwaardiging. De Verenigde Staten verweten Rusland 'roekeloos' te zijn, maar Moskou wees die beschuldiging af.
Russische agenten hebben een inval gedaan in het Moskouse huis van Ksenia Sobtsjak (40), ex-presidentskandidate en de dochter van Vladimir Poetins voormalige baas en mentor. Ze maakte naam als socialite en realityster en stond bekend als de 'Russische Paris Hilton' voordat ze zich ontpopte tot tv-journaliste en oppositielid. Lees hier meer.
© REUTERS — Ksenia Sobchak. Vier leeuwenwelpjes uit Oekraïne hebben een veilig onderkomen gevonden in de dierentuin van Poznan in Polen. Daar zijn ze aangekomen na een tocht van 36 uur, laat dierenbeschermingsorganisatie IFAW weten.
De welpen zijn nog geen vier maanden en hebben in die tijd al een paar heftige gebeurtenissen overleefd. Onder meer de bombardementen op Kiev en Odessa, de afgelopen weken.
De dieren komen uit de private handel in wilde dieren. Dat is verboden in Oekraïne, maar het gebeurt nog volop. Het IFAW schat dat in het land zo'n 200 leeuwen bij particulieren wonen.
Oekraïne versterkt zijn troepen in de noordelijke regio bij de grens met Belarus. Het land bereidt zich daarmee voor op een mogelijke nieuwe Russische aanval vanuit het noorden. Dat zegt Oleksii Hromov, plaatsvervangend generaal van de Oekraïense strijdkrachten.
,,Op dit moment is de oprichting van een aanvalsmacht in Belarus niet waarneembaar, maar er zullen bedreigingen zijn. We hebben onze troepen in noordelijke richting al uitgebreid'', zegt Hromov.
Belarus is de belangrijkste bondgenoot van Rusland in de oorlog tegen Oekraïne. Het buurland wordt door Russische troepen gebruikt als springplank voor aanvallen op Oekraïne.
Bijna twee weken geleden maakte Belarus bekend dat er ongeveer negenduizend Russische militairen naar het land komen om deel te nemen aan een nieuwe grensbewakingseenheid die het met Rusland opzet. Het zou volgens de Belarussen gaan om een defensieve eenheid, maar de EU heeft al eerder gezegd deze militaire samenwerking tussen beide landen te beschouwen als een 'verdere escalatie' van het conflict.
De door Russen aangestelde gouverneur van de Krim, in het zuiden van Oekraïne, meldt dat een elektriciteitscentrale op het door de Russen sinds 2014 bezette schiereiland is aangevallen. Dat zou zijn gebeurd door middel van een droneaanval. Volgens de gouverneur zijn er geen gewonden gevallen. Ook stelt hij dat de schade aan de centrale beperkt is en dat er geen stroomuitval is.
Oekraïne zou volgens hem achter de aanval zitten, maar dat land heeft er nog niets over gemeld. Op de Krim zijn vaker aanvallen uitgevoerd sinds de Russische invasie in Oekraïne. Die worden doorgaans toegeschreven aan het Oekraïense leger, zoals de explosie op de Krimbrug eerder deze maand.
Oekraïne meldde donderdagochtend dat Rusland in de afgelopen 24 uur tientallen raketaanvallen heeft uitgevoerd tegen Oekraïne. Ook zijn er droneaanvallen gemeld. President Volodimir Zelenski zei gisteren dat de Russen in totaal ongeveer vierhonderd kamikazedrones van Iraanse makelij tegen de Oekraïense bevolking hebben ingezet tijdens de oorlog.
Leden van een Russische anti-oorlogsbeweging zeggen bij de grens tussen Rusland en Belarus het spoor onklaar gemaakt te hebben. Dat melden de Britse inlichtingendiensten in hun dagelijkse inlichtingenupdate. De organisatie Ostanovi vagony (Stop de wagons) probeert de Russische krijgsmacht in de weg te zitten bij de oorlog in Oekraïne.
De organisatie heeft al vijf keer eerder sabotage gepleegd. Op de website wordt opgeroepen om op meer plaatsen het spoorvervoer te ontregelen om te voorkomen dat de Russische krijgsmacht materieel, munitie en brandstof kan vervoeren.
De Amerikaanse president Joe Biden waarschuwt Rusland geen kernwapen of een zogenoemde vuile bom met radioactief materiaal te gebruiken in Oekraïne. Dat zou een enorm ernstige fout zijn, aldus Biden.
De president zei dat hij de mogelijkheid uitvoerig heeft besproken. ,,Laat me alleen zeggen dat Rusland een ongelooflijk ernstige fout zou maken als het een tactisch kernwapen zou gebruiken.''
Biden reageerde op aantijgingen van Rusland dat juist Oekraïne een vuile bom zou willen laten ontploffen, om dan Moskou de schuld in de schoenen te kunnen schuiven. Oekraïne en het Westen verwezen deze beschuldiging meteen naar de prullenmand. Ze sluiten niet uit dat het precies andersom zou kunnen zijn. Bij een operatie onder valse vlag zouden de Russen een dergelijke bom kunnen inzetten, als voorwendsel voor verdere escalatie.
Biden zei niet te kunnen zeggen of er een valse-vlag-operatie komt. ,,We weten het niet. Maar het zou een ernstige, ernstige fout zijn."
Rusland heeft de Verenigde Staten laten weten dat het nucleaire oefeningen gaat uitvoeren. Het zou volgens de Russen gaan om een jaarlijkse routineoefening.
Volgens de VS houdt Rusland zich bezig met 'ongeprovoceerde agressie en roekeloze nucleaire retoriek', maar wordt de waarschuwing op prijs gesteld omdat zo verkeerde interpretaties kunnen worden voorkomen, aldus een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.
De landen hebben in 2010 afgesproken elkaar te waarschuwen bij elke test met een intercontinentale ballistische raket of een onderzees gelanceerde ballistische raket.
Sindsdien vonden 328 wapeninspecties op locatie plaats en werden onderling meer dan 24.000 waarschuwingen afgegeven. Rusland heeft zich al die tijd gehouden aan de verplichtingen die het verdrag schept, zegt het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.
Wel komen deze oefeningen op een ongelukkig moment voor de VS en hun bondgenoten, aangezien de Russische president Vladimir Poetin openlijk heeft gedreigd kernwapens te gebruiken in de strijd tegen Oekraïne.
Door de oorlog in Oekraïne zijn meer dan tweehonderd culturele bezienswaardigheden in het land beschadigd of zelfs volledig verwoest. VN-organisatie Unesco heeft dit vastgesteld met behulp van satellietbeelden.
De zeven bezienswaardigheden die op de Werelderfgoedlijst van Unesco staan, hebben vooralsnog geen schade opgelopen sinds de het uitbreken van de oorlog eind februari. Onder de 207 getroffen bezienswaardigheden zijn onder meer 88 religieuze locaties, 15 musea en 18 monumenten.
Unesco praat met de Oekraïense regering over het mogelijk verwijderen van cultureel erfgoed uit het land, om het gedurende de oorlog elders te beschermen. Volgens de organisatie gaat het om een 'moeilijk besluit' en moeten de collecties eerst naar veiligere delen van Oekraïne worden gebracht.
Het hartverwarmende vrijwilligerswerk van de Brabantse frietbakkers Franky van Hintum en Coen van Oosten in Oekraïne lijkt te zijn gered. Dankzij een artikel op deze website stromen de donaties nu weer binnen, meldt Van Hintum.
Hun hele verhaal is hier te lezen.
© Franky van Hintum — Frietbakker Franky van Hintum deelt snoep uit aan Oekraïense vluchtelingen bij de Poolse grens. De door Rusland geïnstalleerde autoriteiten in de Oekraïense regio Cherson claimen dat de 'evacuatie' van burgers voorspoedig verloopt. In een week tijd zouden meer dan 70.000 mensen zijn weggehaald naar de andere kant van de rivier Dnjepr, meer dan vorige week het doel was.
De pro-Russische bestuurder Vladimir Saldo riep afgelopen week burgers op om de bezette stad Cherson en het omliggende gebied te verlaten vanwege de opmars van het Oekraïense leger. De Oekraïners zouden de stad gaan beschieten en er zou overstromingsgevaar in het gebied zijn als een waterkrachtcentrale daarbij eventueel beschadigd raakt.
Volgens Oekraïne is hier niets van waar en voert Rusland een 'propagandashow' op. De burgers zouden gedwongen worden te vertrekken. Rusland zou zelf een dam in de rivier willen opblazen om de opmars van de Oekraïense troepen te stoppen met een ondergelopen landschap.
Tijdens het tegenoffensief in het zuidelijke Cherson heeft het Oekraïense leger de laatste weken veel gebied heroverd op de Russen. Toch gaat het volgens de minister van Defensie Oleksii Reznikov moeizamer dan in het noorden, vanwege het slechte weer en het landschap. De Russen zouden de vele waterwegen in het landbouwgebied als loopgraven gebruiken.
De Russische president Vladimir Poetin heeft woensdag vanuit een controlecentrum de training gevolgd van Russische strijdkrachten die een zogenaamde nucleaire aanval uitvoerden. Er werden onder meer kruis- en ballistische raketten, waaronder die voor de lange afstand, afgeschoten. Ook onderzeeërs en strategische bommenwerpers deden aan de oefeningen mee, meldt het Kremlin volgens staatsmedia.
Tijdens de training vuurde het Russische leger raketten af vanaf het schiereiland Kamtsjatka in het uiterste oosten van het land. Ook in de Barentszzee, ten noorden van Rusland en Noorwegen, zijn raketten afgevuurd. Defensieminister Sergej Sjojgoe zei tegen Poetin dat de strijdkrachten 'een massale nucleaire aanval' oefenden als reactie op een eventuele nucleaire aanval van de vijand. Het Westen was van tevoren geïnformeerd over de legeroefeningen.
Poetin had ook nog een ontmoeting met functionarissen van de inlichtingendiensten van een aantal oud-Sovjetstaten. Rusland beweert sinds kort, zonder daarvoor bewijs te leveren, dat Oekraïne werkt aan een zogenoemde vuile bom. De Russische leider herhaalde tijdens de ontmoeting de aantijging. Poetin zei verder dat het risico op een conflict in de wereld en de regio groot is en dat de beveiliging van belangrijke infrastructuurlocaties aangescherpt moet worden.
Een vuile bom is een wapen dat gericht is op het verspreiden van radioactief materiaal. Het explosief zelf is meestal geen kernwapen, maar een gewone bom. In het Westen wordt gevreesd dat Rusland juist van plan is een kernwapen in Oekraïne in te zetten.
De Oekraïense regering raadt vluchtelingen die in het buitenland wonen aan om voorlopig niet terug te keren naar hun land. In ieder geval niet voor de lente.
Volgens de Oekraïense vice-premier Iryna Vereshchuk heeft een groot deel van het land te maken met beschadigde energievoorzieningen en is de kans daarom groot dat niet iedereen het warm houdt in de winter. ,,Je ziet wat Rusland doet. We moeten de winter overleven", zei ze.
De waarschuwing komt na een periode waarin meer Oekraïners de wens hadden geuit om naar huis terug te keren. Vereshchuk zegt dat hoewel ze zou willen dat de Oekraïners in het voorjaar terugkeren, het belangrijk is om voorlopig niet terug te keren omdat ,,de situatie alleen maar erger zal worden. Als het kan, blijf dan voorlopig in het buitenland."
De Russische president Vladimir Poetin komt volgens militaire analisten onder toenemende druk te staan van leden in zijn inner circle nu het Russische leger moeite heeft om vooruitgang te boeken in Oekraïne.
Volgens het gerenommeerde Institute for the Study of War (ISW) hebben ze de Russische president rechtstreeks geconfronteerd.
© ADR — Poetin, foto ter illustratie. In Dnipro, met 1,2 miljoen inwoners de derde stad van Oekraïne, zijn twee mensen overleden door een Russische raketaanval. Onder hen was een zwangere vrouw. Naast de twee doden raakten er ook drie mensen gewond.
Mercedes-Benz trekt zich terug uit Rusland en verkoopt de aandelen in zijn dochterondernemingen aan een lokale investeerder.
Mercedes heeft begin maart de productie in Rusland al stopgezet in een reactie op de Russische invasie van Oekraïne en schreef ruim 700 miljoen euro aan waarde af op de activiteiten in het land.
Volgens de Association of European Businesses, de organisatie van buitenlandse investeerders in Rusland, werden er in januari tot september 9558 Mercedes-voertuigen verkocht in Rusland. Dat is bijna 73 procent minder dan een jaar eerder.
Volgens Russische media zou de deal met Avtodom mogelijk ook een terugkoopclausule bevatten. Eerder namen de Japanse autofabrikant Nissan en het Franse Renault al soortgelijke clausules op in de verkoopdeals van hun Russische activiteiten. Die van Nissan werden voor één euro overdragen aan een Russisch staatsbedrijf en Renault verkocht zijn meerderheidsbelang in het Russische Avtovaz voor één roebel. Zowel Nissan als Renault heeft de optie om de activiteiten binnen zes jaar terug te kopen.
Er zijn tenminste 23 geverifieerde verliezen van Russische Ka-52 Hokum aanvalshelikopters in Oekraïne sinds de invasie, meldt het Britse ministerie van Defensie. Dat is bijna de helft van alle helikopters die de Russen in Oekraïne kwijt zijn, en 25 procent van de totale operationele vloot van de Russische luchtmacht. Die bestaat uit 90 Ka-52-helikopters.
De helikopters hebben volgens het ministerie met name te lijden gehad onder Oekraïense draagbare luchtverdedigingssystemen (Manpads, een acroniem voor 'man-portable air-defense system').
De artillerie-munitie van de Russen zou onder meer op raken. Ook is het volgens het ministerie waarschijnlijk dat Russische commandanten in toenemende mate hun toevlucht nemen tot hoog-risico aanvalsmissies met helikopters.
Het Internationale Atoomenergiebureau (IAEA) stuurt, na de Russische claims over 'vuile', met radioactief materiaal gevulde bommen, inspecteurs naar twee locaties in Oekraïne. Dat doet het bureau op verzoek van Kiev. ,,De IAEA is zich bewust van statements die de Russische Federatie zondag maakte over vermeende activiteiten bij twee nucleaire locaties in Oekraïne", zei algemeen directeur van de IAEA Rafael Mariano Grossi vandaag.
,,De IAEA heeft een van deze locaties een maand geleden geïnspecteerd, en al onze bevindingen waren consistent met de Oekraïense veiligheidsverklaringen", lichtte Grossi toe. ,,Er is geen illegale nucleaire activiteit of materiaal gevonden daar."
Het doel van het IAEA-bezoek aan de twee locaties is te onderzoeken of er mogelijk illegale nucleaire activiteiten en materiaal zijn.
In de door Rusland geannexeerde regio Cherson zijn volgens Oekraïense bronnen ruim honderd soldaten uit de autonome Russische deelrepubliek Tsjetsjenië gedood.
'Nauwkeurige artillerieaanvallen doodden 30 bezetters in het dorp Kairy in de regio Cherson en lieten meer dan 100 vijandelijke soldaten onder het puin achter', meldde de Oekraïense generale staf in haar avondrapport over de situatie.
Volgens verschillende overeenstemmende rapporten werden soldaten van de Tsjetsjeense leider Ramzan Kadyrov geraakt.
De Amerikaanse president Joe Biden waarschuwt Rusland geen kernwapen of een zogenoemde vuile bom met radioactief materiaal te gebruiken in Oekraïne. Hij zei de kwestie vandaag uitgebreid te hebben besproken. ,,Laat me alleen zeggen dat Rusland een ongelooflijk ernstige fout zou maken als het een tactisch kernwapen zou gebruiken", zei hij tijdens een persbriefing in het Witte Huis.
Biden beantwoordde de vraag van een verslaggever over Russische aantijgingen dat Oekraïne een vuile bom zou willen laten ontploffen om Moskou dan de schuld in de schoenen te kunnen schuiven. Oekraïne en het Westen verwezen deze beschuldiging meteen naar de prullenmand. Ze sluiten niet uit dat het precies andersom zou kunnen zijn. Bij een operatie onder valse vlag zouden de Russen een dergelijke bom kunnen inzetten, als voorwendsel voor verdere escalatie.
Biden zei niet te kunnen zeggen of er een valse-vlag-operatie komt. ,,We weten het niet. Maar het zou een ernstige, ernstige fout zijn."
De VS overweegt ouder HAWK-luchtverdedigingsmaterieel vanuit de opslag naar Oekraïne te sturen, om het land zo te helpen met de verdediging tegen Russische drone- en kruisraketaanvallen. Dat zeiden twee Amerikaanse functionarissen tegen persbureau Reuters.
De HAWK-onderscheppingsraketten zouden een verbeteringen zijn ten opzichte van het Stinger raketsysteem dat de VS al naar Oekraïne heeft gestuurd. Dat systeem is kleiner en heeft een korter bereik.
Het HAWK-systeem is gebaseerd op technologie uit de tijd van de Vietnamoorlog, maar is daarna meermaals geüpgraded. Het is nog niet duidelijk hoeveel HAWK-systemen en raketten de VS beschikbaar heeft. Het materiaal heeft decennia in de opslag gelegen.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft Duitsland bedankt voor de steun in de strijd tegen de Russische agressor. Hij deed dat tijdens het eerste bezoek van de Duitse bondspresident aan het door Rusland aangevallen Oekraïne. Met de hulp draagt de Bondsrepubliek bij aan vrede in Oekraïne, zei Zelenski in de hoofdstad Kiev na een gesprek met bondspresident Frank-Walter Steinmeier. Dit is 'groot en historisch belangrijk'.
Zelenski noemde in het bijzonder de levering van het Iris-T-luchtafweersysteem uit Duitsland. Dit is 'echt een prioriteit' voor zijn land, dat gebukt gaat onder Russische aanvallen met raketten en drones op elektriciteitscentrales en andere burgerdoelen.
'Vandaag hebben we voor het eerst in de geschiedenis van onze bilaterale betrekkingen ook de gezamenlijke verklaring van de presidenten goedgekeurd. In het bijzonder over het herstelproces van de regio Tsjernihiv onder persoonlijke bescherming van president Steinmeier', schreef Zelenski op Telegram.
Steinmeier beloofde hem dat Oekraïne de komende dagen twee nieuwe Mars-raketlanceersystemen (MLRS) ontvangt alsook vier pantserhouwitsers ontvangt. De bondskanselier benadrukte dat hij vanwege de 'walgelijke aanvallen' van Rusland naar Oekraïne wilde komen. Hij verzekerde de Oekraïners aan hun kant te staan: ,,We zullen jullie blijven steunen", economisch, politiek en ook militair zo lang als nodig is. Steinmeier moest eerder tijdens zijn bezoek anderhalf uur lang dekking zoeken in een schuilkelder na een luchtalarm.
Eigenlijk wilde de Duitse president al half april naar Kiev reizen, samen met de collega's uit Polen, Letland, Litouwen en Estland. Vlak voor de trip kwam echter bericht uit Kiev dat Steinmeier niet gewenst was, een ongekende diplomatieke belediging. Steinmeier oogstte veel kritiek vanwege de Duitse toenadering tot Rusland en de Russische president Poetin, zelfs na de Russische invasie in 2014 op de Oekraïense Krim. De breuk tussen Berlijn en Kiev werd pas gelijmd na een telefoongesprek tussen de twee presidenten begin mei.
Steinmeier had eigenlijk vorige week willen komen, maar Kiev werd toen bijzonder zwaar gebombardeerd.
De Duitse president Frank-Walter Steinmeier brengt dinsdag een verrassingsbezoek aan Oekraïne. Daar zal hij in de loop van de dag ook een ontmoeting hebben met de Oekraïense president Volodimir Zelenski. Op andere plekken wil Steinmeier de verwoesting die de Russische aanvallen hebben aangericht opmeten. Het is Steinmeiers eerste bezoek sinds het begin van de oorlog op 24 februari.
Bij zijn aankomst in Kiev op dinsdagochtend heeft de bondspresident Oekraïne blijvende solidariteit vanuit Duitsland beloofd. ,,Mijn boodschap aan de Oekraïners is: we staan niet alleen aan uw kant, maar we zullen Oekraïne ook blijven steunen - economisch, politiek en militair."
,,Laten we niet vergeten wat deze oorlog betekent voor de mensen hier in Oekraïne, hoeveel lijden, hoeveel verwoesting er is. De mensen van Oekraïne hebben ons nodig", was zijn boodschap aan de Duitsers thuis.
Het is inmiddels de derde poging van de bondspresident om naar Oekraïne af te reizen. Vorige week was dit om veiligheidsredenen uitgesteld. Eigenlijk wilde Steinmeier al half april naar Kiev gaan - samen met de presidenten van Polen, Letland, Litouwen en Estland.
Vlak voor de trip kwam echter bericht uit Kiev dat Steinmeier niet gewenst was. Voormalig buitenlandminister Steinmeier heeft veel kritiek geoogst voor de Duitse toenadering tot Rusland van de voorbije jaren.
Volgens het kabinet van de bondspresident willen Steinmeier en Zelenski nu een gezamenlijk beroep doen op Duitse steden en gemeenten om op korte termijn nieuwe partnerschappen aan te gaan met Oekraïense gemeenten en de mensen daar de winter door te helpen. Laatstgenoemden hebben te lijden onder de vernietiging van de energie-infrastructuur als gevolg van de recente Russische bombardementen.
© Getty Images — De Duitse president Frank-Walter Steinmeier (rechts) en de nieuwe Oekraïense Duitsland-ambassadeur Oleksii Makeiev en zijn vrouw, 24 oktober 2022. Ambtenaren van het Moskouse stadsbestuur en de federale autoriteiten in de Russische hoofdstad zijn massaal gevlucht voor de gedeeltelijke mobilisatie in het land. 'In sommige afdelingen (van het stadsbestuur) bedraagt het aantal gevluchte mannelijke medewerkers 20-30 procent van alle werknemers', meldde de onafhankelijke nieuwssite Viorstka dinsdag.
Met name IT-specialisten verlieten het land om niet te hoeven vechten in Oekraïne en vertrokken naar de voormalige Sovjetrepublieken Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan en Oezbekistan.
Opnieuw een opvallende uitspraak op de Russische staatstelevisie: een expert gaf er openlijk toe dat de troepen van president Vladimir Poetin zichzelf overschat hebben. ,,Ze kunnen al acht maanden op rij de oorlog niet winnen”, zei pro-Kremlin politicoloog Victor Olevitsj. Hij duidt in talkshows de ontwikkelingen in Oekraïne.
Presentator Andrey Norkin vroeg maandagavond zijn mening over de veelbesproken 'vuile bom' met radioactief materiaal waaraan Kiev volgens de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe zou werken om de oorlog te laten escaleren en Rusland de schuld in de schoenen te schuiven voor het gebruik ervan.
Of de nucleaire escalatie nu nog vermeden kan worden? ,,De beste manier om ermee om te gaan, is de dreiging openlijk te benoemen'', zei Olevitsj. ,,En dan bedoel ik niet alleen in telefoontjes met buitenlandse leiders (afgelopen weekend, red.). Als er echt bewijs van bestaat, wil ik weten waar die vuile bom zich bevindt en welk doelwit Oekraïne voor ogen heeft. Zulke zaken moeten op papier staan, toon ons die documenten. Het is hoog tijd dat de Russische militaire inlichtingendiensten hun bewijslast op tafel gooien.”
Rusland stuurde gisteren een brief naar de Verenigde Naties met de vraag om de kwestie op de agenda van de Veiligheidsraad te zetten. ,,Het gebruik van zo’n vuile bom staat voor ons gelijk aan nucleair terrorisme”, waarschuwde de Russische ambassadeur voor de VN.
Het Westen wijst elke insinuatie rond het gebruik van een vuile bom met klem van de hand. ,,Dit is een doorzichtige poging om de boel weer te doen escaleren”, stellen de ministers van Buitenlandse Zaken in een gezamenlijke mededeling.
Ook modeketen Zara zegt Rusland vaarwel. Het Spaanse moederconcern Inditex verkoopt zijn activiteiten in het land aan Daher, een retailbedrijf uit de Verenigde Arabische Emiraten.
De ruim vijfhonderd winkels in Rusland waren zeven maanden geleden al gesloten, omdat Inditex toen niets meer van Rusland wilde weten omdat het land Oekraïne was binnengevallen. Ook de onlineverkoop werd er stilgelegd. Door de deal met Daher kan nog een 'substantieel aantal' banen worden gered, staat in een verklaring. Verder worden er geen cijfers en bedragen genoemd met betrekking tot de overeenkomst.
Daher zal de winkels straks onder de andere merknaam gaan uitbaten. Toch sluit Inditex niet uit ooit nog terug te keren naar Rusland. Met Daher is afgesproken dat dit eventueel zou kunnen via een franchiseregeling met Daher.
Inditex voegt zich met het vertrek uit Rusland bij een lange lijst westerse bedrijven die het land de rug hebben toegekeerd. Onlangs werd bekend dat ook Yum Brands, het moederbedrijf van kipketen KFC, zijn Russische activiteiten van de hand doet. Die worden overgenomen door een KFC-franchisenemer waarmee Yum in het land samenwerkte. De Russische KFC's krijgen een andere naam op de gevel.
EU-landen en bedrijven moeten meer geld en andere benodigdheden op tafel leggen om de door Rusland verwoeste energievoorziening van Oekraïne te herstellen, vindt de Europese Commissie. ,,Het is dringend", zegt verantwoordelijk Eurocommissaris Kadri Simson.
De zware Russische bombardementen van de afgelopen weken hebben schakelstations, transformators en hoogspanningskabels onklaar gemaakt, hield Simson de energieministers van de EU-landen op hun vergadering in Luxemburg voor. Volgens Kiev ligt meer dan een derde van de energievoorziening in puin. Daardoor zitten tal van Oekraïners zonder stroom en verwarming. ,,Het welzijn van duizenden en tienduizenden huishoudens, kwetsbare mensen, kinderen en bejaarden staat op het spel", aldus de energiecommissaris.
Overheden en bedrijven hebben al geld overgemaakt en apparatuur en andere goederen geleverd. ,,Maar we hebben nu duidelijk meer nodig."
© ANP / EPA — Energiecommissaris van de EU, Kadri Simson. Na de door Rusland geannexeerde regio Cherson in het zuiden van Oekraïne, krijgt nu ook de zuidoostelijke regio Zaporizja een lokale militie. Die moet bruggen, wegen, spoorlijnen, fabrieken en andere belangrijke infrastructurele bouwwerken bewaken, zei het door Moskou aangestelde regiohoofd Yevgeny Balitsky dinsdag.
Reeds bestaande verdedigingsgroepen in de regio zullen worden ondergebracht in de territoriale verdedigingseenheid. Die zal indien nodig ook worden ingezet 'aan het front', citeerden Russische persagentschappen Balitsky.
Het pro-Russische bestuur in de regio Cherson kondigde maandag de vorming van een lokale militie aan. Mannen in de gelijknamige stad kunnen lid worden om te helpen bij de verdediging, luidde het. De door Rusland geïnstalleerde autoriteiten bevolen vorige week de evacuatie van de ongeveer 50.000 inwoners van de havenstad aan de Zwarte Zee, naar eigen zeggen om ze te beschermen tegen een Oekraïense aanval. Intussen zouden al tienduizenden burgers zijn verplaatst naar andere gebieden die in Russische handen zijn.
De stad Cherson is voor Rusland symbolisch van groot belang, omdat dit de enige regionale hoofdstad is die sinds de invasie is ingenomen. De regio staat niet volledig onder Russische controle. Het Oekraïense leger is er al enige tijd bezig met een tegenoffensief en maakt een opmars richting de stad.
De regio's Cherson, Zaporizja, Donetsk en Loehansk werden eind september door Rusland geannexeerd na schijnreferenda waarbij inwoners onder toezicht moesten aangeven of ze voor of tegen toetreding tot de Russische Federatie waren. Zowel de referenda als de inlijving wordt door het Westen als illegaal beschouwd en internationaal niet erkend.
Op nieuwe satellietbeelden die de Amerikaanse nieuwszender CNN opvroeg, is te zien hoe Russische troepen een antitankgordel hebben aangelegd bij het Oost-Oekraïense dorp Hirske in de geannexeerde regio Loehansk.
De vier rijen betonnen piramides met daarachter een gracht moeten tanks en andere voertuigen van het Oekraïense leger tegenhouden. Russische media noemen de fortificatie de ‘Wagner-linie’, een verwijzing naar de beruchte huurlingen van de Russische Wagner Groep. Zij zouden verantwoordelijk zijn voor de aanleg van de antitankgordel. Russische staatsmedia zonden de videobeelden, die hieronder te bekijken zijn, uit.
Een Russische rechtbank heeft het hoger beroep van de Amerikaanse basketbalster Brittney Griner verworpen. De rechter houdt vast aan de eerder opgelegde straf van negen jaar gevangenis. Griner is veroordeeld voor het bezitten en smokkelen van drugs. Haar familie beschuldigt Rusland van een politieke zaak.
De 32-jarige basketbalster had in een hoorzitting gevraagd om een lagere straf. Ze herhaalde in de rechtbank dat ze schuldig is, maar dat het niet haar bedoeling was geweest om de wet te overtreden. ,,Ik hoop echt dat de rechtbank het vonnis aanpast, want dit was zeer, zeer stressvol en traumatisch", zei Griner over haar tijd in gevangenschap via een videoverbinding tijdens het beroep.
De Amerikaanse werd in februari, rond het begin van de oorlog in Oekraïne, opgepakt op het vliegveld van Moskou omdat ze cannabisolie bij zich had in vullingen voor een e-sigaret. Naar eigen zeggen gebruikt ze die om medicinale redenen en was het een fout om die mee te nemen naar Rusland. Griners advocaten vinden dat de celstraf van negen jaar onevenredig hoog is, aangezien ze geen criminele intenties had. De Russische rechter gaat daar niet in mee.
© AFP — Brittney Griner op een video-scherm in de rechtszaal. In Noorwegen is een vermeende Russische spion opgepakt. Het gaat om een man van ongeveer 30 tot 40 jaar oud die als Braziliaanse wetenschapper verbonden was aan de Universiteit van Tromsø, melden Noorse media.
De Noorse binnenlandse veiligheidsdienst (PST) vermoedt dat hij onder een valse identiteit in Noorwegen verblijft en in werkelijkheid een Russisch staatsburger is die voor de Russische inlichtingendienst werkt. Daarmee vormt hij een bedreiging voor de 'fundamentele nationale belangen', wat uitzetting rechtvaardigt.
De zogenoemde 'illegalist' (iemand die zich als gewone burger voordoet maar stilletjes als spion werkt) werd maandagmorgen gearresteerd terwijl hij onderweg was naar zijn werk. De man verscheen dinsdag voor de rechter, die het uitzettingsverzoek accepteerde en besliste dat de verdachte nog vier weken vast blijft zitten in afwachting van de behandeling van zijn zaak.
De advocaat van de man zei tegen de Noorse publieke omroep NRK dat zijn cliënt de beschuldigingen niet begrijpt.
Het is volgens de omroep de eerste keer dat de PST een illegalist arresteerde. De man kwam in het najaar van 2021 naar Noorwegen voor een onderzoeksopdracht aan de Universiteit van Tromsø. Hij deed onder meer onderzoek naar de noordelijke regio en hybride bedreigingen.
De Noorse BVD vreest dat hij een netwerk opbouwde en informatie verkreeg over het Noorse beleid in de regio. ,,Zelfs als dit netwerk of de informatie stukje bij beetje geen bedreiging vormt voor de veiligheid van het koninkrijk, zijn we bang dat de informatie door Rusland kan worden misbruikt'', zei woordvoerder Hedvig Moe tegen de omroep.
De Duitse president Frank-Walter Steinmeier heeft tijdens zijn bezoek aan Oekraïne dekking moeten zoeken na een luchtalarm. Hij voerde daarom gesprekken met Oekraïense functionarissen in een schuilkelder in de plaats Koryukivka ten noordoosten van Kiev.
Kort na zijn aankomst klonk een luchtalarm, waarop de president, de burgemeester van de stad en een groep burgers dekking zochten. ,,We hebben de eerste anderhalf uur in de schuilkelder doorgebracht", zei Steinmeier. ,,Dat gaf ons een bijzonder levendig beeld van de omstandigheden waaronder mensen hier leven."
Volgens de Oekraïense luchtmacht ging het alarm af, omdat het Russische leger tien door Iran ontworpen gevechtsdrones had gelanceerd vanuit buurland Belarus.
Het is Steinmeiers eerste bezoek sinds het begin van de oorlog op 24 februari. Hij sprak bij aankomst blijvende Duitse solidariteit uit voor Oekraïne, met economische, politieke en militaire steun. Later op de dag heeft hij een ontmoeting met zijn ambtgenoot Volodimir Zelenski. Hij wil ook een beeld krijgen van de verwoesting die de Russische aanvallen hebben aangericht.
Terwijl Moskou Oekraïne ervan beschuldigt dat het een zogenoemde 'vuile bom' met radioactieve lading wil inzetten op eigen grondgebied om Rusland de schuld te kunnen geven, kan het tegenovergestelde waar zijn volgens het Oekraïense staatskernenergiebedrijf.
Het Russische leger voert ongeautoriseerde werkzaamheden uit in de bezette kerncentrale van Zaporizja. Het gaat om geheime bouwwerkzaamheden bij de opslagfaciliteit voor droge verbruikte splijtstof die een nucleair incident zouden kunnen veroorzaken, luidt het dinsdag in een verklaring.
In de opslagfaciliteit staan volgens Energoatom 174 containers met elk 24 samenstellingen van verbruikte splijtstof. Vernietiging van deze containers als gevolg van een explosie zou leiden tot een stralingsongeval en stralingsbesmetting van enkele honderden vierkante kilometers van het aangrenzende gebied, aldus het Oekraïense kernenergiebedrijf.
Energoatom riep het VN-atoomagentschap op om 'provocerende en bedreigende acties en verklaringen van Russische zijde zo snel mogelijk te beoordelen'.
Een vuile bom gebruikt explosieven om radioactief afval te verspreiden in een poging terreur te zaaien. Dergelijke wapens hebben niet de verwoestende vernietiging van een nucleaire explosie, maar kunnen grote gebieden blootstellen aan radioactieve besmetting.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft op een conferentie over de wederopbouw van zijn land in Berlijn gevraagd om extra financiële steun. Hij verwacht dit jaar een begrotingstekort van 38 miljard dollar (ruim 38 miljard euro) en hoopt 'nog op deze conferentie' een besluit te vernemen over hulp uit het buitenland.
Zelenski zei via een videoverbinding ook dat hij nog 'geen cent' heeft gezien voor het eerste deel van het herstelplan voor zijn land. Begin september had de Oekraïense premier Denys Sjmyhal nog tegen de Europese Commissie gezegd dat daar 17 miljard dollar (euro) voor nodig is, waarvan bijna een vijfde nog dit jaar. De Wereldbank schat dat de totale schade aan het land zo'n 350 miljard euro bedraagt.
EU-president Ursula von der Leyen herhaalde dinsdag op de conferentie dat er snel steun nodig is voor Oekraïne. ,,We hebben geen tijd te verliezen. De schaal van de verwoesting is verbijsterend." Ze pleitte voor internationale samenwerking en zegde toe dat de EU wil helpen die te coördineren. Dit moet 'zo snel mogelijk, liefst voor het eind van het jaar of begin volgend jaar' gebeuren.
De Duitse Bondskanselier en gastheer van de conferentie, Olaf Scholz, zei dat Oekraïne grootschalige financiële ondersteuning nodig heeft, zoals Europa na de Tweede Wereldoorlog geholpen werd met het Marshallplan.
De Duitse president Frank-Walter Steinmeier is aangekomen in Kiev voor zijn eerste bezoek aan Oekraïne sinds de Russische invasie. Bij zijn aankomst zei hij: ,,Het was belangrijk voor me om in deze fase van aanvallen met drones, kruisraketten en raketten een teken van solidariteit te geven aan de Oekraïense bevolking", meldt het Duitse nieuwsagentschap dpa.
© AP — President Volodimir Zelenski spreekt via een videoverbinding op de Internationale Conferentie over de Reconstructie van Oekraïne in Berlijn. Russische raketten en in Iran geproduceerde drones hebben meer dan een derde van de Oekraïense energiesector vernietigd. Dat vertelde de Oekraïense president Volodimir Zelenski een conferentie over de wederopbouw van Oekraïne in Berlijn. Hij maande inwoners van Oekraïne tot zuinigheid met stroom: ,,Nu is zeker niet het moment voor felverlichte winkelfacades en borden."
De aanhoudende drone-aanvallen van Rusland representeren een nieuw dieptepunt in de invasie van Oekraïne, maar zijn ook een teken van de wanhoop van Moskou, stelde Duitse bondskansellier Olaf Scholz tijdens de conferentie.
Onderzoekscollectief Bellingcat is de Russische ‘techneuten’ op het spoor gekomen die de raketaanvallen zouden programmeren op burgerdoelen in Oekraïne.
De over het algemeen redelijk nauwkeurige Russische Kalibr- en Iskander-raketten zouden meer dan eens zijn afgesteld op burgerdoelen, aldus de onderzoekers. Als voorbeeld noemen ze de aanval op een winkelcentrum in Vinnytsia in juli, honderden kilometers achter de frontlinie. Daarbij kwamen 28 mensen om, onder wie een 4-jarig meisje.
Lees hier het hele verhaal.
Russische troepen hebben in april de watervoorziening van de Zuid-Oekraïense stad Mikolajiv opzettelijk vernietigd, blijkt volgens de BBC uit satellietbeelden en onderzoek.
De bewoners van de stad die voor de oorlog bijna een half miljoen inwoners telde, zitten al een halfjaar zonder schoon kraanwater en moeten sindsdien uren voor water in de rij staan. Aangezien de door Russische militairen bezette stad nabij de frontlinie ligt en vaak wordt beschoten is dat erg gevaarlijk.
Het vernietigen van hulpbronnen die essentieel zijn voor burgers wordt algemeen beschouwd als een schending van het internationaal humanitair recht. Rusland heeft afgelopen weken echter aanhoudend aanvallen uitgevoerd op de stroom- en waterinfrastructuur van Oekraïne, wat leidde tot tekorten in het hele land.
In het geval van Mikolajiv kwam een Oekraïens medium in april al met foto's die zouden aantonen dat de enige waterpijpleiding naar Mikolajiv door het Russische leger werd gesaboteerd. De BBC heeft deze aantijging met eigen onderzoek kunnen staven. Voordat de toevoer werd afgesneden lekte naar schatting 40 miljoen liter water, aldus de Britse omroep. Die heeft vastgesteld dat de leiding op een andere plek ook is afgesneden terwijl er Russische troepen in de buurt waren.
Vanwege de militaire situatie was reparatie geen optie. De verbannen Oekraïense gouverneur van de regio Cherson vertelde de BBC dat ondanks onderhandelingen de bezetter 'het reparatieteam niet toeliet de plek te betreden'. Sowieso moet het gebied bij de pijpleiding worden ontmijnd voordat de ingenieurs de beschadigde delen kunnen repareren.
© Raymond Boere / DPG media — Oekraïner Bronson leert van Nederlandse militairen hoe te vechten in loopgraven. Oekraïense vrijwilligers die willen strijden voor hun vaderland krijgen in Groot-Brittannië een spoedcursus hoe te vechten van Nederlandse militairen. ,,Als ik nog leef na de oorlog is dat te danken aan wat ik hier heb geleerd."
De meesten hebben geen enkele militaire ervaring, maar krijgen nu les in het gevecht van man tot man, het uitschakelen van gepantserde voertuigen en tanks, hoe om te gaan met drones, oorlog voeren in loopgraven, verdedigen en aanvallen, maar ook effectief communiceren met en zorgen voor elkaar. ,,Ik wil mijn land verdedigen, voor mijn familie en vrienden. Die opdracht heb ik mijzelf gegeven en gaat boven alles."
Lees hier het hele verhaal.
Sinds Rusland donderdag opriep om de stad Cherson te evacueren, zijn 25.000 mensen de stad ontvlucht. Dat laten Russische autoriteiten vandaag weten. Dat zijn er 5.000 meer dan gisteren werd gemeld.
Zij vragen meer inwoners om te vertrekken. Ze moeten hun belangrijke documenten, geld, waardevolle spullen en kleding meenemen. De evacués zijn niet vrij om te gaan waar ze willen, maar moeten verplicht naar Russische gebieden toe.
Aan de mannen die achterblijven, wordt gevraagd of ze het leger in willen. Zij kunnen terecht in een nieuwe militie, die voor hen is opgericht.
© REUTERS — Kinderen worden geëvacueerd uit Cherson, en naar de Krim gebracht. Precies acht maanden na het begin van de Russische invasie heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski de oorlog 'een mislukking over de hele linie' genoemd. Volgens hem is de militaire invloed van Rusland uitgedoofd.
,,Oekraïne breekt het zogenaamde op een na sterkste leger ter wereld", aldus Zelenski in een videoboodschap. ,,In Rusland wordt het gevoel van een nederlaag sterker."
Ooit had het land politiek gewicht, tegenwoordig raakt het internationaal steeds meer geïsoleerd, zei Zelenski verder. Moskou heeft zijn invloed kwijtgespeeld voor de 'waanzin' van een oorlog tegen Oekraïne en de hele vrije wereld. Het land moet Iran smeken om drones. Verder verzint Moskou allerlei onzin over Oekraïne in de hoop op concessies van het Westen, aldus de president.
Rusland beweert bijvoorbeeld dat Oekraïne van plan is een 'vuile', met radioactief materiaal gevulde bom te gebruiken. Kiev zou dan beweren dat het een Russische bom was en daarmee Moskou willen beschuldigen van oorlogsmisdaden. Oekraïne spreekt dat met klem tegen en vreest juist dat de Russen een dergelijke bom willen inzetten als voorwendsel voor verdere escalatie. Oekraïne heeft de IAEA gevraagd om inspecties te komen doen in het land en met de uitkomsten daarvan de Russische beschuldigingen van een 'vuile bom' te weerleggen.
© Getty Images — De Oekraïense president Vladimir Zelenski tijdens een uitgezonden toespraak. Oekraïne beschuldigt Rusland ervan opzettelijk meer dan 165 schepen voor graantransporten te vertragen door inspecties langer te laten duren. Dat blijkt uit een mededeling van het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken.
Rusland en Oekraïne hebben in juli afspraken gemaakt over graanleveringen, die van levensbelang zijn voor verschillende landen in Afrika en Azië. Er is een controlecentrum opgericht in het Turkse Istanboel.
Volgens Oekraïne vertragen Russische inspecteurs daar sinds tien dagen de inspecties van de schepen die van en naar de Oekraïense havens varen om graan te vervoeren. Meer dan 165 schepen zouden vaststaan in een file aan de Bosporus. Het zou gaan om 3 miljoen ton graan.
© AFP — Controle van een graanlading op een schip dat voor anker ligt bij Istanboel. Oekraïne wordt beter en beter in het neerhalen van de Iraanse Shahed-136-drones. Het Britse ministerie van Defensie ziet dat officiële bronnen in Oekraïne, onder wie president Zelenski, laten weten dat 85 procent van de drones hun bestemming niet bereiken.
Mede daarom zet Rusland meer en meer van die relatief goedkope bom-vliegtuigjes in. Ze worden gebruikt als vervanging voor de langeafstand-precisieraketten, die schaars worden.
De Iraanse drones zijn erg luidruchtig en vliegen traag en laag. Mede daarom zijn ze vrij gemakkelijk uit de lucht te schieten.
© REUTERS — Een Iraanse Shahed-136-drone boven Oekraïne. De Nederlandse overheid heeft 91 bedrijven en instellingen een ontheffing gegeven voor de sancties tegen Rusland. Dat blijkt uit een inventarisatie van RTL Nieuws bij betrokken ministeries. De organisaties die een ontheffing krijgen, hoeven zich niet te houden aan de sancties, die werden opgelegd nadat Rusland de oorlog tegen Oekraïne startte.
De ministeries van Buitenlandse Zaken, Economische Zaken, Financiën, Infrastructuur en Onderwijs hebben de mogelijkheid om ontheffingen te verlenen. Dit gebeurt om 'in specifieke gevallen een mate van flexibiliteit te verlenen', aldus een toelichting van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Dat gebeurt bijvoorbeeld als een Nederlands bedrijf nog een betaling uit Rusland wil ontvangen, geeft het ministerie als voorbeeld.
De wederopbouw van Oekraïne na de oorlog wordt volgens de Duitse bondskanselier Olaf Scholz en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen een missie die een hele generatie in beslag zal nemen.
In een opiniestuk in de Duitse krant Frankfurter Allgemeine Zeitung stellen zij dat de wederopbouw een strategie vereist die van hetzelfde niveau is als het "Marshallplan", dat Europa hielp te herstellen van de Tweede Wereldoorlog.
Voor Europa is bovendien een speciale rol weggelegd bij de ondersteuning van Oekraïne, schrijven de twee, omdat het land kandidaat is voor het EU-lidmaatschap. "De weg van de wederopbouw is voor Oekraïne daarom ook een weg naar de Europese Unie."
Het stuk van Scholz en Von der Leyen verscheen zondagavond online en komt een dag voordat in Berlijn een overleg tussen het Duitse en Oekraïense zakenleven begint over de toekomstige wederopbouw van Oekraïne.
Duitse bedrijven moeten geprikkeld worden om te investeren in Oekraïne, net als destijds het Marshallplan, dat een Amerikaans initiatief was, investeringen in West-Duitsland stimuleerde na de Tweede Wereldoorlog, zo verduidelijkte de voorzitter van de lobbygroep, Michael Harms.
De wederopbouw van Oekraïne zou bijna 350 miljard dollar kunnen kosten, zo berekenden de Wereldbank, de Oekraïense regering en de Europese Commissie in september.
Sergei Palkine, de algemeen directeur van de Oekraïense topclub Sjachtar Donetsk, heeft een opvallende oproep gedaan aan de FIFA. Palkine heeft de wereldvoetbalbond gevraagd Iran uit te sluiten van het komende WK in Qatar en het land te vervangen door Oekraïne.
In Oekraïne heerst er momenteel grote verontwaardiging omdat Iran drones zou leveren aan Rusland bij de invasie in Oekraïne. ,,Terwijl de Iraanse leiders kunnen genieten van hun nationale ploeg op het WK voetbal worden er Oekraïners gedood door Iraanse drones en raketten”, zei Palkine op sociale media. ,,Elke drone werd geproduceerd en geleverd door de Iraanse autoriteiten.”
,,Sjachtar roept de FIFA en de hele internationale gemeenschap op om het Iraanse nationale team onmiddellijk te weren van het WK vanwege de directe betrokkenheid van het land bij terroristische aanslagen op Oekraïners”, verklaarde Palkine. Als vervanger wees hij Oekraïne aan.
© Pro Shots / Toon Dompeling Boris Bondarev (42), een voormalige diplomaat van de Russische delegatie bij de Verenigde Naties, heeft zijn boekje opgedaan over Vladimir Poetin. Volgens Bondarev raakt het geluk van de Russische president - die hij 'niet zo slim' noemt - langzaamaan op. Dat zegt de verbannen diplomaat in een interview met de Britse nieuwszender Sky News. Bondarev twijfelt er bovendien niet aan dat Poetin tot wel 20 miljoen Russische soldaten zou opofferen om de oorlog tegen Oekraïne te winnen.
De Russische topdiplomaat bij de VN-missie in Genève stapte in mei op naar aanleiding van de invasie in Oekraïne. Bondarev was naar eigen zeggen 'nog nooit zo beschaamd' over Rusland. ,,Ik kon niet langer werken voor mijn land, dat schuldig was aan oorlogsmisdaden, verschrikkelijke fouten en misdaden tegen de toekomstige generaties”, zegt hij daarover.
© AP — Boris Bondarev. Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft Rusland ongeveer 2.000 Iraanse drones besteld om de bombardementen in Oekraïne op te drijven. In ruil zou Rusland helpen bij het nucleair programma van Iran. Dat heeft Zelenski gezegd tijdens een videoboodschap op een conferentie die georganiseerd werd door het Israëlisch dagblad Haaretz. Moskou en Teheran ontkennen dat er sprake is van een wapendeal.
De Oekraïense president bekritiseerde op dezelfde conferentie ook de neutrale houding van Israël sinds de start van de Russische inval in Oekraïne. Die heeft volgens hem geleid tot een 'alliantie' tussen Moskou en Teheran, waardoor de Iraanse drones aan het Russische leger makkelijker geleverd kunnen worden. Die alliantie zou niet bestaan als Israël destijds beslist had om Oekraïne van wapens te voorzien, aldus Zelenski.
De president vroeg Israël opnieuw om wapens te leveren en zo het gevaar van Russische luchtaanvallen met gevechtsdrones tegen te gaan. In Oekraïne wordt aangenomen dat Israël vertrouwd is met het wapensysteem van aartsvijand Iran en over efficiënte verdedigingswapens beschikt. Maar Israël heeft tot dusver geweigerd om wapens te leveren aan het land om zo de goede betrekkingen met Rusland niet in gevaar te brengen.
Eerder waarschuwde Zelenski ook al voor een 'historische ramp'. De Russen zouden een dam in de regio Cherson willen opblazen, waardoor honderdduizenden levens gevaar lopen.
© AFP — Volodimir Zelenski. De Russische legerchef Valery Gerasimov heeft maandag volgens Moskou telefonisch gesproken met zijn Britse ambtsgenoot Tony Radakin over wat Rusland noemt de mogelijkheid dat Oekraïne een 'vuile bom' gebruikt. Details over het gesprek gaf het Russische ministerie van Defensie niet.
Het Britse ministerie van Defensie bevestigt het telefoongesprek, dat volgens haar maandagmiddag plaatsvond op verzoek van Moskou. 'Stafchef Radakin verwierp de Russische beschuldigingen dat Oekraïne acties voorbereidt om het conflict te laten escaleren', luidde het in een update op Twitter.
Het telefoontje volgde op een reeks soortgelijke gesprekken van de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe met westerse collega's, zondag. Sjojgoe uitte daarin zijn bezorgdheid over de mogelijke inzet van een zogenoemde vuile bom met radioactief materiaal maar kon zijn verhaal niet staven met bewijs, bleek na diens belronde. Oekraïne gaf in 1994 zijn kernwapens op in ruil voor een garantie van Rusland dat het Oekraïne niet zou aanvallen. Les hier het volledige artikel.
Het Russische leger heeft volgens Moskou Oekraïense aanvallen afgeslagen in het oostelijk deel van Koepjansk en Liman in de regio Charkov én ten noorden van de bezette en Zwarte Zee-haven Cherson. Kiev meldde op zijn beurt het afslaan van Russische aanvallen op de steden Bachmoet en Soledar in de regio Donetsk. Beide steden zijn onderdeel van een verdedigingslinie voor de agglomeratie Slovjansk en Kramatorsk.
De Oekraïense militaire inlichtingendienst verwacht geen terugtrekking van Russische troepen uit de havenstad Cherson in het zuiden van Oekraïne. Integendeel, het Russische leger bereidt zich voor om de stad te verdedigen. Dat zei inlichtingenchef Kyrylo Budanov maandag in Kiev.
,,De Russische bezetters wekken de illusie dat ze Cherson verlaten, maar in werkelijkheid brengen ze er nieuwe militaire eenheden naartoe", vertelde hij de onlinekrant Ukrajinska Pravda. De verklaringen van Budanov over de situatie in Cherson konden - net als die van Russische zijde - niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Budanov ziet de Russische informatie over het terugtrekken van de bezettingsadministratie en de Russische banken alsook de evacuatie van ziekenhuizen eerder als een afleidingsmanoeuvre. De nieuw aangevoerde Russische troepen zorgen er volgens hem voor dat ze een vluchtroute over de Dnipro-rivier openhouden in het geval van een Oekraïense opmars.
Vanwege dat verwachte offensief, riep het pro-Russische bestuur vorige week op tot evacuatie van de inwoners. Zo'n 50.000 tot 60.000 mensen zouden de stad uit veiligheidsoverwegingen moeten verlaten. Kiev sprak van 'gedwongen deportaties'.
Cherson is tot nu toe de enige regionale hoofdstad die Rusland in zijn bezit wist te krijgen in de vandaag precies acht maanden geleden begonnen oorlog. Moskou annexeerde de stad en de administratieve regio na schijnreferenda, eind september. Het Oekraïense leger rukt al wekenlang steeds verder op naar het Russische bruggenhoofd op de noordwestelijke Dnipro-oever.
Journalisten van de onafhankelijke Russische zender TV Dozhd starten met uitzendingen vanuit een Amsterdamse studio. Ze zijn gevlucht uit Rusland en nu neergestreken in Amsterdam, waar ze donderdag voor het eerst live gingen.
De Oekraïense president Zelensky heeft gezegd dat alleen Rusland kernwapens zou gebruiken in Europa. Zijn uitspraak kwam na beschuldigingen door de Russische minister van Defensie dat Oekraïne zich voorbereidde op het gebruik van bommen met radioactief materiaal op haar eigen grondgebied.
Hij zei dat Rusland zich voorbereidde om hetzelfde wapen te gebruiken waarvan het Oekraïne beschuldigde.
Iran ontkent de Amerikaanse beschuldigingen over hulp van Iraanse militairen aan het Russische leger op het door Rusland bezette schiereiland de Krim.
Volgens de beschuldigingen zou Iran assisteren bij het uitvoeren van droneaanvallen op Oekraïne.
,,We wijzen dit nieuws ten stelligste af", aldus het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Een veiligheidswoordvoerder van het Witte Huis zei vorige week dat Iraanse strijdkrachten 'op de grond' zijn om Rusland te helpen. Maar volgens Teheran klopt dat niet en is Iran 'geen partij in de oorlog in Oekraïne'.
Nationaal Songfestival Oekraïne in december in schuilkelder
De finale van het Nationaal Songfestival van Oekraïne vindt op 17 december plaats in een schuilkelder in Kiev. Dat maakte de Oekraïense omroep UA: PBC maandag bekend.
Naar eigen zeggen heeft de omroep bijna driehonderd aanvragen van geïnteresseerde artiesten ontvangen die Oekraïne volgend jaar graag willen vertegenwoordigen op het liedjesfestijn. Vanwege de oorlog in het land werd besloten om het Songfestival in 2023 in het Verenigd Koninkrijk te houden. Liverpool werd onlangs verkozen tot gaststad van het evenement.
© EPA — Kalush Orchestra uit Oekraïne won in 2022 het Songfestival. De Russische televisiepresentator Anton Krasovski heeft zijn excuses aangeboden voor zijn oproep om Oekraïense kinderen te verdrinken.
Over de uitspraak schrijft hij op sociale media het volgende: 'Ja, dit gebeurt: je bent live, je laat je meeslepen. En je kan niet stoppen'.
Krasovski zei dat kinderen die kritisch zijn op Rusland 'rechtstreeks in een rivier met een sterke stroming' gegooid zouden moeten worden. Hij reageerde daarmee op uitspraken van een Russische schrijver die vertelde dat kinderen in de jaren tachtig, toen Oekraïne nog deel uitmaakte van de Sovjet-Unie, al zeiden dat ze beter af zouden zijn zonder inmenging uit Moskou.
Russische beweringen dat het Oekraïense leger zich zou voorbereiden om bommen met radioactief materiaal in te zetten tegen Russische troepen zijn door de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk veroordeeld als ‘transparant onjuist’.
Volgens berichten uit Moskou zouden de Oekraïners - ‘met westerse hulp’ - zogeheten ‘vuile bommen’ op eigen grondgebied willen inzetten tégen Russische stellingen. De Russische minister van Defensie, Sergej Sjojgoe kon zijn ‘vuile bom’-verhaal niet staven met bewijs, zo bleek later in een belronde met westerse collega’s.
© Vadim Savitsky/TASS — Sergej Sjojgoe (links) volgt oefeningen van de Russische marine in februari. De Russische staats-tv-zender Russia Today heeft presentator Anton Krasovski ontslagen. Hij had in een programma gezegd dat Oekraïense kinderen die het Kremlin bekritiseren moeten worden verdronken. De zender kreeg direct na het uitzenden bakken kritiek en werd beschuldigd van het oproepen tot genocide.
De hoofdredacteur van RT heeft gisteravond laat gereageerd. Zij noemt de uitspraken van Krasovski 'wild en walgelijk'. 'Het is moeilijk te geloven dat Krasovsky oprecht geloofde dat kinderen moesten worden verdronken', tweette ze.
Oekraïne is woedend en wil Krasovski voor de rechter slepen. 'Dit heeft niets met de vrijheid van meningsuiting te maken', zei buitenlandminister Dmytro Kuleba.
De uitspraken van Krasovski zijn vertaald door de Amerikaanse Julia Davis:
De Russische olie-industrie heeft nog iets langer dan een maand om zich voor te bereiden op nieuwe sancties van de Europese Unie die de export heel wat moeilijker maken. Een van de belangrijkste vragen is of het land voldoende schepen kan vinden waarmee ruwe aardolie de wereldmarkt op kan. Handelaren en landen buiten de EU, waaronder de Verenigde Staten, vrezen een piek in de olieprijzen als de op twee na grootste olieproducent ter wereld zijn aardolie niet kwijt kan.
De Europese Unie voert in december meerdere sancties in tegen de Russische olie-industrie. Het wordt scheepvaartbedrijven verboden Russische ruwe aardolie naar landen buiten de EU te vervoeren, maar ook om financiële of technische diensten te verlenen voor de export van ruwe aardolie als ze zich niet houden aan een prijsplafond. Maar handelaren riskeren represailles van het Kremlin als ze zich houden aan een door de EU opgelegde maximumprijs voor olie.
De afgelopen maanden kwamen steeds meer olietankers in handen van onbekende eigenaren, ziet topman Christian Ingerslev van rederij Maersk Tankers, dat zelf geen zaken doet met Rusland. ,,Het is heel duidelijk dat er een vloot wordt opgebouwd om dit te transporteren", zegt hij, verwijzend naar de gesanctioneerde olie. Die tankers voegen zich volgens scheepsmakelaar Breamar bij een al bestaande schaduwvloot van 240 vaartuigen die al olie vervoeren uit Venezuela en Iran, die ook te maken hebben met zware westerse sancties.
Rusland overweegt, ondanks de spanningen met het Westen over de oorlog in Oekraïne, tot 2028 door te gaan met de samenwerking in het internationaal ruimtestation ISS. Eerder dreigde Moskou de samenwerking in de ruimte te beëindigen na afloop in 2024 van het huidige verdrag.
© ANP / EPA — Het International Space Station. ',,We denken dat het mogelijk is het gebruik van het ISS in een minimale opzet door te zetten tot de bouw van een Russisch ruimtestation, dat wil zeggen tot 2028", zei de Russische vicepremier en industrieminister Denis Mantoerov zondag tegen persbureau Interfax. Volgens hem zorgt verlenging ervoor dat Rusland de continuïteit van het eigen bemande ruimtevaartprogramma kan waarborgen. Alleen op die manier kan de technische en industriële knowhow behouden blijven en uitgebreid worden, aldus de bewindsman.
De leiders van de zeven belangrijke industriële grootmachten, de G7, hebben Rusland ter verantwoording geroepen voor de inname van de kerncentrale van Zaporizja. Ze riepen Rusland op om de volledige controle van de fabriek met onmiddellijke ingang terug te geven aan Oekraïne.
De kerncentrale in Zaporizja ligt in het zuiden van Oekraïne, dat sinds het begin van de Russische invasie is ingenomen door de Russen. Volgens het Oekraïense staatsenergiebedrijf Energoatom worden er tientallen Oekraïense medewerkers gevangen gehouden.
,,We veroordelen de ontvoering van de leiding en medewerkers van de kerncentrale'', aldus de verklaring van de G7. ,,We dringen er bij Rusland op aan om onmiddellijk de volledige controle over de kerncentrale aan de rechtmatige eigenaar, Oekraïne, terug te geven.''
Ondanks massale Russische raketaanvallen blijft het Oekraïense leger oprukken in de door Moskou bezette gebieden, zo heeft president Volodimir Zelenski zaterdagavond gezegd tijdens zijn dagelijkse videoboodschap.
Het Oekraïense staatshoofd uitte eerder op de dag kritiek op het grote aantal Russische raketaanvallen op de energie-infrastructuur van zijn land. Volgens hem kan geen enkele aanval van "Russische terroristen" Oekraïne stoppen. ,,De Russische propagandisten liegen als ze zeggen dat deze terreur tegen onze infrastructuur en mensen op de een of andere manier de huidige acties van ons leger zou kunnen vertragen. De Oekraïners weten heel goed dat Rusland geen kans maakt om deze oorlog te winnen.''
Rusland trekt zich volgens Zelenski verder terug van het slagveld en realiseert zich dat het aan het verliezen is. In zijn ogen probeert de agressor daarom een militaire overwinning te veinzen door burgers en infrastructuur aan te vallen. De Oekraïense strijdkrachten krijgen elke dag wat ze nodig hebben om het land te verdedigen, al kunnen ze nog niet alle Russische aanvallen afweren. Maar met de hulp van het Westen zal dat wel lukken, zo is de overtuiging van Zelenski.
Volgens de Oekraïners hebben de Russen zaterdag veertig raketaanvallen uitgevoerd en zestien Iraanse drones gestuurd. Kiev zou twintig raketten en elf onbemande vliegtuigjes hebben neergeschoten.
In een belronde met Westerse collega's heeft de Russische defensieminister Sergej Sjojgoe de bewindslieden verweten de situatie in Oekraïne alleen maar erger te maken door hun steun aan Kiev. De Britten verwierpen de claim en waarschuwden Moskou de aantijging niet als voorwendsel te gebruiken voor verdere escalatie. De contacten tussen de defensieminister kwamen een dag voordat het acht maanden geleden is dat de Russen Oekraïne binnenvielen.
Sjojgoe sprak voor de tweede keer in drie dagen met zijn Amerikaanse ambtgenoot Lloyd Austin. Daarvoor hadden zij elkaar, voor zover bekend, vijf maanden niet gesproken. Austin had na het hervatte contact benadrukt dat het belangrijk is 'communicatielijnen' te handhaven tijdens de aanhoudende oorlog tegen Oekraïne.
Sjojgoe voerde ook een telefoontje met zijn Franse collega. ,,Ze bespraken de situatie in Oekraïne, die snel verslechtert. Het neigt naar verdere ongecontroleerde escalatie", lieten de Russen weten na dat overleg. Sjojgoe belde ook nog met Turkije. In meerdere gesprekken uitte hij de zorg dat Oekraïne een zogenoemde vuile (radioactieve) bom zou kunnen inzetten, echter zonder daarvoor enig bewijs aan te dragen.
In een reactie noemde Kiev de beschuldigingen absurd en gevaarlijk. Volgens Oekraïne beschuldigt Moskou vaak anderen van iets wat ze zelf van plan zijn.
Hoewel de belronde klaarblijkelijk niets opleverde, tonen de telefoontjes wel aan dat Rusland en leden van de door Washington geleide NAVO-alliantie actief communicatiekanalen onderhouden in een tijd van toenemende internationale bezorgdheid over een mogelijke nucleaire escalatie.
© Vadim Savitsky/TASS — Sergej Sjojgoe volgt oefeningen van de Russische marine in februari. De Russische bezetters zeggen dat zeker ruim 20.000 burgers de Zuid-Oekraïense stad Cherson hebben verlaten in verband met de opmars van het Oekraïense leger. Ze zijn naar de andere kant van de rivier Djnepr gebracht.
Volgens de Russen is de situatie echter stabiel en zouden de verdedigingslinies zijn versterkt. Cherson werd snel ingenomen door Russische troepen na de invasie bijna acht maanden geleden. De greep van Rusland op de gelijknamige regio Cherson is de afgelopen weken echter verzwakt. Oekraïense troepen rukken geleidelijk op richting de stad als onderdeel van hun tegenoffensief. Ook zijn oeververbindingen onbruikbaar gemaakt die cruciaal waren voor de bevoorrading van de Russische troepen.
De nieuwe opperbevelhebber van de Russische troepen in Oekraïne zei onlangs dat 'moeilijke beslissingen' over Cherson niet worden uitgesloten. Waarnemers speculeren over een mogelijke terugtrekking uit de stad.
Het Russische leger heeft vandaag gezegd dat het een depot met 100.000 ton brandstof voor de Oekraïense luchtmacht vernietigd heeft, net als verscheidene munitiedepots en een oliereservoir met diesel voor de Oekraïense legervoertuigen. ,,Een depot waarin 100.000 ton brandstof voor de Oekraïense luchtstrijdkrachten was opgeslagen, is vernield bij de stad Smila", in het midden van Oekraïne, zo deelde het Russische ministerie van Defensie mee.
Een Russisch militair vliegtuig is vandaag neergestort op een residentieel gebouw in de Siberische stad Irkoetsk, Rusland. Dat zegt de gouverneur van de regio Igor Kobzev in een bericht op Telegram.
Het vliegtuig stortte neer op een huis met twee verdiepingen in de stad. De gouverneur zei in het bericht dat hij ter plaatse was en dat hij geen informatie had over de slachtoffers. Het Russische Ministerie van Noodsituaties zei later dat de twee piloten van het militair vliegtuig om het leven zijn gekomen, maar dat er geen andere slachtoffers vielen.
Volgens Russische media was het betrokken vliegtuig een Su-30. De straaljager zou neergestort zijn tijdens een trainingsvlucht.
Dit is al het tweede incident in zes dagen tijd. Maandag stortte nog een Sukhoi Su-34-gevechtsvliegtuig neer op een flatgebouw in de stad Jejsk, in het zuiden van Rusland nabij Oekraïne. Daarbij vielen ten minste dertien dodelijke slachtoffers.
Brand in een munitiefabriek in de Russische stad Perm heeft zeker drie mensen het leven gekost. Een onbekend aantal mensen is in het ziekenhuis opgenomen, meldden lokale media zondag op basis van informatie van de reddingsdiensten.
De brand brak zaterdagavond door nog onbekende oorzaak uit. Het is niet het eerste dodelijke incident in de staatsmunitiefabriek. Begin mei kwamen drie medewerksters om het leven door een explosie. Een strafrechtelijk onderzoek naar het niet volgen van de veiligheidsvoorschriften loopt nog.
Bij de afkondiging van de 'gedeeltelijke' mobilisatie gaf president Poetin in september ook de defensie-industrie opdracht fors meer te gaan produceren. In de fabriek in Perm worden onder meer projectielen gemaakt voor de Grad- en Smertsj-raketwerpers maar ook aandrijfsystemen voor lucht-luchtraketten.
Rusland en Noord-Korea hebben de Chinese leider Xi Jinping van harte gefeliciteerd met zijn herbenoeming als secretaris-generaal van de Chinese Communistische Partij. President Poetin en leider Kim Jong-un zeiden beiden te hopen de goede betrekkingen met Beijing verder uit te kunnen bouwen.
,,De resultaten van het 20ste partijcongres van de Communistische Partij van China hebben uw grote politieke gezag en de eenheid van de door u geleide partij ten volle bevestigd", schrijft Poetin in zijn felicitaties. ,,Ik ben verheugd over een voortzetting van onze constructieve dialoog en onze nauwe gezamenlijke werkzaamheden, gericht op het versterken van de relaties van globaal partnerschap en van de strategische samenwerking tussen onze staten.''
© ANP / EPA — De Chinese president Xi Jinping. Rusland rekent op Chinese steun in zijn oorlog met Oekraïne en in het conflict met de westerse landen. Op diplomatiek vlak heeft Beijing geweigerd om de Russische inval in Oekraïne te veroordelen. Maar op economisch vlak is de steun eerder bescheiden. De meeste Chinese bedrijven en banken houden zich aan de westerse sancties tegen Rusland.
Door beschietingen in de Zuid-Russische regio Belgorod, niet ver van de Oekraïense grens, zijn zeker twee burgers omgekomen, meldt de gouverneur van de regio. Hij maakt op sociale media melding van aanvallen op 'civiele infrastructuur' in de stad Shebekino, waar volgens hem bijna 15.000 mensen zonder elektriciteit kwamen te zitten.
De regio Belgorod en de gelijknamige stad op zo'n 30 kilometer van de grens met Oekraïne worden vaker beschoten. Zo meldden de autoriteiten in de streek vorig weekend zestien explosies en twee gewonden. Oekraïne wordt ervan beschuldigd achter de aanvallen te zitten.
© AFP — Vlammen na beschietingen op de regio Belgorod in Rusland. Oekraïne en Rusland maken zich op voor de beslissende strijd in Cherson. De grote angst op dit moment is dat het Russische leger een eindje stroomopwaarts een grote dam in de Dnjepr gaat opblazen. Mocht deze waterkrachtcentrale bezwijken, dan zal een groot deel van het omliggende land onder water lopen. Waarom is deze zuidelijke stad zo belangrijk voor beide partijen?
Lees hier het hele verhaal.
Ook zaterdag ligt belangrijke infrastructuur in Oekraïne door Russische aanvallen onder vuur. De Oekraïense luchtmacht zegt in een statement dat Rusland een 'enorme raketaanval' is begonnen. Naar eigen zeggen heeft zij 18 van de 33 raketten neergehaald, waaronder ook meerdere raketten die hoofdstad Kiev als doel hadden.
Energiefaciliteiten in Odessa, Kirovohrad en Lutsk zijn geraakt volgens de lokale autoriteiten. Andere regio's melden problemen met de elektriciteitsvoorziening. Honderdduizenden inwoners van midden- en west-Oekraïne werden zaterdag wakker te midden van stroomuitval en periodieke uitbarstingen van schoten.
,,Weer een raketaanval van terroristen die vechten tegen de civiele infrastructuur en mensen", zei Andrii Yermak, chef van de presidentiële staf van Oekraïne, op Telegram. Rusland heeft de aanvallen op energiecentrales, watervoorzieningen en andere belangrijke infrastructuur in het land geïntensiveerd.
De Verenigde Staten hebben in de VN-Veiligheidsraad opgeroepen te onderzoeken of Rusland Iraanse drones heeft ingezet in de oorlog tegen Oekraïne. Zelf zijn de VS daar al langer van overtuigd. De Russen zouden bij de inzet van Iraanse drones tegen Oekraïne zelfs ter plekke hulp krijgen van Iraniërs. Vanaf militaire bases op de in 2014 door Rusland geannexeerde Krim zouden de drones met hulp van Iraanse troepen worden bestuurd.
,,De VN moet elke schending van de resoluties van de VN-Veiligheidsraad onderzoeken en we mogen niet toestaan dat Rusland of anderen de VN belemmeren of bedreigen bij het uitvoeren van haar gemandateerde verantwoordelijkheden", verklaarde waarnemend Amerikaans ambassadeur Richard Mills vrijdag tijdens een vergadering van de Veiligheidsraad in New York. Eerder deden ook het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland in brieven aan de VN een gelijksoortige oproep.
De Russische VN-ambassadeur Vasily Nebensya hekelde daarop de ,,schandalige situatie" en wees tijdens de vergadering opnieuw de beschuldigingen van de hand dat in de oorlog tegen Oekraïne Iraanse drones worden ingezet. Indien er een VN-onderzoek komt naar de zaak, zou Rusland zijn samenwerking met de VN moeten heroverwegen, waarschuwde hij.
Iran heeft zich zaterdag kritisch uitgelaten over de oproep van Frankrijk, Duitsland en het VK tot een onderzoek. Nasser Kanaani, woordvoerder van het ministerie in Iran, noemde deze 'onwaar en ongefundeerd', en liet weten dat dat de oproep 'sterk afgewezen en veroordeeld' werd.
De Oekraïense premier Denis Sjmihal zegt dat Rusland Oekraïne in een humanitaire catastrofe heeft gestort door zijn energie-infrastructuur aan te vallen. In een verklaring aan de Duitse krant Frankfurter Algemeine zegt de premier dat Rusland wilt dat Oekraïne een koude winter beleeft 'waarin veel mensen letterlijk dood kunnen vriezen'.
Sjmihal spreekt over een 'geplande humanitaire catastrofe', de grootste in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog. Hij vreest dat vele Oekraïense de kou en hun land zullen willen ontvluchten.
De pro-Russische leiders in de Zuid-Oekraïense regio Cherson hebben vandaag opnieuw alle burgers opgeroepen om 'onmiddellijk' de gelijknamige regionale hoofdstad te verlaten. Dat stad maakt deel uit van de Oekraïense gebieden die in september illegaal geannexeerd werden door Rusland.
,,Alle burgers van Cherson moeten de stad onmiddellijk verlaten”, meldt het door Moskou geïnstalleerde bestuur op de berichtendienst Telegram. De evacuatie is nodig wegens de 'gespannen situatie aan het front' en een 'verhoogd gevaar voor massale beschietingen', zo wordt meegedeeld. Het Oekraïense leger is momenteel aan een opmars bezig in het gebied.
De pro-Russische autoriteiten voeren al sinds woensdag evacuaties uit aan de linkeroever van de rivier Dnjepr, aan de grens met Cherson. Kiev betitelt die evacuaties als een 'deportatie'.
Cherson is, samen met Zaporizja, Loehansk en Donetsk, een van de vier Oekraïense gebieden die de Russische president Vladimir Poetin eind september in strijd met het internationaal recht heeft geannexeerd.
© REUTERS — Burgers van Cherson wachtend op vertrek. De Oekraïense parlementariër Kira Rudil meldt op Twitter dat 1,5 miljoen mensen zonder elektriciteit zitten na grote Russische raketaanvallen vandaag op Oekraïense elektriciteitscentrales.
De Oekraïense luchtmacht zei eerder vandaag al in een statement dat Rusland een 'enorme raketaanval' is begonnen. Naar eigen zeggen heeft zij 18 van de 33 raketten neergehaald, waaronder ook meerdere raketten die hoofdstad Kiev als doel hadden.
'Weer een raketaanval van terroristen die vechten tegen onze civiele infrastructuur en onze bevolking', schreef de chef-staf Andri Jermak van president Volodomir Zelenski op Telegram. Zelenski zelf sprak later van een 'massale aanval' op Oekraïne. 'De agressor blijft ons land terroriseren. 's Nachts lanceerde de vijand een massale aanval: 36 raketten, waarvan de meeste werden neergeschoten. Dit zijn verachtelijke aanvallen op kritieke objecten. Typische tactieken van terroristen.'
Energiefaciliteiten rond en in Kiev, Lviv, Odessa, Kirovohrad en Lutsk zijn geraakt volgens de lokale autoriteiten. Andere regio's melden problemen met de elektriciteitsvoorziening. Honderdduizenden inwoners van midden- en west-Oekraïne werden vanochtend al wakker te midden van stroomuitval en periodieke uitbarstingen van schoten.
De omvang van de schade aan faciliteiten en netwerken is volgens energiebedrijf Ukrenergo vergelijkbaar met die van de aanvallen op 10-12 oktober.
Russische troepen hebben een Oekraïense poging controle te krijgen over delen van de zuidelijke regio Cherson afgeweerd, zegt het ministerie van Defensie in Moskou. Het pro-Russische bestuur in de regio hernieuwde wel zijn oproep aan burgers de stad Cherson onmiddellijk te verlaten in afwachting van een breder Oekraïens tegenoffensief.
Volgens Rusland werd 'de vijand teruggeduwd naar zijn oorspronkelijke posities'. De aanval werd volgens Moskou gelanceerd in de richting van nederzettingen aan de westelijke kant van de Dnipro-rivier.
Oekraïne meldde vrijdag dat Russische troepen zijn begonnen met het verplaatsen van eenheden en uitrusting van de westelijke naar de oostelijke oever. Volgens het Britse minsterie van Defensie heeft Rusland een geïmproviseerde drijvende brug over de Dnipro voltooid om zijn troepen te kunnen vervoeren en bevoorraden.
Cherson was in maart de eerste grote stad die tijdens de oorlog in Russische handen viel. Oekraïense troepen rukken nu steeds verder op richting de stad. De afgelopen weken werd het Russische leger er 20 tot 30 kilometer teruggedrongen.
De regio Cherson is een van de vier deels bezette Oekraïense regio's die recent door Rusland is geannexeerd. Moskou claimde zaterdag ook aanvallen in de eveneens deels ingelijfde regio's Loehansk en Donetsk te hebben afgeslagen.
© caarten.nl De Oekraïense president Zelenski beschuldigt Rusland van plannen om een waterkrachtcentrale in de oostelijke regio van Cherson te vernietigen, waardoor de watertoevoer naar het gebied wordt afgesneden. In Cherson rukken Oekraïense soldaten gestaag op en door zijn Moskou geïnstalleerde autoriteiten zijn begonnen met wat zij 'evacuaties' van burgers noemen.
Zelenski zegt dat de Russen mijnen planten bij een dam in de door Rusland bezette regio, wat een bedreiging vormt voor een 400 kilometer lang door de Sovjet-Unie gebouwd kanaalnetwerk. ,,Als de dam wordt vernietigd zal het Noord-Krimkanaal gewoon verdwijnen”, zegt Zelenski in een toespraak. ,,En dit zou een catastrofe op grote schaal zijn. Met deze terroristische aanslag kunnen ze zelfs de mogelijkheid om water van de Dnipro-rivier naar de Krim te leveren vernietigen.”
Zo'n aanval op de Kakhovka-centrale 'zal precies hetzelfde betekenen als het gebruik van massavernietigingswapens', voegde Zelenski eraan toe.
Volgens de Amerikanen zijn besturen Russische militairen de gevechtsdrones in Oekraïne en zijn daarmee ook aanvallen uitgevoerd op Kiev in de afgelopen dagen, maar daar worden ze bij geholpen door Iraniërs. ,,De informatie die we hebben is dat de Iraniërs trainers en technische ondersteuning op de Krim hebben geplaatst, maar het zijn de Russen die als piloot fungeren", zegt de belangrijke veiligheidsadviseur John Kirby.
Volgens de Verenigde Staten zijn Iraanse troepen op de Krim, een sinds 2014 door Rusland bezet Oekraïens schiereiland. ,,Teheran wordt nu rechtstreeks op de grond ingezet en leveren ze wapens die burgers doden en de civiele infrastructuur vernietigen."
Acht maanden na het begin van de Russische inval in Oekraïne pakt Europa de buitensporig hoge energieprijzen aan die daar het gevolg van zijn. Leiders van de 27 lidstaten raakten het vannacht in grote lijnen eens over gerichte prijsingrepen op importgas, groepsgewijze aankopen en massieve steun om de extreem hoge energierekeningen van huishoudens en MKB af te toppen.
Lees hier verder.
De Amerikaanse president Joe Biden, een Democraat, bekritiseerde donderdag de Republikeinen vanwege hun suggestie dat de Amerikaanse financiering voor Oekraïne na de tussentijdse verkiezingen van 8 november zou kunnen worden beperkt. Sinds het begin van de Russische invasie in februari hebben de VS 17,6 miljard dollar aan militaire hulp toegewezen aan Oekraïne. Daar bovenop heeft het land vele miljarden aan humanitaire hulp van de VS ontvangen.
,,Ze zeiden dat als ze winnen, ze waarschijnlijk Oekraïne niet blijven financieren", zei Biden tijdens een verkiezingsbijeenkomst van zijn partij in de staat Pennsylvania. ,,Deze mensen snappen het niet. Het is een stuk groter dan Oekraïne. Het is Oost-Europa. Het is de NAVO. We hebben het over echte, serieuze gevolgen." En: ,,Ze hebben geen idee van de Amerikaanse buitenlandse politiek."
Biden reageerde daarmee op een uitspraak van Kevin McCarthy, de leider van de Republikeinen in het momenteel door Democraten gedomineerde Huis van Afgevaardigden. McCarthy zei dinsdag dat als zijn partij tijdens de tussentijdse verkiezingen aanzienlijke winst boekt, ze geen ,,blanco cheque" zal schrijven aan Oekraïne.
McCarthy hoopt voorzitter van het Huis te worden, de op twee na hoogste positie in de Amerikaanse politiek achter de president en vicepresident. Daarvoor dienen de Republikeinen bij de stemming van 8 november een meerderheid in het Huis te veroveren. Recente peilingen wijzen in die richting.
© AP — De Amerikaanse president Joe Biden. Meer dan 150 schepen met graan staan volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski in een 'kunstmatige rij' op de Zwarte Zee. Hij zegt in zijn dagelijkse videoboodschap dat Rusland de export van graan uit Oekraïne 'expres vertraagt'. Vooral Aziatische en Afrikaanse landen zouden daardoor getroffen worden.
Zelenski claimt dat de schepen die nu stilliggen graan aan boord hebben voor Bangladesh, China, Indonesië, Irak, Libanon, Egypte, Tunesië en Marokko. Door de vertraging zou Oekraïne al drie miljoen ton voedsel minder hebben kunnen exporteren.
De president vertelde niet waar de kunstmatige rij zich precies bevindt en hoe Rusland de schepen tegenhoudt. In juli sloten Oekraïne en Rusland een 'graandeal' om de export via de Zwarte Zee weer op gang te helpen die sinds de Russische invasie tot stilstand was gekomen.
In de rest van zijn videoboodschap zei Zelenski dat het Oekraïense leger goede voortgang boekt in het zuiden van het land. In de regio Cherson zouden de troepen gebied hebben heroverd en daarbij ook Russische wapens hebben buitgemaakt.
© AFP — De Oekraïense president Volodimir Zelenski De Russen maken van de bezette Oekraïense stad Cherson een fort om een Oekraïense aanval af te slaan, aldus Russische functionarissen. Ze melden de aanleg van verdedigingswerken in de zuidelijke stad aan de rivier Dnjepr. Steeds meer inwoners worden gedwongen te vertrekken terwijl Oekraïense troepen gestaag oprukken.
Cherson was de eerste grote stad die in handen viel van de troepen van Moskou na de invasie eind februari. Een herovering zou een belangrijke overwinning zijn van Oekraïne bij het tegenoffensief om de Russen te verdrijven.
Ondertussen spreekt Moskou de claim van Kiev tegen dat de Russen een belangrijke dam in de Dnjepr zouden willen opblazen, waardoor Cherson en de wijde omgeving zouden worden verwoest door een vloedgolf. De Oekraïense president Volodimir Zelenski zei dat er een enorme catastrofe dreigt als de dam, met daarin een waterkrachtcentrale, wordt vernietigd.
Vijf weken na de herovering van de strategische stad Izjoem in het oosten van Oekraïne zijn massa's bouwvakkers bezig met het herbouwen van wat er nog over is van de infrastructuur. Alle sporen van de Russische bezetting worden verwijderd, is te zien op beelden van persbureau AFP.
De Oekraïense overheid heeft gezworen dat het land zich niet onder dwang zal overgeven en dreigt hard terug te slaan als Rusland een hydro-elektrische dam in Cherson vernietigt.
Andriy Yermak, een belangrijke medewerker van de Oekraïense president Zelenski, beweerde dat Rusland plant om de waterkrachtcentrale te vernietigen omdat 'nucleaire chantage niet werkte'. Als dat gebeurt, wordt de watertoevoer tot de Krim afgesneden.
Yermak twitterde dat de 'Russen nu proberen iedereen bang te maken door de Kakhovska-krachtcentrale op te blazen'. 'Hun doel is om ons onder hun voorwaarden te laten onderhandelen. Maar het gaat ze niet lukken.'
Er is een reeks explosies gemeld in de noordoostelijke stad Charkov in Oekraïne. De burgemeester van Charkov, Igor Terekhov, meldde dat er vrijdagochtend vroeg in de stad talloze explosies waren gehoord. ,,Wees uiterst voorzichtig", zei hij in een Telegram-bericht.
Donderdag kampt heel Oekraïne met stroomonderbrekingen. Voor het eerst sinds het begin van de oorlog moeten de autoriteiten deze ingrijpende maatregel nemen, omdat delen van het elektriciteitsnet zijn getroffen door Russische aanvallen. Het nationale energiebedrijf heeft Oekraïners opgeroepen ,,alles op te laden" voordat de stroom om 07.00 uur uitvalt.
De verbruiksbeperkingen zijn donderdag volgens het nationale energiebedrijf Ukrenergo nodig om het systeem operationeel te houden. De Oekraïense president Volodimir Zelenski zei eerder dat Rusland sinds 10 oktober zo'n 30 procent van de Oekraïense elektriciteitscentrales heeft verwoest. Woensdagavond zei hij in zijn videoboodschap dat aanvallen eerder op de dag nieuwe schade hebben aangericht. Nog eens drie elektriciteitscentrales zouden zijn verwoest.
In de afgelopen tien dagen hebben er volgens Ukrenergo meer aanvallen op faciliteiten van het bedrijf plaatsgevonden dan in de hele periode sinds het begin van de Russische invasie. De burgemeester van de westelijke stad Lviv zei dat het ,,maanden kan duren" voordat het elektriciteitsnet is hersteld.
De stroomonderbrekingen vinden donderdag plaats tussen 07.00 en 22.00 uur en kunnen tot wel vier uur duren. De autoriteiten vragen inwoners telefoons, zaklampen en batterijen op te laden en te zorgen voor ,,warme sokken, dekens en knuffels voor familie en vrienden".
In delen van het belaagde land is al eerder opgeroepen om stroom te besparen om het net te ontlasten, maar het is voor het eerst dat de maatregel in heel Oekraïne geldt. ,,Met de komst van het koude weer sluiten wij niet uit dat we vaker om uw hulp zullen vragen", waarschuwt Ukrenergo.
Een opvang voor Oekraïense vluchtelingen in het Noord-Duitse Groß Strömkendorf, ten noordoosten van Hamburg, is woensdagavond volgens de politie waarschijnlijk in brand gestoken. De Oekraïners die zich in het pand bevonden, konden het veilig verlaten.
Het voormalige hotel Schäfereck doet sinds maart van dit jaar dienst als onderkomen voor Oekraïense vluchtelingen. Er is plek voor meer dan honderd mensen, maar of het pand op het moment van de brand ook vol zat is onduidelijk.
De brandweer heeft wegens het rieten dak moeite met het blussen van het vuur, meldt de politie. Op beelden van Duitse media is een enorme vlammenzee te zien.
Het officiële onderzoek naar de oorzaak van de brand volgt nog, maar de politie zegt van brandstichting uit te gaan.
De Zweedse autoriteiten treffen al maanden vernielde flitspalen aan, schrijft de Zweedse krant Aftonbladet. Het vermoeden bestaat dat Rusland deze flitsapparatuur gebruikt in drones die het land inzet bij de oorlog in Oekraïne. Woensdag werd volgens lokale media nog camera-apparatuur gestolen uit twee flitspalen in een gebied ten noorden van Stockholm.
Sinds eind augustus zijn in verschillende Zweedse regio's ruim honderd flitspalen vernield en leeggeroofd, meldt Aftonbladet. De Zweedse politie bevestigt de diefstallen en zegt deze te onderzoeken. ,,Wij kennen de geruchten dat de apparatuur gebruikt wordt in Russische zelfgebouwde drones, maar kunnen niet in detail treden over ons inlichtingenwerk", zegt een woordvoerder van de Zweedse nationale veiligheidsdienst Säpo tegen de krant.
Het Oekraïense ministerie van Defensie plaatste eerder een video online van een neergestorte Russische drone die uit elkaar werd gehaald. Te zien was hoe een Canon-camera met klittenband aan de zelfgebouwde drone zat bevestigd. Het type camera was vergelijkbaar met dat wat in Zweedse flitspalen wordt gebruikt.
De 'amateuristische constructie' is volgens Aftonbladet succesvol en Rusland zou de drones gebruiken om Oekraïense strijdkrachten te lokaliseren. Of de camera's ook onderdeel zijn van de kamikazedrones die Rusland recent inzette bij aanvallen op Oekraïense steden, is niet duidelijk.
De vernielde flitspalen kosten Zweden veel geld. Per flitspaal zou het om een schadebedrag van zo'n 250.000 Zweedse kronen (ruim 22.700 euro) gaan.
De Russische VN-diplomaat Dmitri Poljanski heeft woensdag gedreigd de samenwerking met de Verenigde Naties ,,te heroverwegen" als de organisatie experts naar Oekraïne stuurt om daar drones te onderzoeken. VN-secretaris-generaal António Guterres drong vorige maand aan op een onderzoek naar wat hij noemde een ,,waslijst van wreedheden" die Rusland mogelijk heeft begaan in Oekraïne.
Poljanski lichtte niet toe welke aspecten van de Russische samenwerking met de VN mogelijk 'heroverwogen' worden.
Aanvallen op Oekraïense steden zijn in de afgelopen weken uitgevoerd met Iraanse drones. De kersverse VN-mensenrechtenchef Volker Türk uitte maandag nog zijn ongenoegen over de inzet van drones in Oekraïne, die ook burgerdoelen raken. Teheran ontkent de wapens te leveren. The New York Times onthulde deze week dat Iraniërs met verstand van drones op de door Rusland geannexeerde Krim helpen bij het oplossen van technische problemen met de kamikazedrones.
Volgens het Witte Huis heeft Rusland al tientallen gevechtsdrones ontvangen van Iran en zullen er daar de komende tijd waarschijnlijk nog meer bij komen. Dat zei John Kirby, de woordvoerder van de Nationale Veiligheidsraad, vandaag tegen verzamelde pers.
Kirby zei ook dat Rusland met de kamikazedrones aanvallen op Oekraïne uitvoert. Daarbij worden bevolking en de infrastructuur van het land niet gespaard. Rusland voert de aanvallen uit vanaf een basis op het schiereiland de Krim. Amerika zou zelfs bewijs hebben dat Iraanse instructeurs op de basis aanwezig zijn om de Russen te helpen met de geleverde drones. De drones vliegen zich te pletter, waarbij de explosieve lading ontploft. Oekraïne spreekt over terreur tegen de bevolking.
De Amerikaanse president Joe Biden onderzoekt samen met zijn regering het instellen van sancties tegen Iran om het leveren van de drones aan Iran, besluit Kirby.
© AP — Foto ter illustratie. Gevechtsdrones van Iran. De Russische president Vladimir Poetin bezocht vandaag een trainingsterrein van gemobiliseerde Russische militairen in Rjazan, ten zuidoosten van Moskou. Volgens persbureau Reuters zijn er beelden van een man die op Poetin lijkt en die op de grond ligt en schiet met een geweer. Op volgende beelden slaat Poetin de stof van zijn jas, slaat hij een militair op zijn schouder en wenst hem succes.
Het bezoek komt een dag nadat de Russische president de staat van beleg afkondigde in de recent door Rusland geannexeerde regio's Cherson, Donetsk, Loehansk en Zaporizja. Hiermee vervalt daar een deel van de gewone wetgeving en de rechten die burgers er aan ontlenen.
Eerder kondigde Poetin de mobilisatie van 300.000 Russische mannen aan om de strijd in Oekraïne in Russisch voordeel vlot te trekken.
© ANP / EPA — Poetin wenst een militair succes. © ANP / EPA De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben sancties afgekondigd tegen drie Iraanse hoge militairen en een Iraanse fabrikant die betrokken zouden zijn geweest bij de levering van gevechtsdrones aan Rusland. Rusland zou die drones weer inzetten bij gevechten in Oekraïne.
Tsjechië, momenteel voorzitter van de EU, maakte de sancties vanochtend bekend. Eerder deze week was er binnen de EU al overeenstemming over bereikt. De EU heeft nog eens vier Iraanse organisaties of bedrijven in het vizier die al eens eerder zijn bestraft, waarschuwt Tsjechië.
De EU legt onder andere de chef-staf van het Iraanse leger strafmaatregelen op, omdat hij een sleutelrol speelt in de samenwerking met Rusland. Hij is bovendien eindverantwoordelijk voor het Iraanse droneprogramma. Een tweede generaal, die over het koopcontract gaat met Rusland, en een derde die de baas is van het Iraanse drone-commando worden ook gestraft.
De fabrikant van de gewraakte onbemande vliegtuigjes, Shahed Aviation Industries, staat ook op de nieuwe sanctielijst. Met de kamikazedrones van het Iraanse bedrijf richt Rusland de laatste dagen grote schade aan in Oekraïne.
Het Verenigd Koninkrijk kondigde aan het begin van de avond min of meer dezelfde sancties tegen Iran aan. Volgens de Britten tekent het de Russische wanhoop nu het land voor militair wapentuig aanklopt bij andere landen. Het zou ook de destabiliserende rol die Iran in de regio speelt tekenen.
De Russische diplomaat bij de Verenigde Naties, Dmitri Poljanski, zei eerder dat Rusland alleen drones van Russische makelij in Oekraïne. ,,Ik zou u allen aanraden de technologische mogelijkheden van de Russische drone-industrie niet te onderschatten", meldde hij woensdag tijdens een zitting van de VN-Veiligheidsraad in New York. Berichten over het gebruik van Iraanse gevechtsdrones noemde hij 'ongegronde beschuldigingen en complottheorieën'.
De Tweede Kamer wil een speciaal tribunaal om daar de mensen te berechten die verantwoordelijk zijn voor de Russische agressie in Oekraïne. De kans dat zo'n tribunaal - dat in Den Haag zou moeten komen als het aan de volksvertegenwoordiging ligt - er komt, lijkt niet groot.
De motie van D66, VVD, CDA en Denk kreeg vandaag bij de stemmingen een ruime meerderheid. In onder meer de Baltische staten wordt ook gepleit voor zo'n tribunaal waar de Russische president Vladimir Poetin en zijn politieke medestanders zouden kunnen worden vervolgd.
Het kabinet laat het voorstel door het ministerie van Buitenlandse Zaken onderzoeken. Maar volgens premier Mark Rutte wordt het een 'lang en moeilijk' traject. Zo'n tribunaal zou ook niet het Internationaal Strafhof (ICC) mogen ondermijnen. Rutte denkt dat er nu ook niet veel internationale steun is.
© ANP — Premier Mark Rutte. Een Russische straaljager heeft op 29 september een raket afgevuurd in de buurt van een ongewapend Brits spionagevliegtuig dat patrouilleerde in het internationale luchtruim boven de Zwarte Zee. Dat heeft de Britse minister van Defensie Ben Wallace donderdag gezegd.
Groot-Brittannië schortte de patrouilles op na het incident en uitte de bezorgdheid van de regering aan de Russische minister van Defensie Sergei Sjojgoe. ,,In zijn antwoord op 10 oktober stond dat ze een onderzoek hadden uitgevoerd naar de omstandigheden van het incident en dat het een technische storing was van de SU 27-jager", zei Wallace. ,,Ze erkenden ook dat het incident plaatsvond in het internationale luchtruim."
Hij voegde eraan toe dat de patrouilles nu geëscorteerd worden door jachtvliegtuigen en dat zijn ministerie het incident niet beschouwt als een opzettelijke escalatie door de Russen 'omdat onze analyse zou bevestigen dat het een storing was'. Desondanks bewees het incident volgens hem 'hoe gevaarlijk dingen kunnen zijn wanneer je ervoor kiest om je jagers te gebruiken op de manier waarop de Russen dat gedurende vele perioden hebben gedaan."
De Russische luchtmacht patrouilleert donderdag langs de luchtgrenzen van buurland Belarus. Dat maakte Minsk bekend terwijl het Westen zich in toenemende mate zorgen maakt over een mogelijk actievere rol van de Kremlin-bondgenoot in de oorlog in Oekraïne.
'Op dit moment voert de Russische luchtvaartcomponent van de regionale troepenmacht een geplande patrouille uit aan de luchtgrenzen van de Uniestaat', meldde het Belarussische ministerie van Defensie in een verklaring. De 'Uniestaat' is de naam van een douanevrije zone zonder grenzen tussen Rusland en Wit-Rusland.
Rusland heeft een versterkte taskforce van 9.000 militairen en honderden stuks militair materieel naar zijn buurland gestuurd nadat president Alexander Loekasjenko vorige week maandag bekend had gemaakt dat beide landen een regionale troepenmacht zouden gaan vormen ter bescherming van 'de westelijke grenzen van de Uniestaat'.
De aankondiging van de gezamenlijke troepenmacht kwam tegelijk met een beschuldiging aan het adres van Oekraïne. Kiev zou volgens Loeksjenko plannen hebben Belarus aan te vallen.
Het Oekraïense leger voert de druk op de Russische troepen in de zuidelijke regio Cherson naar eigen zeggen op. Er zijn 43 Russische soldaten gedood en zes tanks en ander materieel vernietigd, luidt het donderdagmorgen in een verklaring.
Het door Rusland aangestelde bestuur in de geannexeerde regio beval woensdag de evacuatie van de inwoners in het bezette gebied alsook in de gelijknamige regionale hoofdstad Cherson, in afwachting van een Oekraïense aanval. De komende zes dagen zouden zo'n 50.000-60.000 mensen geëvacueerd worden.
De onlangs benoemde commandant van de Russische troepen in Oekraïne, generaal Serhiy Surovikin, verklaarde dinsdag tegenover Russische media dat er 'een moeilijke situatie' was ontstaan in de regio Cherson. De Britse inlichtingendiensten noemen de verklaring 'hoogst ongebruikelijk' en zien haar als een aanwijzing dat de Russische autoriteiten serieus overwegen hun troepen op grote schaal terug te trekken uit het gebied ten westen van de rivier de Dnipro.
'De belangrijkste taak van elke Russische terugtrekkingsoperatie zal zijn om troepen en uitrusting te verplaatsen over een 1000 meter brede rivier. Nu alle permanente bruggen zwaar beschadigd zijn, zal Rusland waarschijnlijk sterk afhankelijk zijn van een tijdelijke drijvende brug die de afgelopen dagen in de buurt van Cherson is voltooid en van militaire pontonovergangen, die op verschillende locaties nog steeds actief zijn', luidt het donderdag in het dagelijkse situatiebericht.
Volgens het Oekraïense leger concentreren de Russische troepen zich in Oost-Oekraïne aan de grens met Rusland voornamelijk op de steden Bachmoet en Avdiivka. Eerstgenoemde stad vormt het middelpunt van de langzame Russische opmars in de regio Donetsk. Russische troepen hebben er volgens Oekraïense informatie minstens tien steden beschoten met tanks en artillerie.
Rusland gebruikt volgens VN-diplomaat Dmitri Poljanski alleen drones van Russische makelij in Oekraïne. ,,Ik zou u allen aanraden de technologische mogelijkheden van de Russische drone-industrie niet te onderschatten", zei hij woensdag tijdens een zitting van de VN-Veiligheidsraad in New York. Berichten over het gebruik van Iraanse gevechtsdrones noemde hij 'ongegronde beschuldigingen en complottheorieën'.
Hij verwees ook naar verklaringen van Iraanse functionarissen 'en zij hebben hun standpunt vandaag in de VN-Veiligheidsraad verspreid' dat nooit wapenleveringen zijn uitgevoerd die in strijd zijn met resolutie 2231.'
Poljanski waarschuwde de VN tegen het onderzoeken van bestaande sancties tegen Iran in Oekraïne. Daar is geen mandaat voor. ,,Dus dat zou totaal onprofessioneel en politiek zijn", zei hij.
Als het VN-secretariaat of VN-secretaris-generaal António Guterres het plan doorzet, 'zullen we onze samenwerking met hen moeten heroverwegen, waar bijna niemand in geïnteresseerd is'.
Tijdens de Europese top in Brussel overleggen de regeringsleiders en staatshoofden van de 27 EU-landen donderdag opnieuw over een gezamenlijk beleid om de energiecrisis tegen te gaan. Het draait met name om de gasprijzen, die na de Russische inval in Oekraïne de hoogte in zijn geschoten.
Het voorstel van de Europese Commissie is te komen tot een flexibele pieklimiet voor de gasprijzen, terwijl de lidstaten 15 procent van hun gas gezamenlijk zouden moeten gaan inkopen om zo de prijs te drukken. Hiermee wil Brussel burgers en bedrijven in EU-landen die hun gas- en elektriciteitsrekening niet meer kunnen betalen, de helpende hand bieden. Tot dusverre konden de EU-leiders het telkens niet eens worden over een centrale aanpak.
Ook nu lijkt eensgezindheid ver weg. Nederland is een van de landen die vraagtekens plaatst bij delen van de plannen omdat er twijfels zijn over het effect. Ook binnen de commissie is er het besef dat het om een ,,technisch en politiek gecompliceerde zaak" gaat, zeggen bronnen. Premier Mark Rutte en de andere EU-leiders zouden sowieso slechts een richting aanduiden, waarna hun energieministers de zaak verder moeten uitwerken.
Aan het begin van de top, die donderdag om 15.00 uur begint, zal de Oekraïense president Volodimir Zelenski de leiders van de EU-landen weer toespreken. Uiteraard is de aanhoudende agressie van Rusland ten opzichte van Oekraïne onderwerp van gesprek.
Ook het beschermen van vitale infrastructuur tegen fysieke en cyber-aanvallen, naar aanleiding van de sabotage van de Nord Stream-gaspijpleidingen, staat op de agenda. De EU-leiders zullen verder discussiëren over hun relatie met China, waar Xi Jinping hoogstwaarschijnlijk een historische derde termijn wordt toegekend als secretaris-generaal, de leider van de heersende partij.
