Dit liveblog is afgesloten. Volg alle ontwikkelingen in ons nieuwe blog.
De Russen lijden grote verliezen in de door Russen bezette Oekraïense regio Donetsk, in het oosten van het land. Dat heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski in een toespraak gezegd. ,,Felle aanvallen in de regio Donetsk blijven doorgaan. De vijand lijdt daar grote verliezen'', aldus Zelenski.
Daar staan grote zorgen van de Oekraïnse autoriteiten tegenover, vanwege Russische aanvallen op de energievoorzieningen van het land. Volgens Zelenski zetten Russen nu in op 'grootschalige aanvallen op onze infrastructuur, en met name onze energievoorzieningen'. Kiev heeft inwoners gewaarschuwd voor een periode zonder verwarming en elektriciteit.
© AFP — Volgens Zelenski zetten Russen nu in op 'grootschalige aanvallen op onze infrastructuur, en met name onze energievoorzieningen'. Vladimir Solovyov, de Russische talkshow-presentator die bekend staat om zijn grove uitspraken over de oorlog in Oekraïne, heeft in een recente uitzending op de Russische staatstelevisie opgeschept over Russische hypersonische raketten. ,,Iedereen wordt hysterisch vandaag omdat de raket in negen minuten tijd van Wit-Rusland naar Londen kan gaan”, zei Solovyov vijandig.
Solovyov en zijn gasten hadden het over de Russische Kinzhal-raketten. Dat zijn hypersonische ballistische raketten met nucleaire capaciteit. ,,De ‘Killjoy’-raket, ook bekend als Kinzhal, heeft een bereik van 2.000 kilometer. De raket kan een snelheid bereiken die 12 keer sneller is dan de snelheid van het geluid”, klonk het. ,,Negen minuten en ‘Hallo Londen!’. Of nog beter: ‘Hallo en tot ziens Londen!’”, aldus de presentator.
In september zei het Russische parlementslid Andrei Gurulyov al op de staatstelevisie dat als zijn land het Verenigd Koninkrijk met kernwapens zou aanvallen, het ,,in drie minuten in een Marswoestijn zou veranderen”. Gurulyov uitte destijds ook bedreigingen aan het adres van de NAVO, Duitsland en de Verenigde Staten.
Het Verenigd Koninkrijk steunt Oekraïne onvoorwaardelijk sinds het begin van de oorlog. ,,Het afgelopen jaar hebben we honderden raketten, vijf luchtverdedigingssystemen, 120 gepantserde voertuigen en meer dan 200.000 stuks niet-dodelijk militair materiaal geleverd”, aldus de Britse regering.
Het Britse ministerie van Defensie deelde dinsdag satellietbeelden van een vliegveld nabij de Wit-Russische hoofdstad Minsk. Daarop zouden mogelijk een aantal Kinzhal-raketten te zien zijn. Het VK is dan ook bezorgd dat de Russische president Vladimir Poetin Wit-Rusland gaat gebruiken als lanceerbasis voor verdere aanvallen op Oekraïne. De Kinzhal-raketten slagen er meestal in om luchtverdedigingssystemen te ontwijken.
Vitali Klitschko, burgemeester van Kiev, heeft de inwoners van zijn stad gewaarschuwd voor een periode zonder verwarming, elektriciteit en watertoevoer. En dat terwijl het in Oekraïne in rap tempo koud wordt. Klitschko zegt dat de autoriteiten er alles aan doen om de voorzieningen overeind te houden. ,,Maar we moeten eerlijk zijn en ons voorbereiden op het ergste. De vijanden doen er alles aan om de stad in de kou te zetten, zonder elektriciteit en water.''
Rusland heeft de afgelopen weken zijn raket- en droneaanvallen op het buurland opgevoerd, nadat Moskou de Oekraïense regering had beschuldigd van een explosie op de Krimbrug. De Oekraïense energievoorziening is vaker het doelwit geweest. Door propagandisten op de Russische staatstelevisie wordt regelmatig gepleit voor de totale vernietiging van de Oekraïense energie-infrastructuur als enige manier om de Oekraïners op de knieën te krijgen en de regering in Kiev tot overgave te dwingen.
De Oekraïense stad Cherson heeft geen stroom en water meer doordat elektriciteitskabels zijn verwoest. De door Rusland geïnstalleerde bestuurders in Cherson zeggen in de afgelopen weken vele tienduizenden inwoners te hebben 'geëvacueerd' naar andere gebieden onder Russische controle. Zij doen dit naar eigen zeggen om mensen te beschermen tegen Oekraïense aanvallen. De regering in Kiev heeft deze stap veroordeeld en spreekt van 'deportaties'.
Het Oekraïense leger is bezig met een opmars in de regio Cherson, die grotendeels bezet is door Rusland. In de regio vinden zware gevechten plaats. Er wordt op korte termijn een strijd om de stad Cherson verwacht, maar het is niet bekend wanneer die begint en of die al is begonnen. De stad is symbolisch van groot belang, omdat het de enige regionale hoofdstad is die Rusland heeft veroverd.
© AFP — De door Russische troepen bezette stuwdam met waterkrachtcentrale in de regio Cherson is zondag volgens Moskou beschadigd bij een Oekraïense raketaanval. 'Vandaag om 10.00 uur werden zes Himars-raketten gelanceerd. Luchtverdedigingseenheden schoten er vijf neer, maar de zesde raakte de sluis van de Kachovka-dam, die daardoor werd beschadigd', citeerden Russische persagentschappen een vertegenwoordiger van de plaatselijke hulpdiensten.
Kiev reageerde nog niet op de informatie, die niet onafhankelijk te verifiëren valt.
De dam van de waterkrachtcentrale van Kachovka ligt in de rivier de Dnipro in de door Rusland illegaal geannexeerde regio in het zuiden van Oekraïne. Kiev beschuldigde Moskou er twee weken geleden van de dam te hebben voorzien van mijnen. Die zouden bij het tot ontploffing brengen een vloedgolf en overstromingen veroorzaken en zo een Oekraïense tegenoffensief stoppen. De Russische bezettingsautoriteiten noemden dat 'leugens'.
De Kakhovka-dam, gebouwd in 1956 tijdens de Sovjet-periode en ingenomen bij het begin van de Russische invasie eind februari in Oekraïne, voorziet met name het in 2014 door Rusland geannexeerde Krim-schiereiland van water.
De Verenigde Staten hebben Oekraïne achter gesloten deuren aangespoord om zich bereid te tonen voor onderhandelingen met Rusland, meldt The Washington Post zaterdag op basis van ingewijden. Oekraïne zou volgens de VS niet langer openlijk moeten weigeren vredesgesprekken te voeren zolang de Russische president Vladimir Poetin aan de macht is.
Volgens de ingewijden zou de aansporing door de VS niet bedoeld zijn om Oekraïne daadwerkelijk aan de onderhandelingstafel te krijgen. In plaats daarvan zou het een strategische zet moeten zijn om ervoor te zorgen dat Kiev de steun van andere landen behoudt nu de oorlog mogelijk nog jaren duurt.
De VS zouden net als Oekraïne inzien dat Poetin op dit moment niet serieus wil onderhandelen. Tegelijkertijd leidt het feit dat de Oekraïense president Volodimir Zelenski zelf ook alle onderhandelingen weigert tot toenemende zorgen in landen waar de oorlog grote gevolgen heeft voor de prijs van onder meer voedsel en brandstof. ,,Oekraïne-moeheid is voor sommige van onze bondgenoten echt een realiteit", aldus een anonieme Amerikaanse functionaris tegenover The Washington Post.
In een reactie op de berichtgeving door de Amerikaanse krant zegt een vertegenwoordiger van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken dat Rusland moet stoppen met de bombardementen en raketaanvallen en dat het land zijn troepen moet terugtrekken uit Oekraïne als het wil laten zien dat het klaar is voor onderhandelingen. ,,Zoals we al vaker hebben gezegd: geen woorden, maar daden", aldus de medewerker van het ministerie. ,,Het Kremlin blijft zorgen voor escalaties in deze oorlog. Het Kremlin laat al sinds voor de invasie in Oekraïne zien dat het niet bereid is om serieus deel te nemen aan onderhandelingen."
De Oekraïense regering is lyrisch over de inzet van maritieme drones tegen Russische vloot in de Zwarte Zee. Na de spectaculaire aanval op Russische schepen in de oorlogshaven Sebastopol op de Krim wil Kiev meer van dit soort wapens kopen. ,,Komende week beginnen we een crowdfundingsactie om de middelen te verwerven voor een vloot marinedrones", zei president Volodimir Zelenski vanavond in zijn dagelijkse videoboodschap.
Zelenski denkt dat iedereen de noodzaak van dit initiatief inmiddels wel begrijpt. ,,Ik weet zeker dat miljoenen mensen dit doel in onze defensie zullen steunen. Iedereen heeft al gezien hoe dit werkt. En het is alleen bestemd voor de bescherming van ons maritieme gebied. We eisen niets op dat niet van ons is."
In mei werd het platform United24 in het leven geroepen om wereldwijd fondsen te werven voor hulp aan Oekraïne. De donaties van particulieren, buitenlandse partners en liefdadigheidsorganisaties komen niet alleen ten goede aan de nationale strijdkrachten, maar zijn ook bestemd voor onder meer humanitaire hulp, medicijnen en het herstel van de infrastructuur. Tot dusver is er volgens Kiev dankzij U24 al ongeveer 220 miljoen dollar gespendeerd aan bewapening.
De Iraanse regering heeft voor het eerst toegegeven dat het militaire drones heeft geleverd aan Rusland. Minister van Buitenlandse Zaken Hossein Amir-Abdollahian zei zaterdag dat dit enkele maanden was voor de Russische inval in Oekraïne op 24 februari.
Rusland gebruikt drones om aanvallen uit te voeren op doelen in Oekraïne. Veel van die aanvallen zijn gericht op de (energie)infrastructuur van het land. Oekraïne en zijn westerse bondgenoten beschuldigen Iran er al langer van die drones te hebben geleverd, iets wat Teheran tot dusverre heeft ontkend.
Amir-Abdollahian zei dat het slechts om een 'klein aantal' drones ging en dat na het begin van de oorlog geen leveringen meer hebben plaatsgevonden. Ook ontkende hij dat Iran Rusland aan raketten heeft geholpen, iets waar Iran eveneens van beschuldigd wordt. Rusland ontkent dat het Iraanse drones gebruikt in Oekraïne.
Oekraïne en zijn westerse bondgenoten beschuldigen Iran er al langer van drones te hebben geleverd aan Rusland. De Europese Unie besloot vorige maand Iran daarvoor te sanctioneren. Het land wordt ook beschuldigd van het leveren van raketten aan Rusland, maar in tegenstelling tot de levering van drones wordt dat nog altijd door de Iraanse autoriteiten ontkend.
© AP — Archieffoto. Iraanse drones in hun stellingen. De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft Nederland, Tsjechië en de VS bedankt voor de 90 T-72 tanks die zij leveren. De tanks worden wel beschreven als 'het meest geavanceerd op het slagveld'.
Zelenski zei in zijn tweet dat de Oekraïense troepen het materieel nodig hebben. 'We waarderen de hulp van partners. Samen staan we voor de bescherming van vrijheid & democratie!'
Rusland worstelt met het trainen van nieuwe manschappen, omdat ervaren officieren en trainers al gedood zijn. Dat meldt het Britse Ministerie van Defensie in haar dagelijkse update. De Russen hadden al moeite met het trainen van de 300.000 troepen die Poetin heeft gemobiliseerd; daar komt nu de reguliere jaarlijkse herfst-dienstplichtronde bovenop. Meestal levert die zo'n 120.000 nieuwe troepen op.
Nieuw gemobiliseerde dienstplichtigen hebben waarschijnlijk minimale training, of zelfs helemaal geen training, schrijft het ministerie. De Russen voeren trainingen uit in Belarus vanwege tekorten aan trainingspersoneel, munitie en faciliteiten in Rusland.
Oekraïense troepen hebben de afgelopen dagen communicatieproblemen ondervonden vanwege storingen bij de satelliet-internetdienst Starlink van miljardair Elon Musk, vertellen bronnen aan nieuwszender CNN. Mogelijk ligt de oorzaak bij een tekort aan financiering voor de Starlink-verbinding van SpaceX. Het ruimtebedrijf onderhandelt met het Amerikaanse ministerie van Defensie over wie de rekening van de verbinding in Oekraïne moet betalen, zeggen bronnen tegen CNN.
Ongeveer 1300 Starlink-terminals zouden in de afgelopen week offline zijn gegaan, aldus CNN. Met behulp van in totaal zo'n 25.000 terminals kan Oekraïne via een satellietverbinding blijven communiceren op het moment dat mobiele telefoonnetwerken en internetverbindingen uitvallen als gevolg van de oorlog. Bondgenoten van Oekraïne, waaronder de VS, Polen en het Verenigd Koninkrijk, betalen het onderhoud van 11.000 Starlink-terminals.
Vraag is nu wie de 14.000 andere Starlink-terminals blijft betalen. De maandelijkse onderhoudskosten per eenheid kunnen oplopen tot 4500 dollar (ruim 4500 euro). Een bron binnen het Amerikaanse Pentagon zegt tegen CNN dat er onderhandelingen met SpaceX gaande zijn over het financieren van de verbinding in Oekraïne. De recente storingen worden omschreven als een ,,aanzienlijk probleem" voor de Oekraïense strijdmacht. De terminals zouden losgekoppeld zijn vanwege geldgebrek.
In september waarschuwde SpaceX het Amerikaanse ministerie van Defensie dat het al 100 miljoen dollar (ruim 100 miljoen euro) had uitgegeven aan de verbinding in Oekraïne en dat het bedrijf dat niet voor onbepaalde tijd zou kunnen volhouden. SpaceX verzocht het Pentagon een deel van de financiering over te nemen.
De grote kerncentrale in de Oekraïense regio Zaporizja krijgt weer stroom geleverd van buiten het complex in Enerhordar. Beide externe elektriciteitskabels zijn na twee dagen weer hersteld. Dat heeft Rafael Grossi, de directeur van het internationaal atoomenergieagentschap IAEA, zaterdag via Twitter later weten.
De kerncentrale, die door Russische legereenheden bezet wordt gehouden, heeft elektriciteit van elders nodig voor de koeling van de reactoren. Door oorlogshandelingen en andere problemen valt dat netwerk met regelmaat uit en moet worden overgeschakeld op dieselgeneratoren. Die kunnen echter maar voor een beperkte periode draaien.
Grossi maakt zich al maanden ernstige zorgen over de situatie ter plekke, maar dringt tot dusver vergeefs aan op het instellen van een veiligheidszone. Moskou en Kiev geven elkaar de schuld van de beschietingen.
© AFP — Archiefbeeld. Een Russische soldaat bewaakt de kerncentrale van Zaporizja. Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski liegt Iran. Dat land erkende eerder vandaag drones te hebben geleverd aan Rusland, maar zei daarbij ook dat het ging om 'slechts een klein aantal'. Bovendien zouden er na het begin van de oorlog geen leveringen meer hebben plaatsgevonden.
Volgens Zelenski schieten de Oekraïense strijdkrachten namelijk dagelijks zeker tien Iraanse gevechtsdrones uit de lucht. Sinds half september zijn er volgens Kiev al meer dan driehonderd neergehaald. ,,Als Iran blijft liegen over iets wat voor de hand ligt, zal de wereld meer inspanningen moeten leveren om de terroristische samenwerking tussen de Russische en Iraanse regimes te onderzoeken, en wat Rusland Iran betaalt voor deze samenwerking", zei Zelenski.
© ANP / EPA — De Oekraïense president Volodimir Zelenski. Tienduizenden Italianen zijn vandaag de straat opgegaan om te protesteren tegen de oorlog in Oekraïne. Ze eisten niet alleen vrede, maar ook beëindiging van de wapenleveranties om het Russische invasieleger te bestrijden. ,,Nee tegen oorlog. Nee tegen het sturen van wapens", stond op een van de grote spandoeken die de actievoerders meedroegen.
Italië, medeoprichter van de NAVO in 1949, steunt Oekraïne sinds het begin van de oorlog in februari, onder meer met militair materieel. De nieuwe regeringsleider Giorgia Meloni van de rechts-nationalistische partij Fratelli d'Italia heeft laten weten daarmee door te zullen gaan. Oud-premier Giuseppe Conti zei eerder nog dat Italië zich sterk zou moeten maken voor vredesonderhandelingen.
In Rome deden volgens de politie zo'n 30.000 mensen, onder wie Conti, mee aan de vredesmars. Velen zwaaiden met regenboogvlaggen, op het Piazza della Repubblica werd een exemplaar van 50 meter ontvouwd. Ook in Milaan werd gedemonstreerd.
© REUTERS — De vredesmars in Rome. In de door Russen bezette Oekraïense regio Donetsk, in het oosten van het land, zou een aanslag zijn gepleegd op een door de Russen benoemde rechter. Dat melden de lokale autoriteiten die onder Russisch bewind staan.
De rechter in kwestie is Alexander Nikulin, zo meldt persbureau AP. Hij zou zijn neergeschoten en ernstig gewond naar een ziekenhuis gebracht. Nikulin was een van de rechters die in juni twee Britten en een Marokkaan die aan Oekraïense zijde meevochten ter dood veroordeelden. Rusland zou het drietal later hebben betrokken in een gevangenenruil met Oekraïne.
Het Russische leger zegt iedere dag 'meer dan 5000 burgers te evacueren' uit de door Moskou bezette regio Cherson in het zuiden van Oekraïne. De Oekraïense strijdkrachten zijn daar doende met een tegenoffensief om het grondgebied te heroveren.
,,Militairen vervoeren elke dag tot 1200 burgervoertuigen, zowel vrachtwagens als auto's, en meer dan 5000 burgers naar de linkeroever van de rivier de Djnepr", meldt het Russische ministerie van Defensie.
Ook president Vladimir Poetin zei eerder vrijdag dat de bevolking moet worden geëvacueerd. ,,Nu moeten natuurlijk degenen die in Cherson wonen worden verwijderd uit de zone van de gevaarlijkste acties, omdat de burgerbevolking niet mag lijden", aldus de president. Die gaf daarmee voor het eerst toe dat de situatie verslechtert in de regio.
Cherson is een van de vier regio's die Rusland recentelijk heeft geannexeerd, nadat er schijnreferenda waren gehouden over inlijving door Rusland. De annexatie wordt niet internationaal erkend. Oekraïne heeft Rusland beschuldigd van het uitvoeren van Sovjet-achtige 'deportaties' van zijn volk in het gebied.
© via REUTERS — China is kritischer over de gevolgen van de Russische invasie in Oekraïne. Peking wil niet dat de regionale stabiliteit in gevaar komt en de internationale handel eronder lijdt, zei de Chinese premier Li Keqiang tegen de Duitse bondskanselier Scholz tijdens diens bezoek aan China.
,,We kunnen ons geen verdere escalatie veroorloven", aldus de premier. Met de bezorgdheid die hij uitte, ging hij verder dan de vorige verklaringen van de Chinese leiding, melden Duitse media die het korte bezoek van Scholz verslaan.
De Duitse regeringsleider verzocht Beijing zijn invloed in Moskou te benutten. De Chinezen zouden er bij de Russen op moeten aandringen een einde te maken aan de oorlog.
Duitsland en China verwierpen samen ook de Russische dreigementen met kernwapens. ,,Met de inzet van nucleaire wapens zou Rusland een lijn overschrijden die de hele statengemeenschap heeft getrokken", aldus Scholz.
Sinds de Russische invasie in Oekraïne eind februari sprak China meestal zijn steun uit voor de Russische president Vladimir Poetin. Peking verweet de Verenigde Staten en het Navo-bondgenootschap de hoofdverantwoordelijkheid voor het conflict. China en Rusland onderhouden nauwe contacten en sinds de oorlog steeg de handel tussen de twee landen.
© AFP — President Vladimir Poetin en zijn Chinese ambtgenoot tijdens een top in Samarkand. De Russische paramilitaire organisatie Wagner, waarvan huurlingen meevechten in Oekraïne, heeft vrijdag haar eerste officiële hoofdkwartier geopend in Sint-Petersburg. De opening van het 'Wagner-centrum' wordt gezien als een nieuwe stap van oprichter en eigenaar Jevgeni Prigozjin om een meer publieke rol te spelen bij het vormgeven van het Russische defensiebeleid. De miljardair, een bondgenoot van president Vladimir Poetin, uitte de afgelopen maanden openlijk kritiek op de Russische aanpak in Oekraïne.
De opening was onlangs door eigenaar Jevgeni Prigozjin aangekondigd op sociale media. Het hoofdkwartier moet 'een comfortabele omgeving bieden voor het genereren van nieuwe ideeën om de Russische defensiecapaciteit te verbeteren', aldus Prigozjin in een verklaring. De miljardair maakte vorige maand een einde aan jarenlange geruchten door toe te geven dat hij de groep had opgericht.
Het privéleger, dat jarenlang geheimzinnig op de achtergrond bleef, geeft inmiddels openlijk toe mee te vechten in Oekraïne. Wagner heeft ook huurlingen ingezet in landen in Latijns-Amerika en Afrika en in Syrië.
De Wagner-groep wordt er al tijden van verdacht een rol te spelen bij het realiseren van de buitenlandse ambities van Moskou, hoewel het Kremlin alle banden ontkent. De troepenmacht en zijn leider spelen een steeds belangrijkere rol bij het Russische offensief in Oekraïne.
© via REUTERS — De Verenigde Staten kondigden op 3 maart 2022 aan dat ze sancties oplegden aan Russische oligarchen onder wie Jevgeni Prigozjin. De FBI zette een prijs van 250.000 dollar op zijn hoofd wegens inmenging in de Amerikaanse verkiezingen tussen 2014 en 2018. Het Oekraïense leger meldt zware gevechten met Russische troepen in de oostelijke Donbas-regio. Het zwaartepunt ligt bij de steden Bachmoet en Avdiivka, zei woordvoerder Sergej Tsjerevatyj van de regionale legergroep vrijdag op de Oekraïense televisie. ,,De vijand zet zijn aanvallen voort en vuurt met allerlei soorten artillerie, raketwerpers, tanks en mortieren", aldus de officier. Hij sprak ook van een 'lastige situatie' in de regio Vuhledar.
De informatie was niet onafhankelijk te verifiëren maar de Oekraïense stafchef Valery Zalushny meldde telefonisch aan Navo-opperbevelhebber Christopher Cavoli dat Rusland zijn aanvallen had verdrievoudigd. Hij sprak van wel 80 aanvallen per dag. De situatie aan het front was 'gespannen maar onder controle', schreef Zalushny op Telegram.
Russische troepen, met name de Wagner-huurlingen, belagen al maanden de Oekraïense posities in Bachmoet in de regio Donetsk. Avdiivka, een paar kilometer ten noorden ervan, is sinds 2014 een frontliniestad. De Russische troepen en eenheden van de door Moskou gecontroleerde separatisten konden daar slechts in acht maanden oorlog weinig terrein winnen.
De Oekraïense generale staf gaat gezien de hevige gevechten sinds enkele dagen uit van grote verliezen aan Russische zijde en spreekt van enkele honderden doden per dag. Militaire experts in Kiev zeiden dat zelfs als de aantallen te hoog zouden zijn, ze wel iets zeggen over slachtoffers onder de vers aan het front gearriveerde Russische reservisten.
