De Verenigde Staten zien geen aanwijzing dat Rusland voorbereidingen treft voor het gebruik van kernwapens. Dat meldt het Amerikaanse ministerie van Defensie nadat de Russische president Vladimir Poetin bekendmaakte nucleaire wapens in Belarus te stationeren.
Het ministerie zegt de situatie in de gaten te houden en geen reden te zien om de nucleaire strategie van de VS aan te passen. ,,We blijven ons inzetten voor de collectieve verdediging van het Navo-bondgenootschap", aldus Defensie. Belarus, waar Rusland de belangrijkste bondgenoot van is, grenst aan de Navo-lidstaten Polen, Litouwen en Letland.
Met de nieuwe afspraak tussen Rusland en Belarus zouden kernwapens na decennia weer terugkeren in Belarus. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 lagen kernwapens in de nieuwe landen Rusland, Oekraïne, Belarus en Kazachstan. In het jaar daarop werd afgesproken dat al deze wapens in Rusland zouden komen te liggen. De verplaatsingen werden in 1996 afgerond.
De Oekraïense staatssecretaris van Defensie Hanna Maliar heeft de Oekraïners via Facebook opgeroepen om niet in het openbaar te discussiëren over de militaire plannen van het land.
'Vraag experts in televisie-uitzendingen niet naar het offensief van ons leger. Schrijf geen blogs of berichten over dit onderwerp. Bediscussieer in het openbaar helemaal geen militaire plannen. We hebben een strategisch plan - om ons hele territorium te bevrijden. En als het om de details gaat - dat is gewoon militair geheim', schrijft ze.
Maliar stelt dat informatie ook een wapen is, dat beschermt moet worden. Er zijn drie bronnen die informatie over de acties van het Oekraïense leger delen, stelt Maliar. Dat zijn de president van Oekraïne, de minister van Defensie en de opperbevelhebber.
Rusland gaat kernwapens in Belarus stationeren. Dat maakt de Russische president Poetin zojuist bekend aan het eigen persbureau Tass. Op 1 juli zou een opslagfaciliteit klaar moeten zijn en dan kunnen de wapens worden verplaatst. De tien Russische bommenwerpers die tactische nucleaire wapens kunnen afvuren, staan er al.
Volgens Poetin gaat het om tactische kernwapens. Hij schendt naar eigen zeggen het internationale recht niet en maakt de vergelijking met de Verenigde Staten, dat in meerdere Europese landen kernwapens heeft opgeslagen. Zo is het een publiek geheim dat in het Brabantse Volkel Amerikaanse kernkoppen liggen.
Tactische kernwapens zijn specifiek ontwikkeld om op het slagveld te gebruiken en veel kleiner dan een klassieke atoombom. Maar ze kunnen veel meer ravage aanrichten dan conventionele wapens.
Belarus mag volgens internationale verdragen geen kernwapens bezitten. President Aleksandr Loekasjenko van dat land heeft volgens Poetin meerdere keren om de stationering van kernwapens gevraagd. ,,We zijn met hem overeengekomen dat we die in Belarus plaatsen, zonder het non-proliferatieverdrag te schenden", aldus Poetin. Dat internationale verdrag - ook ondertekend door Rusland - heeft als doel dat het aantal kernwapens in de wereld en het aantal landen dat ze heeft wordt beperkt. De Russische leider wijst erop dat de wapens niet in Belarussische handen komen of door het land gebruikt kunnen worden.
Poetin en Loekasjenko gelden als trouwe bondgenoten en Loekasjenko steunt de invasie van Rusland in Oekraïne. Hij is politiek en economisch afhankelijk van Moskou. In Belarus staan al langer tien Russische bommenwerpers die tactische nucleaire wapens kunnen afvuren. Bij de start van de Russische invasie in februari vorig jaar trok een deel van de troepen via Belarus Oekraïne binnen.
© via REUTERS — Aleksandr Loekasjenko en Vladimir Poetin. Meer dan 5000 criminelen hebben gratie gekregen nadat ze een tijd in het Wagner-legioen in Oekraïne hebben gediend. Dat zegt de leider van de groep, Jevgeni Prigozjin.
Wagner rekruteerde duizenden mensen in Russische gevangenissen om te vechten in Oekraïne. Als ze dat overleefden, werd vervroegde vrijlating in het vooruitzicht gesteld.
Nagenoeg niemand die gratie kreeg pleegde opnieuw een misdaad, voegt de Wagner-leider eraan toe. Slechts 0,31 procent vervalt weer in oude gewoonten, stelt hij. Dat zou tien tot twintig minder zijn dan bij gewone vrijgelaten gevangenen.
Nadat eerder op zaterdag de Britse inlichtingendienst al liet weten dat de Russische aanval op Bachmoet 'grotendeels tot stilstand is gekomen', zegt nu ook het hoofd van het Oekraïense leger Valery Zaluzhny dat zijn troepen 'erin slagen om de situatie te stabiliseren'.
Op maandag had de baas van de huurlingengroep Wagner, Jevgeni Prigozjin, nog gezegd dat zijn manschappen ongeveer 70 procent van de stad in handen hebben. De Wagner Groep speelt een belangrijke rol in de strijd om Bachmoet. Maar de frontlinie lijkt er dus amper te verschuiven.
De strijd om de stad, die ooit 70.000 inwoners telde maar nu vrijwel is verlaten, duurt al maanden. Bachmoet op zich heeft geen groot strategisch belang voor Oekraïne, maar door het zo lang mogelijk uit te houden en tegelijkertijd schade te berokkenen bij de Russen, hoopt Kyiv de Russische opmars elders aan het front te vertragen. Volgens westerse schattingen zijn er in de slag om Bachmoet al 20.000 tot 30.000 Russische soldaten gesneuveld of gewond geraakt.
Met de tijd die Kyiv door het standhouden in Bachmoet koopt, hoopt het een tegenaanval te kunnen voorbereiden. Op donderdag zei een topcommandant van het Oekraïense leger dat zo'n tegenoffensief tegen 'de uitgeputte Russische troepen' er heel binnenkort zit aan te komen.
De mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties in Oekraïne maakt zich ernstige zorgen over standrechtelijke executies door zowel Russische als Oekraïense strijdkrachten. Matilda Bogner, het hoofd van de VN-mensenrechtenmissie in Oekraïne, laat weten dat de organisatie documentatie heeft van dergelijke executies van gevangenen aan beide kanten van de strijd.
,,We zijn diepbezorgd over de standrechtelijke executies van tot 25 Russische krijgsgevangenen en gewonden. Deze werden vaak uitgevoerd direct na overmeestering in de gevechtslinie", aldus Bogner. ,,We zijn op de hoogte van onderzoek door de Oekraïense autoriteiten van vijf gevallen waarbij 22 slachtoffers vielen, maar we weten niets van vervolging van de daders." Ze uitte ook haar ontzetting over de executies van vijftien Oekraïense militairen. Elf daarvan werden uitgevoerd door de huurlingengroep Wagner.
De mensenrechtencommissaris van het Oekraïense parlement liet in een reactie weten dat de beschuldigingen aan het adres van de Oekraïense troepen hem verbaasden, en hij de feiten wilde zien waarop de VN-commissie zich baseert. Het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken bedankte in een statement de VN-toezichthouders voor het werk dat zij doen, maar benadrukte dat Oekraïne verwacht dat de VN 'elke stap uit de weg zullen gaan die gezien kan worden als het gelijkstellen van het slachtoffer en de agressor'.
Ongeveer 10.000 burgers leven in 'zeer erbarmelijke omstandigheden' in en rond de belegerde stad Bachmoet. Dat meldt het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) over de stad in het oosten van het land.
Meer dan 90% van de inwoners is al gevlucht, en de stad is grotendeels verwoest in de veldslag. Maar Umar Khan van het ICRC wil de aandacht vestigen op degenen die nog niet konden vluchten. ,,Zij brengen bijna de hele dag door met zo nu en dan intense beschietingen. Je ziet dat mensen tot hun uiterste worden gedreven qua overleving en veerkracht."
De mate van vernieling in Bachmoet heeft Khan doen schrikken ,,Huizen zijn verpletterd of hebben geen dak meer. Continu is er de dreiging dat er weer iets explodeert."
De lichamen van 83 Oekraïense soldaten zijn teruggebracht door de Russen. Oleh Kotenkode, de Oekraïense gezant voor vermisten, zou dat op Telegram hebben gemeld.
Los daarvan, meldt Oekraïne een aantal zwaargewonde Russische soldaten te hebben overgedragen aan Rusland. Hoeveel is onbekend.
De Russische oud-president Dimitri Medvedev strooit weer met bedreigingen met kernwapens. Is hij onderhand de nieuwe Zjirinovski, de voormalige clown van het Kremlin?
De EU-landen zijn het bijna eens over het steken van nog eens 3,5 miljard euro in het fonds waaruit ze onder meer wapens voor Oekraïne betalen. ,,Ik denk dat we heel dicht bij besluitvorming zijn, zo niet al bijna rond", zegt premier Mark Rutte na afloop van de EU-top in Brussel.
EU-landen kunnen leveringen van wapens aan Oekraïne bij het fonds, de zogeheten Europese Vredesfaciliteit (EPF), declareren. Maar het dateert van voor de Russische inval in Oekraïne en is met ongeveer 5,7 miljard euro niet berekend op de vele miljarden die het land nodig heeft. De verhoging met 2 miljard van afgelopen najaar gaat helemaal op aan de extra artilleriemunitie waar Oekraïne om zit te springen.
,,Je ziet hoe belangrijk dat EPF is", stelt Rutte. ,,We moeten er nog een definitieve beslissing over nemen", maar Nederland is vóór de nieuwe ophoging. ,,Dat is belangrijk, uiteraard breed voor Europa maar ook specifiek gericht op de situatie in Oekraïne."
Landen als Frankrijk en Italië onderstrepen al langer dat de vele hulp aan Oekraïne niet mag betekenen dat landen in bijvoorbeeld Afrika achter het net vissen. Volgens EU-buitenlandchef Josep Borrell spiegelen veel 'partners' zich aan Oekraïne en kloppen er vele aan bij de EU voor militaire hulp. ,,Natuurlijk kijk je altijd als er concrete verzoeken zijn wat je kunt doen", aldus Rutte. Maar 'niet op de schaal natuurlijk die nu aan de hand is met Oekraïne'.
Estland heeft een Russische diplomaat het land uitgezet. Dat heeft het Estse ministerie van Buitenlandse Zaken gezegd. Het gaat om een medewerker van de Russische ambassade in de hoofdstad Tallinn. De diplomaat verspreidde volgens de autoriteiten propaganda waarin de Russische invasie in Oekraïne werd gerechtvaardigd en waarmee verdeeldheid in de Estse samenleving gezaaid werd.
Bij nieuwe Russische raketaanvallen en beschietingen in Oekraïne zijn zeker acht doden gevallen. De Oekraïense autoriteiten melden beschietingen in het noorden, oosten en zuiden van het land.
In de regio Donetsk zijn vijf burgers omgekomen in Kostjantynivka. Onder hen drie vrouwen die in speciale schuilplaats zaten. Dat gebouw werd volledig verwoest.
Kyiv meldt ook dat in de noordelijke regio Soemi twee doden zijn door hevige beschietingen met raketten, drones en andere wapens. Zeven mensen raakten gewond. Een overheidsgebouw, school en woningen werden beschadigd.
In de zuidelijke regio Cherson is een vrouw overleden en zijn vier anderen gewond geraakt. Daar zijn ook elektriciteitskabels beschadigd geraakt door de inslagen.
Rusland stuurt niet aan op een direct conflict van de Navo. Dat zegt Dmitri Medvedev, oud-president en vicevoorzitter van de Veiligheidsraad van Rusland. Volgens Medvedev wil Rusland de crisis in Oekraïne oplossen door gesprekken, meldt persbureau Interfax.
Tegelijk waarschuwt hij dat dat elke poging van Oekraïne om het door Rusland geannexeerde schiereiland de Krim te heroveren een reden voor Moskou is om met 'elk wapen' te reageren.
Een Russische officier van de federale beveiligingsdienst, die zijn land ontvluchtte omdat hij bezwaar had tegen de invasie in Oekraïne, is veroordeeld tot 6,5 jaar cel in een zwaar beveiligde gevangenis. Dat meldt de de nieuwssite Taiga.info.
De 36-jarige majoor Mikhail Zhilin stak vorig jaar illegaal de grens over naar Kazachstan, toen Rusland een gedeeltelijke mobilisatie aankondigde. Zijn asielaanvraag in het buurland werd afgewezen en het werd hem verboden door te reizen naar Armenië.
Kazachstan droeg Zhilin eind vorig jaar over aan Rusland. Een rechtbank in de stad Barnaul acht hem schuldig aan desertie en het illegaal oversteken van de grens. Naast de gevangenisstraf verliest hij ook zijn officiersrang.
Duizenden mannen zijn na de mobilisatie naar Kazachstan gevlucht. Maar de positie van Zhilin was anders, omdat hij in zijn functie toegang had tot geheime informatie. De dienst waarvoor hij werkte, was namelijk verantwoordelijk voor de beveiliging van president Vladimir Poetin. Moskou eiste daarom uitlevering.
Het Oekraïense leger bereidt een grote tegenaanval voor na de meedogenloze wintercampagne van Rusland. Commandant Oleksandr Syrskyi zegt dat de grondtroepen spoedig een tegenoffensief zullen beginnen nu het huurlingenleger Wagner, die in de frontlinie staan, 'aanzienlijke kracht verliezen en zonder stoom komen te zitten'.
,,Binnenkort zullen we van deze gelegenheid gebruik maken, zoals we in het verleden deden in de buurt van Kyiv, Charkiv, Balakliya en Kupiansk", zei Syrskyi, aldus de Britse krant The Guardian.
Wagner-baas Jevgeni Prigozjin heeft het Kremlin ook al gewaarschuwd voor een Oekraïens tegenoffensief. In een brief aan de Russische defensieminister Sergej Sjojgoe schrijft hij dat Oekraïne de Wagner-huurlingen wil afsnijden van de reguliere Russische troepen.
Wagner-baas Jevgeni Prigozjin zou de aanwezigheid van zijn huurlingenleger in Oekraïne, na recente tegenslagen in Bachmoet, willen inperken. Hij zou bereid zijn zich opnieuw te focussen op Afrika. Dat schrijft het doorgaans goed ingelichte Amerikaanse persagentschap Bloomberg. Daarmee zou een einde komen aan een lange machtsstrijd binnen het Kremlin.
Daar woedt al maandenlang een conflict tussen de top van het Russische leger en de baas van het huurlingenleger Wagner. De Russische militaire leiding zou er nu in geslaagd zijn om president Vladimir Poetin ervan te overtuigen dat Wagner-baas Prigozjin, die zijn politieke ambities niet wegsteekt, een bedreiging begint te vormen voor het regime van Poetin zelf.
Tegelijk wordt de Wagner-topman door de hevige strijd om Bachmoet geconfronteerd met duizelingwekkende verliezen. En ondanks een maandenlange strijd heeft hij de stad nog steeds niet veroverd. Een gevolg daarvan is dat het voor het huurlingenleger moeilijker is geworden om aan voldoende munitie en personeel te raken.
Prigozjin heeft nu zelf ook mogelijk begrepen dat het slecht dreigt af te lopen in Oekraïne en zou zich aan het voorbereiden zijn om opnieuw te focussen op Afrika. Daar zijn de beruchte huurlingen al langer actief en ze verdienen er ook flink geld.
Oud-president Dmitri Medvedev van Rusland heeft weer fel uitgehaald in een interview met Russische media. Volgens hem zullen de troepen flink moeten oprukken in Oekraïne, tot aan de hoofdstad Kyiv of de westelijke stad Lviv. ,,Niets kan hier worden uitgesloten. Als je naar Kyiv moet, dan moet je naar Kyiv. Als je naar Lviv gaat, dan moet je naar Lviv om deze infectie te vernietigen'', citeert staatspersbureau RIA Novosti.
De voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en de Poolse premier Mateusz Morawiecki lanceren samen met de autoriteiten in Kyiv een initiatief om door Rusland ontvoerde kinderen terug naar Oekraïne te brengen.
,,Dit is een verschrikkelijke herinnering aan de donkerste tijden in onze geschiedenis", zo verklaarde Von der Leyen donderdag na afloop van de eerste dag van de Europese top in Brussel. ,,Wat daar gebeurt, is een oorlogsmisdaad. We weten vandaag dat 16.200 kinderen zijn gedeporteerd. Slechts 300 zijn teruggekeerd."
Met premier Morawiecki wil Von der Leyen een conferentie over deze kinderen organiseren. Details over een datum of plaats verstrekte ze niet, wel een doelstelling. ,,We willen de internationale druk verhogen zodat alle mogelijke maatregelen worden genomen om de locatie van deze kinderen te achterhalen en we willen de VN-organen en andere internationale organisaties helpen om betere en completere informatie over gedeporteerde kinderen te verkrijgen, inclusief de kinderen die later geadopteerd werden."
De arrestatiebevelen die het Internationale Strafhof in Den Haag onlangs heeft uitgevaardigd tegen de Russische president Vladimir Poetin en de Russische kinderrechtencommissaris Maria Lvova-Belova met betrekking tot deze deportaties zijn 'helemaal gerechtvaardigd', voegde Von der Leyen er nog aan toe.
© ANP / EPA — De Poolse premier Mateusz Morawiecki (links) met de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen tijdens een ontmoeting in Warschau in mei vorig jaar. De EU veroordeelt het dreigement van een kopstuk van het Russische regime om het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag aan te vallen. Het schermen van oud-president Dmitri Medvedev met een raketbeschieting op het hof is 'illegaal' en 'onacceptabel', zegt EU-buitenlandchef Josep Borrell.
Aanleiding voor het dreigement was het aanhoudingsbevel dat het ICC heeft uitgevaardigd voor de Russische president Vladimir Poetin. Medvedev, tegenwoordig Poetins tweede man in de Russische Veiligheidsraad, waarschuwde het hof dat het rekening moet houden met een hypersonische raket uit Rusland.
De EU steunt het ICC volledig, benadrukt Borrell. ,,Iedere vergeldingsmaatregel tegen hen die betrokken zijn bij het werk van het ICC is onaanvaardbaar." De unie betreurt dan ook de sancties die Rusland heeft aangekondigd tegen de aanklager en rechters van het hof.
Finland stuurt drie extra Leopard 2-gevechtstanks naar Oekraïne, als onderdeel van een nieuw militair steunpakket. Het land heeft ook een verzoek voor straaljagers ontvangen uit Oekraïne en komt 'binnen weken' met een reactie, zegt minister van Defensie Antti Kaikkonen.
Kyiv heeft gevraagd om Hornet-straaljagers. Kaikkonen zegt geen voorstander van de donatie te zijn, omdat Finland de gevechtsvliegtuigen de komende jaren zelf nodig heeft om het land te beveiligen. De Hornets van het Finse leger worden vervangen door in 2021 bestelde F-35's, maar de eerste jets worden pas over twee tot drie jaar geleverd.
Finland, dat minder dan tweehonderd Leopards heeft, maakte eerder bekend ook al drie tanks te sturen. De toenmalige defensieminister, die Kaikkonen tijdens diens vaderschapsverlof verving, zei dat Finland niet veel tanks kan missen. ,,We hebben een lange oostgrens te verdedigen, we zijn nog steeds geen Navo-lid en we kunnen onze eigen veiligheid niet in gevaar brengen", verklaarde de tijdelijke minister.
Finland, dat een 1300 kilometer lange grens met Rusland deelt, heeft vanwege de oorlog in Oekraïne besloten Navo-lid te worden. In het land zelf zijn alle benodigde stappen genomen om tot de alliantie toe te treden. Het wacht alleen nog op de goedkeuring van twee van de dertig lidstaten. Dat zijn Turkije en Hongarije. Kaikkonen denkt dat het proces in het beste scenario binnen enkele weken is voltooid.
